B6 Vitamini
B6 vitamini, vücudumuzun sağlıklı işleyişinde önemli bir rol oynar. Sinir sistemi fonksiyonlarından bağışıklık sistemi güçlenmesine kadar geniş bir yelpazede etkileri vardır. Bu blogda, B6 vitamini hakkında bilinmesi gerekenlerin yanı sıra,…
K Vitamini – Faydaları – Ne İşe Yarar?
K vitamini, genellikle göz ardı edilen ancak sağlık açısından son derece önemli olan bir besin maddesidir. Kan pıhtılaşmasından kemik sağlığına kadar çeşitli önemli fonksiyonları vardır. Bu blog yazısında, K vitamini…
ZMA Nedir? Faydaları Nelerdir?
ZMA, sporcuların performansını artırmak ve kas gelişimini desteklemek amacıyla kullanılan bir besin takviyesidir. Ancak, ZMA'nın faydaları sadece sporcular için değil, genel sağlık açısından da oldukça önemlidir. Bu blog yazısında, ZMA…
Supplement Nedir? Nasıl Kullanılır?
Supplementler, genellikle beslenme alışkanlıklarının tamamlayıcısı olarak kullanılan takviye ürünlerdir. Vitaminler, mineraller, protein tozları ve omega-3 gibi besin ögelerini içerebilirler. Genellikle sporcuların veya belirli beslenme ihtiyaçlarına sahip bireylerin diyetlerine eklenir. Ancak,…
E Vitamini
E vitamini, vücudumuz için hayati öneme sahip olan bir antioksidandır. Cilt sağlığından bağışıklık sistemine kadar birçok farklı alanda önemli roller üstlenir. Ayrıca, hücreleri serbest radikallerin zararlı etkilerinden korur ve genel…
B5 Vitamini
B5 vitamini, pantotenik asit olarak da bilinir ve vücut için çok önemlidir. Bu vitamin, enerji üretimi için gerekli olan karbonhidratların, yağların ve proteinlerin metabolizmasında rol oynar. Ayrıca, cilt ve saç…
B12 Vitamini
B12 Vitamini suda çözülebilen ve az miktarda da olsa vücutta depolanabilen bir vitamin türüdür. Sağlıklı bir insanın vücudunda ortalama olarak 4 mg olarak bulunan B12 vitaminini, depolanma miktarı az olduğu…
Niasin (B3 Vitamini)
Niasin olarak adlandırılan B3 vitamini, B vitamini çeşitlerinden bir tanesine verilen isimdir. Bakıldığı zaman niasin vitamini suda kolaylıkla çözündüğü bilinmektedir. Bununla birlikte niasin vitamini insan vücudunda depolanmaz, eğer vücutta fazlalık…
B Vitamini
B vitaminleriyle hazırlanmış bir yolculuğa çıkmaya hazır olun. Hem gelişiminize katkıda bulunacak, hem de sizi heyecanlandıracak olan bu vitaminlerle tanışmaya hazır olun. B vitamini aslında bir grup vitaminin genel adıdır.…
D Vitamini Eksikliği
D vitamini eksikliği, sağlık sorunlarına davetiye çıkaran yaygın bir durumdur. Özellikle güneş ışığından yeterince faydalanamadığımız zamanlarda, bu eksiklik daha da belirgin hale gelir. D vitamini, kemik sağlığından bağışıklık sistemine kadar…
Vitamin Nedir?
Vitaminler, vücudunuzun düzgün çalışmasını ve sağlıklı bir şekilde kalmasını sağlayan temel besinlerdir. Çoğu vitamin, yediğimiz yiyeceklerde ya da vitamin takviyelerinde bulunabilir. Vitaminlerden aldığınız besinler vücudunuzun aşağıdaki gibi temel işlevleri yerine getirmesine yardımcı olur:
- Deri, kemik ve kas üretimi
- Bağışıklık sisteminin güçlendirilmesi
- Hücre, doku ve organların bakım ve onarımı
- Yiyecekleri enerjiye dönüştürmek
Vitaminler Ne İşe Yarar?
- Suda çözünen vitaminler vücut içerisinde serbest bir şekilde dolaşırlar.
- Fazla miktarlar genel olarak böbrekler tarafından atılır.
- Vücudun suda çözünen vitaminlere sık, küçük dozlarda ihtiyacı vardır.
- Bu vitaminlerin yağda çözünen vitaminler gibi toksik seviyelere ulaşması çok olası ve kolay değildir. Ancak niasin, B6 vitamini, folat, kolin ve C vitamininin üst tüketim limitleri vardır.
- Yağda çözünmekte olan vitaminler vücut hücrelerinin içerisinde depolanır ve suda çözünenler kadar kolay bir şekilde vücuttan atılmazlar.
- Vücut bunlara ihtiyaç duyar fakat suda çözünen vitaminler kadar sık ve çok tüketilmeleri gerekmez.
- Yağda çözünen bir vitaminden çok fazla alırsanız, toksik hale gelebilir.
- Vücudunuz özellikle hayvansal kaynaklardan (retinol) alınan çok fazla A vitaminine ve çok fazla D vitaminine karşı hassastır.
Vitamin Çeşitleri Nelerdir?
Yağda çözünen vitaminler ve suda çözünen vitaminler:
Yağda çözünen vitaminler, lipitlerde (yağlarda) çözünür. İnce bağırsağın lenfatik sistemi yoluyla genel kan dolaşımına giren yağ globüllerinde emilirler. Suda çözünen vitaminler vücutta depolanmaz, yani vücudun gerekli besinleri alabilmesi için sürekli olarak bunlara ihtiyacı vardır. Besinler emildikten sonra fazla olan vitaminler vücuttan atılır.
A Vitamini
Görme, sağlıklı cilt ve mukoza zarları, kemik ve diş gelişimi, bağışıklık sistemi sağlığı için gereklidir. Hayvansal kaynaklardan A vitamini (retinol): kuvvetlendirilmiş süt, peynir, krema, tereyağı, kuvvetlendirilmiş margarin, yumurta, karaciğer. Beta-karoten (bitki kaynaklarından): Yapraklı, koyu yeşil sebzeler; koyu turuncu meyveler (kayısı, kavun) ve sebzeler (havuç, kış kabağı, tatlı patates, balkabağı) ile elde edilir.
D Vitamini
Kalsiyumun uygun şekilde emilmesi için gereklidir ve kemiklerde depolanır. Yumurta sarısı, karaciğer, yağlı balık, kuvvetlendirilmiş süt, kuvvetlendirilmiş margarin içerisinde bulunur. Güneş ışığına maruz kaldığında cilt D vitamini üretimi yapabilir fakat özellikle güneşsiz kış günlerinde besinlerden bu vitamini sağlamak gerekir. Bu yüzden D vitamini açısından zengin beslenmek önemlidir.
E Vitamini
E vitamini yağda eriyen bir vitamindir. Bitkisel yağlar, tahıllar, et, kümes hayvanları, yumurta ve meyveler dahil olmak üzere birçok gıdada bulunur. E Vitamini birçok organın düzgün işlev görmesi için gerekli olan önemli bir vitamindir. Aynı zamanda bir antioksidandır. Gıdalarda doğal olarak bulunan E vitamini (RRR-alfa-tokoferol), takviyelerde bulunan insan yapımı E vitamininden farklıdır.
K Vitamini
K vitamini, uygun kan pıhtılaşması için gerekli bir vitamindir ve ayrıca kemik metabolizmasında rol oynar. Kan kalsiyum seviyelerinin düzenlenmesinde de rolü vardır. Lahana, karalahana ve ıspanak gibi yeşil yapraklı sebzeler; brokoli, brüksel lahanası ve kuşkonmaz gibi yeşil sebzelerin içerisinde iyi miktarlarda bulunur. Ayrıca diğer yandan bakteriler tarafından bağırsak sisteminde de üretilir.
Tiamin (B1 Vitamini)
Enerji metabolizması için gerekli olan bir enzimin parçası olarak görev yapmaktadır ve ayrıca sinir fonksiyonu için önemli bir vitamindir. Hemen hemen tüm besleyici gıdaların içerisinde orta düzeyde bulunur: dana eti, tam tahıllı ya da besin açısından zenginleştirilmiş ekmekler ve tahıllar, baklagiller, kabuklu yemişler ve tohumlar bunlara iyi örneklerden bazıları olarak karşımıza çıkar.
Riboflavin (B2 Vitamini)
Riboflavin B2 vitaminidir. Süt, et, yumurta, fındık, zenginleştirilmiş un ve yeşil sebzeler dahil olmak üzere hem bitki hem de hayvan bazlı gıdalarda yaygın olarak bulunur. Riboflavin birçok vücut işleminde yer alır. Cildin düzgün gelişimi, sindirim sistemi astarı, kan hücreleri ve beyin fonksiyonu için gereklidir. İnsanlar migren ve kandaki yüksek homosistein seviyeleri için riboflavin kullanırlar.
Niasin (Nikotinik Asit, Vitamin PP)
Niasin, vücudunuz tarafından yiyecekleri enerjiye dönüştürmek için üretilen ve kullanılan bir B vitaminidir. Sinir sisteminizi, sindirim sisteminizi ve cildinizi sağlıklı tutmaya yardımcı olur. Niasin (B-3 vitamini) genellikle günlük multivitaminin bir parçasıdır, ancak çoğu insan yedikleri yiyeceklerden yeterince niasin alır. Niasin açısından zengin besinler arasında maya, süt, et, tortilla ve tahıl taneleri bulunur.
Folik Asit
Folik asit kuru fasulye, bezelye, mercimek, portakal, tam buğday ürünleri, karaciğer, kuşkonmaz, pancar, brokoli, brüksel lahanası ve ıspanak gibi gıdaların içerisinde doğal olarak bulunan bir B vitamini türüdür. Folik asit, vücudunuzun yeni hücreler üretmesine ve muhafaza etmesine yardımcı olur ve diğer yandan kansere yol açabilecek olan DNA değişikliklerini önlemeye yardımcı olur.
Vitamin B6 (Piridoksin)
B6 Vitamini beyin gelişimi, sinir sistemi ve bağışıklık sisteminin sağlıklı işlemesi için önemlidir. B-6 vitamininin besin kaynakları arasında kümes hayvanları, balık, patates, nohut, muz ve güçlendirilmiş tahıllar bulunur. B-6 Vitamini, tipik olarak oral kapsül, tablet veya sıvı olarak ek olarak da alınabilir. İnce bağırsağın gıdalardan besinleri emmesini engelleyen böbrek hastalığı veya durumları olan kişilerde B-6 vitamini eksikliği olma olasılığı daha yüksektir.
Vitamin B12
B12 Vitamini, kırmızı kan hücresi oluşumunda ve hücre metabolizmasında, sinir fonksiyonunda ve hücrelerin içinde genetik bilgi taşıyan moleküller olan DNA’nın üretimi aşamasında ciddi roller oynar. B-12 vitamininin besin kaynakları arasında kümes hayvanları, et, balık ve süt ürünleri bulunur. B-12 vitamini ayrıca zenginleştirilmiş kahvaltılık gevrekler gibi bazı gıdalara eklenir ve oral takviye olarak bulunur.
Pantotenik Asit
Pantotenik asit (B5 vitamini) karbonhidratların, proteinlerin ve yağların parçalanması için gereklidir. Tek başına pantotenik asit eksikliğinden kaynaklanan hiçbir sorun bulunmamıştır. Bununla birlikte, bir B vitamini eksikliği genellikle diğerlerinin eksikliği ile beraber hareket eder, bu yüzden pantotenik asit genellikle B kompleks ürünlere dahildir. Pantotenik asidin sinir hasarı, solunum sorunları, kaşıntı ve diğer cilt sorunlarının tedavisinde etkili olduğu söylenmektedir.
Biotin
Biyotin, vücudun yakıt olarak kullandığı yağ asitleri ve glikozun oluşması için gereklidir. Amino asit ve karbonhidratların metabolizması açısından da oldukça önemlidir. Biyotin eksikliği nadirdir. Bununla birlikte, ortaya çıkarsa, deri döküntüsü, saç dökülmesi, yüksek kan kolesterol düzeyleri ve kalp sorunlarına yol açabilir. Biyotin takviyelerinin akne, egzama (bir tür cilt bozukluğu) veya saç dökülmesi tedavisinde etkili olduğu iddiaları kanıtlanmamıştır.
C Vitamini
C vitamini ya da askorbik asit, suda çözünen bir vitamin türü olarak bilinmektedir. İnsan vücudu, vitamini sentezleyemez ya da büyük miktarlarda depolayamaz. Hücrelerin büyümesi ve onarımı için gereklidir ve bağışıklık sisteminin desteklenmesinde önemli rol oynar. Aynı zamanda bir antioksidandır ve vücudun hücrelerine saldıran oksijen türevleri olan serbest radikallerle savaşır.
Sık Sorulan Sorular
Günlük Vitamin İhtiyacı Nedir?
Her vitamin ve mineral, vücut süreçlerinde farklı bir rol oynar. Örneğin, merkezi sinir sisteminin düzgün çalışması için sodyum ve potasyum çok önemlidir. Gerekli vitamin ve mineralleri yeterince tüketmek dengeli beslenmenin önemli bir parçasıdır. Bir kişinin her vitamin ve mineralden ne kadar tüketmesi gerektiğini, bir kişi bunları fazla tükettiğinde hangi mikro besinlerin zararlı olduğunu ve hangi yaygın eksikliklerin olduğunu araştırması gerekir.
Vitamin Eksikliğinde Hangi Doktora Gidilmeli?
Vitamin eksikliği aneminiz olduğundan şüpheleniyorsanız, muhtemelen aile doktorunuzu ya da bir pratisyen hekimi ziyaret ederek başlayabilirsiniz. Bununla birlikte, bazı durumlarda, kan hastalıklarının tedavisinde uzmanlaşmış bir doktora (hematolog) sevk edilebilirsiniz. Doktor randevusundaki vakit kısıtlıdır bu yüzden bir soru listesi hazırlamak, birlikte geçirdiğiniz zamandan en iyi şekilde fayda almanıza yardımcı olacaktır.