BMI (Body Mass Index) Nedir? BMI Hesaplama Nasıl Yapılır?
Vücut kitle indeksi veya BMI, vücut büyüklüğünün bir ölçüsü olarak kabul edilir. BMI ölçümünün sonuçları, bir kişinin boyuna orantılı olarak doğru ağırlığa sahip olup olmadığı hakkında bir fikir verebilir. Yüksek çıkan BMI, şişmanlamanın bir göstergesi olabilir. BMI, sağlık sorunlarına yol açabilecek ağırlık kategorilerini taramak için de kullanılabilir.
BMI, bir kişinin düşük kilolu olup olmadığını veya sağlıklı bir kiloya mı, aşırı kiloya mı veya obeziteye mi yatkın olup olmadığını gösteren bir tarama aracıdır. Bir kişinin BMI Hesaplama değerleri sağlıklı aralığın dışındaysa, hastalık riskleri önemli ölçüde artabilir.
BMI hesaplaması, çocuklar ve gençler için de aynı formülü kullanılarak yapılır. Ancak çıkan sayı farklı şekilde yorumlanır. Bu da yaşlarına ve cinsiyetlerine bağlı olarak değişir. BMI değerini hesaplamak için aşağıdaki yöntem kullanılır:
BMI = kilo(kg) / ((boy(cm) / 100 ) ² )
Bir yetişkinin BMI’sını hesaplamak için: Kilolarını kilogram (kg) cinsinden boy uzunluklarının metre karesine (m2) bölünmesidir. Çoğu insan boy uzunluğunu santimetre (cm) cinsinden ölçtüğünden, metre cinsinden yükseklik elde etmek için yüksekliği cm cinsinden 100’e bölmelisiniz. Yetişkinlerde obezite, vücut kitle indeksi 30.0 veya üzeri olduğu durumlarda tanımlanmaktadır.
BMI Değerleri Ne Anlatır?
BMI, vücudunuzdaki yağ seviyenizi kolay ve basit bir şekilde anlamanın yoludur. Kilonuz ve boyunuza göre, sağlıklı bir kiloda olup olmadığınızı anlamanıza yardımcı olacak bir sayıdır. Genel olarak, sayı ne kadar yüksek olursa, bir kişinin vücut yağı o kadar fazladır.
Kilonuzun sağlıklı değer düzeyinde olduğunu kontrol etmek için BMI hesaplama yöntemini kullanabilirsiniz. BMI Değerleri Neyi İfade etmektedir?
- Düşük ağırlık <18.5
Bu sonuç düşük kilolu olabileceğiniz anlamına gelir. Düşük kilolu olmak çeşitli sağlık sorunları ile ilişkili olabilir.
- Normal ağırlık = 18,5–24,9
Bu sonuç, genellikle sağlığınız için iyi olan sağlıklı bir vücut ağırlığı taşıdığınız anlamına gelir. - Fazla kilolu = 25–29,9
Bu sonuç, fazla kilolu olabileceğiniz anlamına gelir. Ekstra kilo taşımak, kalp hastalığı riskinde artış da dahil olmak üzere bir dizi sağlık problemleriyle ilişkilidir. - Obezite = 30 veya daha fazla BMI
Bu sonuç obez olabileceğiniz anlamına gelir. Obezite, kalp hastalığı riskinde artış da dahil olmak üzere bir dizi sağlık problemi oluşturabilir.
BMI Hesaplama yöntemi ile sonuçları elde ettiğinizde yaşam standartlarınızı değiştirmek için gerekli adımları erkenden atabilirsiniz.
Vücut Kitle İndeksi Zayıf Olanlar İçin Öneriler
Düşük kiloluysanız, düşük BMI’niz dengesiz bir diyetten veya besin emilimini etkileyen altta yatan başka bir hastalıktan kaynaklanıyor olabilir. Düşük kilolu olmanız yetersiz beslenmediğiniz anlamına da geliyor olabilir. Yetersiz beslenme ayrıca anemiye veya ana vitamin kaynaklarında eksikliğe yol açabilir. Anemi sorunu, besin maddelerinin emilim bozukluğundan da kaynaklanabilir.
BMI hesaplama sonucu yüksek çıkması sağlık sorunlarına neden olabileceği gibi, düşük BMI de aynı şekilde sağlık sorunlarına yol açabilir. Yeterli olmayan vücut yağı eksikliği şunlara yol açabilir:
- Kemik kaybı
- Azalmış bağışıklık fonksiyonu
- Kalp sorunları
- Demir eksikliği anemisi
Düşük BMI hesaplama sonucunuz varsa, kilonuzu öncelikle doktorunuza bildirmelisiniz. Her gün yediğiniz yiyecek miktarını arttırmak ve egzersiz süresini azaltmak kilo almanıza yardımcı olabilir. Bir diyetisyen kilo vermede yardımcı olabildiği gibi sağlıklı bir şekilde kilo almayı öğrenmenize de yardımcı olabilir.
Diyetinize ve yaşam tarzınıza birkaç ince ayar yaparak, sağlıklı kilo alabilir ve aşırı zayıf olmanın olumsuz etkilerinden kaçınabilirsiniz.
- Daha küçük ve daha sık yemek yemeyi deneyin. Rutine daha fazla atıştırmalık ekleyin.
- Kepekli tahıllar, meyveler, sebzeler, süt ürünleri, fındık ve tohumlar ve yağsız proteinler gibi besin açısından zengin gıdalar tüketin.
- Ne içtiğinize ve ne zaman içtiğinize daha fazla dikkat edin.
- İçecekler iştahınızı azaltıyorsa, yemek yedikten 30 dakika sonra tüketmeye özen gösterin.
- Ana yemeklere sos olarak peynir, fındık ve tohum gibi şeyler ekleyerek yemeklerinizde daha fazla kalori alın.
- Kas kütlenizi arttırmaya yönelik egzersiz yaparak da kilo alabilirsiniz. Egzersiz yapmak iştahınızı arttırmaya yardımcı olabilir.
Vücut Kitle İndeksi Normal Olanlar İçin Öneriler
BMI skorunuz ne kadar yüksekse toplam vücut yağınız o kadar yüksek demektir. BMI hesaplama sonuçları size normal aralıkta, zayıf, aşırı kilolu veya obez olup olmadığınızı söyleyecektir.
Yetişkinler için ideal aralık 18.5 ile 24.9 arasındadır. BMI’nız bu sayıların arasında ise, vücudunuz sağlıklı olarak kabul edilir.
Sonucunuz ideal aralıkta ise:
- Sağlıklı bir şekilde beslenmeye özen gösterin: Sağlıklı kabul edilen kilonuzu korumak istiyorsanız, belirli zaman aralıklarında yemek yemek son derece önemlidir. Vücudunuzun ihtiyaç duyduğu tüm besinleri aldığından emin olun ve abur cuburları kesin. Çok abur cubur tüketmek, gereksiz kilo almanın ve BMI değerinizi artırmanın en kolay yollarından biridir. Bunun yerine, meyve ve sebzeler gibi sağlıklı yiyeceklerin yanı sıra lif bakımından zengin yiyecekler yiyin. Bu besinler son derece besleyici olup kendinizi daha uzun süre tok hissetmenizi sağlar.
- Kahvaltıyı atlamayın ve zamanında yemek yiyin: Kahvaltıyı atlamadığınızdan emin olun. Sağlıklı bir vücut kitle indeksine sahip olmak istiyorsanız her gün aynı saatlerde yemek yemek önemlidir çünkü vücudunuzun alıştığı yemek düzenini bozmak tehlikelidir.
- Düzenli egzersiz yapın: BMI’nizi korumak için en önemli unsur düzenli egzersizdir. İhtiyacınız olan kalorileri yakmanıza yardımcı olmanın yanı sıra, düzenli egzersiz kendinizi iyi hissetmenizi, formda ve aktif olmanızı sağlar.
Vücut Kitle İndeksi Kilolu Olanlar İçin Öneriler
Aşırı kilo ve obezite, sağlığa zarar verebilecek anormal veya aşırı yağ birikimi olarak tanımlanır. Dünya Sağlık Örgütü Yetişkinler için aşırı kilo ve obeziteyi şu şekilde tanımlamaktadır: BMI hesaplama sonucunun 25 ile 30 arasında olması aşırı kilo; Obezite için ise, 30’dan büyük olması ise obezite olarak sınıflandırılmıştır.
BMI, hem cinsiyetler hem de yetişkinlerin tüm yaşları için, en faydalı şekilde aşırı kilo ve obezite ölçümünü sağlar. Bununla birlikte, fazla spor yaparak kas kütlesini attıran kişilerde de aynı derece karşımıza çıkabilir. Bu kişilerin sonuçları için de aşırı kilolu diyemeyiz. Çocuklar için aşırı kilo ve obezite tanımlanırken yaş dikkate alınmalıdır.
Fazla kiloluysanız (25 kg / m2’den BMI) ve fiziksel olarak aktif değilseniz, aşağıda belirtilen olumsuz durumlardan etkilenebilme riskiniz artar:
- Kardiyovasküler (kalp ve kan dolaşımı) hastalığı
- Safrakesesi rahatsızlığı
- Yüksek tansiyon (hipertansiyon)
- tip 2 diyabet
- Kireçlenme
- Kolon ve meme kanseri gibi belirli kanser türleri
- Depresyon ve diğer ruh sağlığı bozuklukları.
Size uygun kilo verme programı hakkında diyetisyenlerden yardım alabilirsiniz. Yeni araştırmalar, bir kilo verme programının başarılı olması için üç bileşeni içermesi gerektiğini göstermektedir. Diyet, egzersiz ve davranış değişikliği.
BMI Sonucu Obez Olanlar İçin Öneriler
ObezObeziteite probleminizi belirlemenin en yaygın yolu vücut kitle indeksinizi (BMI) bulmaktır. BMI, aşırı kilolu veya obez insanları tanımlamak için hızlı ve basit bir yoldur.
BMI hesaplama vücut yağ oranın bir ölçüsüdür ve kilonuzun sağlıklı olup olmadığını belirlemek için yaygın olarak kullanılır. BMI hem yetişkin erkekler hem de kadınlar için geçerlidir.
BMI Hesaplama sonuçlarına göre:
- 25 ila 29,9 arasında bir BMI aşırı kilolu kabul edilir.
- 30 veya daha fazla BMI obez olarak kabul edilir.
Obezitede Oluşacak Sağlık Sorunları Nelerdir?
Aşırı kilolu veya obez olmak, aşağıdakiler gibi ciddi sağlık sorunlarına neden olabilir:
- Diyabet
- Yüksek tansiyon
- Kalp hastalığı
- Yüksek kolesterol
- İnme
- Bazı kanser türleri
- Safrakesesi rahatsızlığı
- Artrit
- Solunum Problemleri
- Böbrek hastalığı ve böbrek yetmezliği
Obezite Grubunda Olanlar İçin Beslenme Önerileri
Obezite sorunları olanların kilo vermek için günlük kalori alımını azaltması gerekecektir. Bu, daha az yemek yemek ve yemek yerken daha sağlıklı yiyecek seçimleri yapmak anlamına gelir. Bunu yapmanın bir yolu, fast food, işlenmiş gıda ve şekerli içecekler (alkol dahil) gibi sağlıksız ve yüksek enerjili gıdaları tüketmeyi bırakmaktır.
Bu beş gruptan oluşan yiyecekleri tüketerek kilonuzu kontrol altına alıp zayıflayabilirsiniz:
- Farklı tür ve renkler içeren sebzeler ve baklagiller / fasulye
- Meyveler
- Tahıllar- pirinç, makarna, erişte, yulaf, kinoa ve arpa gibi çoğunlukla kepekli ve / veya yüksek tahıl lifi içeren besin çeşitleri
- Yağsız et ve kümes hayvanları, balık, yumurta, soya peyniri, kabuklu yemişler, tohumlar ve baklagiller
- Yağı azaltılmış süt, yoğurt, peynir ve / veya bunların alternatifleri.
Sık Sorulan Sorular
Yaşa Göre Vki Kaç Olmalı?
Vücut kitle indeksi kişinin boy ve kilosuna bakılarak hesaplanmaktadır. Bu hesap sonrası kişinin zayıf, normal kilolu, fazla kilolu ve obezite olduğu ortaya çıkmaktadır. Hekimler Sağlıklı bir kişinin vücut kitle indeksinin 18, 5 ile 24, 9 arasında olması gerektiğini belirtmektedir. Eğer Vki bu değerlerden fazla ise mutlaka bir hekime başvurmalısınız.
Mide Ameliyatı İçin Vki Kaç Olmalı?
Tüp Mide ameliyatı başta olmak üzere ciddi operasyonlar için Dünya sağlık örgütü yaşa göre vücut kitle indeksi belirlemiştir. Mide ameliyatı 18 ila 65 yaş arasındaki kişilere yapılmaktadır. Bu yaş grubuna sahibi olan kişilerin vücut kitle indeksi 35 ve üzerinde olması gerektiği açıklanmıştır. Bu ameliyatlar riskli olduğu için hekimler belirtilen Vki sağlanamadığı durumda ameliyata almamaktadır.
Cinsiyete Göre Vki Kaç Olmalı?
Vücut kitle indeksi yaşa göre değişiklik gösterdiği gibi cinsiyete göre de değişiklik göstermektedir. Sağlıklı bir erkeğin Vki 20 ila 25 arası gerekmektedir. Kadınlarda ise bu Aralık 19 ila 24 arasında olmalıdır. Bu aralıklarda bulunmayan kadın ve erkeklerin sağlıklı bir vücuda sahip olmadıkları bilinmektedir. Vücut kitle indeksini ölçek tablolarından bakarak öğrenebilirsiniz.
