Crohn hastalarının uygulaması gereken beslenme programını sizlerle paylaşıyorum. Crohn hastalığı diyeti ile sizde Crohn hastalığının etkilerini azaltabilirsiniz.
Crohn Hastalığı Nedir?
Crohn hastalığı, sindirim sisteminizdeki bazı bölgelerde iltihaplanmaya sebebiyet verir. Crohn çoğu zaman ince bağırsağınızı ve kolonunuzu ciddi bir şekilde etkilemektedir. Crohn ve başka bir hastalık olan ülseratif kolit, inflamatuar bağırsak hastalığı adı verilen bir grup durumun parçasıdır. Crohn için bir tedavi yoktur, ancak tedavi semptomlarınızı hafifletebilir ve dolu, aktif bir hayatın keyfini çıkarmanıza yardımcı olabilir.
Crohn Hastalığı Nedenleri Nelerdir?
- Genetik Faktörler: Aile öyküsü Crohn hastalığı riskini artırabilir.
- Bağışıklık Sistemi Tepkileri: Crohn hastalığında bağışıklık sistemi, normalde zararlı mikroorganizmalara karşı tepki veren bir yanıtı, bağırsak içerisinde normal dokulara karşı yanlışlıkla yönlendirebilir.
- Bağırsak Mikrobiyotası: Bağırsaklarda bulunan mikrobiyota denilen bakteri ve mikroorganizma topluluğunun dengesizliği veya değişimi, Crohn hastalığının gelişimine katkıda bulunabilir.
- Çevresel Faktörler: Sigara içme, beslenme alışkanlıkları, enfeksiyonlar ve stres gibi çevresel faktörler, Crohn hastalığının ortaya çıkmasına etki edebilir.
- Otoimmün Reaksiyonlar: Crohn hastalığı otoimmün bir hastalık olarak kabul edilir, yani bağışıklık sistemi normal dokulara karşı saldırgan bir tepki gösterebilir.
- Enfeksiyonlar: Bazı araştırmalar, Crohn hastalığının başlangıcında viral veya bakteriyel enfeksiyonların rol oynayabileceğini öne sürmektedir.
- Stres ve Psikolojik Faktörler: Stresin Crohn hastalığına katkıda bulunabileceğini gösteren bazı kanıtlar vardır, ancak bu durum tam olarak anlaşılmış değildir.
- Bağışıklık Sistemi Zayıflığı: Bağışıklık sistemini düzenleyen mekanizmaların bozulması, Crohn hastalığının gelişimini kolaylaştırabilir.
Hastalıklarınızı diyet ile tedavi edebileceğinizi biliyor muydunuz? HEMEN TIKLA!
Crohn Ağrısına Ne İyi Gelir?
Doktorunuzun bu amaçla yazdığı ilaçları alarak hastalığınızı mümkün olduğu kadar uzun süre remisyonda tutmak tedavinin önemli bir parçasıdır. Ancak ilaçlarınızı özenle alsanız bile, stres, belirli yiyecekler ve ilaçlar ve sigara gibi bir dizi faktörün yine de alevlenmeyi tetikleme olasılığı vardır. Bu yüzden bu durumları hayatınızdan tamamen çıkarmanız ağrıları hafifletmek için çok önemlidir.
Crohn Hastalığı Nedenleri Nelerdir?
- Genler
Crohn hastalığı genellikle kalıtsaldır. Buna sahip kişilerin yaklaşık yüzde 20’sinin Crohn veya ülseratif kolit ile yakın bir akrabası olabilir. - Yaş
Crohn hastalığı her yaştaki insanı etkileyebilir. Fakat genellikle gençlerin hastalığı olarak bilinir. Çoğu insan 30 yaşından önce teşhis edilir, ancak hastalık 50’li, 60’lı, 70’li ve hatta daha sonraki yaşamda insanlarda olabilir. - Sigara
Bu, kontrolü kolay olan tek risk faktörüdür. Sigara içmek Crohn’u daha şiddetli hale getirebilir ve ameliyata ihtiyacınız olma ihtimalini artırabilir. - İlaçlar
İbuprofen, naproksen ve benzeri ilaçlar gibi nonsteroid antiinflamatuar ilaçlar Crohn hastalığına neden olmazlar, ancak daha kötü hale getiren bağırsak iltihabına yol açabilirler. - Diyet
Çok fazla yağlı veya işlenmiş gıda yerseniz, Crohn olasılığınız artabilir.
Crohn Hastalığı Belirtileri Nelerdir?
Crohn hastalığı olan kişilerde şiddetli semptomlar olabilir, bunu haftalarca veya yıllarca sürebilen semptomsuz dönemler takip edebilir. Semptomlar, hastalığın nerede olduğuna ve ne kadar şiddetli olduğuna bağlıdır. Şunları fark edebilirsiniz:
- Uzun süreli ishal, genellikle kanlı ve mukus veya irinli
- Kilo kaybı
- Ateş
- Karın ağrısı ve hassasiyet
- Rektal kanama
- Crohn hastalığı en sık bağırsağınızın alt ucu olan ileumu etkiler. Bu kısım genellikle vücudunuzun yağ emmesine yardımcı olmak için yaptığı safra asitlerini emer. Vücudunuz yağı işleyemiyorsa, bu tür ishal olabilirsiniz.
- Fissür. Bu, anüsün astarında ağrılı bir yırtılmadır. Bağırsak hareketleri sırasında kanamaya neden olabilir.
- Yaralar crohn yüzünden bağırsağın iki bölümünü birbirine bağlayan fistül adındaki açıklıklara dönüşebilir.
Crohn Hastalığı Tedavi Yöntemleri Nelerdir?
- İlaç Tedavisi:
- Antiinflamatuar İlaçlar, steroidler, immunosupresif ilaçlar, biyoilaçlar gibi ilaçlar ile bağırsak inflamasyonunu hafifletmeye çalışılır.
- Beslenme Tedavisi:
- Bazı hastalarda, özellikle alevlenme dönemlerinde, sıvı diyet veya düşük lifli diyetler kullanılabilir.
- Beslenme uzmanlarıyla çalışarak hastanın özel ihtiyaçlarına uygun bir beslenme planı oluşturmak önemlidir.
- Cerrahi Müdahale:
- Bazı durumlarda cerrahi operasyonlar, hasarlı bağırsak bölümlerini çıkarmak veya drenaj sağlamak için gerekebilir. Ancak cerrahi müdahale sadece belirli vakalarda gereklidir.
- Semptom Kontrolü:
- İshal, ağrı ve diğer semptomların kontrolü için antidiyare ilaçları, ağrı kesiciler ve diğer semptomatik ilaçlar kullanılabilir.
- Hayat Tarzı Değişiklikleri:
- Stres yönetimi, düzenli egzersiz, yeterli uyku gibi yaşam tarzı faktörleri hastalığın seyrini etkileyebilir.
Crohn Hastalığı Diyeti Nasıl Yapılır?
Gıdalar Crohn hastalığına neden olmuyor gibi görünüyor, ancak hastalık aktifken hafif şeyler baharatlı veya yüksek lifli gıdalardan daha az semptoma neden olabilir. Çoğu doktor, Crohn hastalarının diyetlerini planlarken esnek olmaya çalışır.
Hangi yiyeceklerin Crohn semptomlarını tetiklediğini anlamanıza yardımcı olabilecek bir eliminasyon diyeti de deneyebilirsiniz. Diyetinizden her şeyi birer birer çıkaracak ve ne olduğunu göreceksiniz. Bunu yaparken herhangi bir besini kaçırmadığınızdan emin olmak için doktorunuzla veya bir diyetisyenle birlikte çalışın.
Crohn Hastalığında Ne Yememeli?
Hangi yiyecekleri diyet planınızın dışında bırakacağınızı bilmek için, varsa hangi yiyeceklerin sizinkileri tetiklediğini belirlemeniz gerekir. Crohn hastalığı olan birçok kişi, aşağıdaki listede yer alan gıdalardan bir veya daha fazlasının hastalık alevlenmeleri sırasında semptomları şiddetlendirdiğini fark eder. Listelenen bu gıdalardan en azından bazılarının belirtilerinizi tetiklemesi olasıdır:
- Alkol (karışık içecekler, bira, şarap)
- Tereyağı, mayonez, margarin, yağlar
- Gazlı içecekler
- Kahve, çay, çikolata
- Mısır
- Süt ürünleri (laktoz intoleransı varsa)
- Yağlı yiyecekler (kızarmış yiyecekler)
- Lif içeriği yüksek gıdalar
- Gaz yapan besinler (mercimek, fasulye, baklagiller, lahana, brokoli, soğan)
- Kuruyemişler ve tohumlar (fıstık ezmesi, diğer fındık ezmeleri)
- Çiğ meyveler
- Çiğ sebzeler
- Kırmızı et
- Baharatlı yiyecekler
- Tam tahıllar ve kepek
Crohn diyetini gerçekleştirmenin yollarından biri olan eliminasyon diyetini mutlaka deneyin!
Crohn Hastaları Ne Yemeli?
- Bazı araştırmalar, sıvı diyetlerin belirli sağlık koşullarına sahip kişilere yardımcı olabileceğini öne sürüyor ve Crohn hastalığı olan bazı kişilerin, özellikle alevlenme sırasında yüksek kalorili sıvı diyetten yararlanabileceğine dair kanıtlar var.
- Sıvı diyet, bağırsaklara çok ihtiyaç duyulan bir dinlenme vererek, Crohn hastalığının semptomlarını bastırmaya yardımcı olabilir.
- Ek olarak, sıvı diyet veya özel yüksek kalorili sıvı formüller, kısa süreli ekstra beslenmeye ihtiyaç duyan veya bağırsakları tam gıdalardan uygun besinleri ememeyen Crohn’lu kişilere yardımcı olabilir.
- Balık yağı ve keten tohumu yağı kullanan çok sayıda çalışma, IBD ile meydana gelen iltihaplanmada iyi yağların önemli bir rol oynadığını göstermektedir.
- Çalışmalar, omega-3 yağ asitlerinin IBD ile spesifik bir anti-inflamatuar etkiye sahip olup olmadığı konusunda tutarsızdır. Diyetinize omega-3 yağ asidi takviyesi eklemek istiyorsanız, önce doktorunuzla konuşun.
Örnek Crohn Hastalığı Diyeti
Kahvaltı:
- Yulaf ezmesi (gluten içermeyen) üzerine hindistancevizi sütü veya su ile hazırlanmış.
- Haşlanmış yumurta veya yumurta beyazı.
- Muz veya armut gibi kolay sindirilebilen meyveler.
Ara Öğün:
- Glutensiz tam tahıllı krakerler veya pirinç kekleri.
- Yoğurt veya probiyotik içeceği.
Öğle:
- Izgara tavuk veya balık.
- Quinoa veya kahverengi pirinç pilavı.
- Haşlanmış sebzeler (havuç, kabak, patates gibi).
Ara Öğün:
- Smoothie: Muz, bebek ıspanak, zencefil, avokado, badem sütü gibi besleyici içeriklerle hazırlanmış.
Akşam:
- Taze balık veya hindi köfte.
- Haşlanmış veya buğulama sebzeler (brokoli, ıspanak, balkabağı gibi).
- Zeytinyağı ve limon sosu.
Ara Öğün:
- Badem, ceviz veya kabuklu fındık gibi sağlıklı yağlı atıştırmalıklar.
Bağırsak bölgenizde başka rahatsızlıklarınız var ise hastalıklarda diyet yazımızı mutlaka inceleyiniz.
Crohn Hastalığı Diyeti Hakkında Sık Sorulan Sorular
Crohn Hastalığını Ne Tetikler?
– Genetik Yatkınlık
– Bağışıklık Sistemi Sorunları
– Çevresel Faktörler
– Bakteriyel ve Viral Enfeksiyonlar
– Beslenme ve Diyet
– Stres ve Psikolojik Faktörler
– Bağırsak Florası
– İltihaplanma ve Bağışıklık Tepkisi
Crohn Hastalığı Hangi Vitamin Eksikliği
Crohn hastalığı ile D Vitamini yapılan araştırmalar neticesinde ilişkilendirilmiştir.
Crohn Hastalığı En Çok Nereyi Tutar?
Crohn hastalığı genellikle sindirim sisteminin herhangi bir bölgesinde ortaya çıkabilir, ancak en sık olarak ince bağırsağın son kısmı (terminal ileum) ve kalın bağırsağın başlangıcı (kolon) etkilenebilir. Hastalık, farklı bölgeleri etkileyebilir ve farklı hastalarda farklı semptomlar ve bulgular görülebilir.
