Crohn hastalarının uygulaması gereken beslenme programını sizlerle paylaşıyorum. Crohn hastalığı diyeti ile sizde Crohn hastalığının etkilerini azaltabilirsiniz.
Crohn Hastalığı Nedir?
Crohn hastalığı, sindirim sisteminizdeki bazı bölgelerde iltihaplanmaya sebebiyet verir. Crohn çoğu zaman ince bağırsağınızı ve kolonunuzu ciddi bir şekilde etkilemektedir. Crohn ve başka bir hastalık olan ülseratif kolit, inflamatuar bağırsak hastalığı adı verilen bir grup durumun parçasıdır. Crohn için bir tedavi yoktur, ancak tedavi semptomlarınızı hafifletebilir ve dolu, aktif bir hayatın keyfini çıkarmanıza yardımcı olabilir.
Crohn Ağrısına Ne İyi Gelir?
Doktorunuzun bu amaçla yazdığı ilaçları alarak hastalığınızı mümkün olduğu kadar uzun süre remisyonda tutmak tedavinin önemli bir parçasıdır. Ancak ilaçlarınızı özenle alsanız bile, stres, belirli yiyecekler ve ilaçlar ve sigara gibi bir dizi faktörün yine de alevlenmeyi tetikleme olasılığı vardır. Bu yüzden bu durumları hayatınızdan tamamen çıkarmanız ağrıları hafifletmek için çok önemlidir.
Crohn Hastalığı Nedenleri Nelerdir?
- Genler
Crohn hastalığı genellikle kalıtsaldır. Buna sahip kişilerin yaklaşık yüzde 20’sinin Crohn veya ülseratif kolit ile yakın bir akrabası olabilir. - Yaş
Crohn hastalığı her yaştaki insanı etkileyebilir. Fakat genellikle gençlerin hastalığı olarak bilinir. Çoğu insan 30 yaşından önce teşhis edilir, ancak hastalık 50’li, 60’lı, 70’li ve hatta daha sonraki yaşamda insanlarda olabilir. - Sigara
Bu, kontrolü kolay olan tek risk faktörüdür. Sigara içmek Crohn’u daha şiddetli hale getirebilir ve ameliyata ihtiyacınız olma ihtimalini artırabilir. - İlaçlar
İbuprofen, naproksen ve benzeri ilaçlar gibi nonsteroid antiinflamatuar ilaçlar Crohn hastalığına neden olmazlar, ancak daha kötü hale getiren bağırsak iltihabına yol açabilirler. - Diyet
Çok fazla yağlı veya işlenmiş gıda yerseniz, Crohn olasılığınız artabilir.
Crohn Hastalığı Belirtileri Nelerdir?
Crohn hastalığı olan kişilerde şiddetli semptomlar olabilir, bunu haftalarca veya yıllarca sürebilen semptomsuz dönemler takip edebilir. Semptomlar, hastalığın nerede olduğuna ve ne kadar şiddetli olduğuna bağlıdır. Şunları fark edebilirsiniz:
- Uzun süreli ishal, genellikle kanlı ve mukus veya irinli
- Kilo kaybı
- Ateş
- Karın ağrısı ve hassasiyet
- Rektal kanama
- Crohn hastalığı en sık bağırsağınızın alt ucu olan ileumu etkiler. Bu kısım genellikle vücudunuzun yağ emmesine yardımcı olmak için yaptığı safra asitlerini emer. Vücudunuz yağı işleyemiyorsa, bu tür ishal olabilirsiniz.
- Fissür. Bu, anüsün astarında ağrılı bir yırtılmadır. Bağırsak hareketleri sırasında kanamaya neden olabilir.
- Yaralar crohn yüzünden bağırsağın iki bölümünü birbirine bağlayan fistül adındaki açıklıklara dönüşebilir.
Crohn Hastalığı Tedavi Yöntemleri Nelerdir?
İlaç tedavisi
Crohn hastalığı çoğunlukla aşağıdakiler de dahil olmak üzere ilaçlarla tedavi edilir:
- Kortikosteroidler, daha güçlü bir anti-inflamatuar ilaç türüdür.
- Anti-inflamatuar ilaçlar. Örnekler arasında mesalamin, olsalazin ve sülfasalazin bulunur.
Ameliyat
Crohn hastalığı olan kişilerin yaklaşık %66 ila %75’inin ameliyata ihtiyacı olacaktır.
- Anastomoz. Cerrahınız bağırsağın hastalıklı kısmını çıkarır ve iki sağlıklı ucu birleştirir.
- İleostomi. Rektumunuzda problem bulunuyorsa ve doktorunuz bunu anastomoz için kullanamıyorsa bu tedaviye ihtiyacınız olabilir. Bu prosedür, bağırsağınızı gövdenizin derisine bağlar.
Tamamlayıcı ve alternatif tedaviler
Tıbbi tedaviler yerine tıbbi olmayan tedavileri kullandığınızda bunlara alternatif tedaviler denir. Tıbbi tedavilerle birlikte kullanılanlara tamamlayıcı tedaviler denir.
Yaşam tarzı değişiklikleri ve ev ilaçları
Bazı yaşam tarzı değişiklikleri de Crohn’unuzun semptomlarını hafifletebilir.
- NSAID’lerden kaçının.
- Sigarayı bırakın.
- Stresi azaltın.
Crohn Hastalığı Diyeti Nasıl Yapılır?
Gıdalar Crohn hastalığına neden olmuyor gibi görünüyor, ancak hastalık aktifken hafif şeyler baharatlı veya yüksek lifli gıdalardan daha az semptoma neden olabilir. Çoğu doktor, Crohn hastalarının diyetlerini planlarken esnek olmaya çalışır.
Hangi yiyeceklerin Crohn semptomlarını tetiklediğini anlamanıza yardımcı olabilecek bir eliminasyon diyeti de deneyebilirsiniz. Diyetinizden her şeyi birer birer çıkaracak ve ne olduğunu göreceksiniz. Bunu yaparken herhangi bir besini kaçırmadığınızdan emin olmak için doktorunuzla veya bir diyetisyenle birlikte çalışın.
Kestikten sonra nasıl hissettiğinizi görün:
- Yağlı veya kızarmış yiyecekler
- Süt Ürünleri
- Karbonatlı içecekler
- Kafein
- Fındık, tohum ve çiğ sebzeler gibi yüksek lifli gıdalar
- Fasulye ve turpgil sebzeler gibi gaza neden olabilecek yiyecekler
Crohn Hastalığında Ne Yememeli?
Hangi yiyecekleri diyet planınızın dışında bırakacağınızı bilmek için, varsa hangi yiyeceklerin sizinkileri tetiklediğini belirlemeniz gerekir. Crohn hastalığı olan birçok kişi, aşağıdaki listede yer alan gıdalardan bir veya daha fazlasının hastalık alevlenmeleri sırasında semptomları şiddetlendirdiğini fark eder. Listelenen bu gıdalardan en azından bazılarının belirtilerinizi tetiklemesi olasıdır:
- Alkol (karışık içecekler, bira, şarap)
- Tereyağı, mayonez, margarin, yağlar
- Gazlı içecekler
- Kahve, çay, çikolata
- Mısır
- Süt ürünleri (laktoz intoleransı varsa)
- Yağlı yiyecekler (kızarmış yiyecekler)
- Lif içeriği yüksek gıdalar
- Gaz yapan besinler (mercimek, fasulye, baklagiller, lahana, brokoli, soğan)
- Kuruyemişler ve tohumlar (fıstık ezmesi, diğer fındık ezmeleri)
- Çiğ meyveler
- Çiğ sebzeler
- Kırmızı et
- Baharatlı yiyecekler
- Tam tahıllar ve kepek
Crohn Hastaları Ne Yemeli?
- Bazı araştırmalar, sıvı diyetlerin belirli sağlık koşullarına sahip kişilere yardımcı olabileceğini öne sürüyor ve Crohn hastalığı olan bazı kişilerin, özellikle alevlenme sırasında yüksek kalorili sıvı diyetten yararlanabileceğine dair kanıtlar var.
- Sıvı diyet, bağırsaklara çok ihtiyaç duyulan bir dinlenme vererek, Crohn hastalığının semptomlarını bastırmaya yardımcı olabilir.
- Ek olarak, sıvı diyet veya özel yüksek kalorili sıvı formüller, kısa süreli ekstra beslenmeye ihtiyaç duyan veya bağırsakları tam gıdalardan uygun besinleri ememeyen Crohn’lu kişilere yardımcı olabilir.
- Balık yağı ve keten tohumu yağı kullanan çok sayıda çalışma, IBD ile meydana gelen iltihaplanmada iyi yağların önemli bir rol oynadığını göstermektedir.
- Çalışmalar, omega-3 yağ asitlerinin IBD ile spesifik bir anti-inflamatuar etkiye sahip olup olmadığı konusunda tutarsızdır. Diyetinize omega-3 yağ asidi takviyesi eklemek istiyorsanız, önce doktorunuzla konuşun.
Bağırsak bölgenizde başka rahatsızlıklarınız var ise hastalıklarda diyet yazımızı mutlaka inceleyiniz.
