Teknik gıdaların su ile temaslarının ortadan kaldırılarak sadece suyun buharıyla temas etmeleri ve bu buhar sayesinde pişmeleri mantığına dayanır.
Buharda pişirme için çeşitli tencereler olsa da evlerde uygulanabilecek en basit hali su ile belli bir miktar doldurulmuş tencerenin içerisine kevgir konulması şeklindedir. Bu yöntem sayesinde diğer tüm pişirme tekniklerinden daha sağlıklı, lezzetli ve diyete uygun besinler elde edilir.
Buharda Pişirme Nedir ?
Besinleri pişirmek çoğu zaman kalori değerlerinin artmasını sağlar. Böylece daha az besin tüketilerek daha çok fayda elde edilebilir. Başta zar dokuları olmak üzere sindirimi zorlayan yapıların parçalanması için de pişirmenin yapılması gerekmektedir. Çeşitli besinler çeşitli pişirme teknikleri ile pişirildiklerinde daha lezzetli ve daha sağlıklı olmaktadır. Bu yöntemlerden önde gelen bir tanesi ise buharda pişirme tekniğidir. Teknik daha çok Asya bölgesinde yaygın olmakla beraber başta ülkemiz olmak üzere Dünya’nın neredeyse tamamında diyet yiyecekler hazırlamak için sık sık kullanılmaktadır.
Buharda pişirme tekniği sayesinde ek malzemeye ihtiyaç duyulmayan, ana malzemenin tadını ortaya çıkaran, sağlıklı ve kalori açısından düşük değerlere sahip öğünler hazırlanabilir.
Yöntemin uygulanması için bir ısı kaynağına, su dolu bir kaba ve besinleri buharla temas ettirecek bir araca ihtiyaç vardır. Besinlerin suyla veya ateşle temasının olmaması gerekir. Buharda pişirmenin en büyük avantajı, yemeğin tamamını aynı derecede pişiriyor oluşudur. Ayrıca sindirimi zorlayan tüm yapılar tamamen parçalanmakta; sindirimi daha kolay bir öğün ortaya çıkmaktadır. İlkel versiyonları bambudan imal edilen buharda pişirme aparatları günümüzde birçok farklı malzemeden imal edilebilmektedir. Basit bir düzenekle, ekstra malzemeye ihtiyaç duymadan, evdeki malzemelerle buharda pişirme cihazı elde edilebilir.
Buharda pişirme tekniği ikiye ayrılır. Birinci teknik çok fazla suyun kullanıldığı, pişirmenin yavaş olduğu düşük basınçlı buharda pişirme tekniğidir. Tekniğin uygulanması oldukça basittir. Bir kabın içerisinde su ısıtılır ve çelik bir sepete veya tencereye malzemeler doldurulur. Su ısıtılır, ısınan suyun buharı ikinci kaba temas ederek yemeği pişirir. Özellikle zar dokusu fazla olan yiyeceklerde bu yöntemin tercih edilmesi sağlıklı olacaktır.
İkinci buharda pişirme tekniği ise düdüklü tencereler ile yapılandır. Bu teknikte kullanılan su miktarı çok az olmakla beraber ısının maksimum olmasıyla beraber tencerenin içerisinde sıvı kalmaz. Tüm sıvı buhara dönüşerek yemeği hızlıca pişirir. Kuru baklagillerin pişirilmesinde yüksek basınçlı buharda pişirme tekniğinin kullanılması faydalı olacaktır.
Buharda pişirme tekniğinin tercih edilemeyeceği besin olmamakla beraber başta kereviz, havuç, bezelye, patates, kabak olmak üzere tüm sebzeler tercih edilmelidir. Bazı sert etler de bu teknikler kullanılarak pişirilebilir. Teknik oldukça sağlıklıdır ve diyetlerde kullanılması diyetisyenler tarafından tavsiye edilmektedir.
Buharda Pişirmenin Faydaları Nelerdir?
Buharda pişirme tekniği besinlerin içerisindeki vitaminleri ve mineralleri korumaktadır. Bu sebepten ötürü de oldukça besleyici ve sağlıklıdır. Az miktarda su ile pişirmeyi yapabildiğinden dolayı da çoğu zaman ek bir malzemeye ihtiyaç duymaz. Buharda pişirmenin faydalarını şu şekilde sıralayabiliriz:
- Diyetlerde metabolizmanın hızı ne kadar yağ yakılacağını belirler. Buharda pişirme tekniği ile hazırlanan besinlerin tüketilmesi durumunda metabolizma normalde yüzde yirmi daha hızlı çalışmaya başlar. Yani buharda pişirme tekniği sayesinde daha hızlı kilo verilebilir.
- Pişirmenin uzun sürmesinden dolayı sindirimi zorlaştıran her türlü yapı tamamen parçalanır. Yani sindirim kolaylaşır, vücut rahatlar.
- Uzun süre yüksek ısıda pişirmenin diğer büyük faydası ise vücuda zararlı olabilecek her türlü zararlının ölmesidir.
- Pişirme tekniğinin ısı iletkeni buhar olduğundan dolayı yağa ihtiyaç duyulmaz. Doğal olarak fazladan kalori alımının önüne geçilir. Teknik dolaylı da olsa kilo vermeyi sağlar.
- Besinlerin içerisindeki su buharlaşmadığı ya da suya karışmadığı için lezzetli yemekler hazırlanabilir. Özellikle et yemekleri çok lezzetli olmaktadır.
Buharda pişirme tekniğinin faydaları genel olarak bunlardır. Düdüklü tencerede, yoğun basınç altında pişen besinler normal buharda pişirme tekniğine göre çok daha yumuşak olmaktadır. Sert sebzeler ve bazı etler düdüklü tencerede pişirilmelidir.
Buharda Yemek Nasıl Pişirilir?
İlgili İçerikler
- Tencereye su koyup kaynatın.
- Kaynayan su üzerine süzgecinizi veya elinizde var ise buharda haşlama aparatını yerleştirin.
- Buharda haşlayacağınız besinleri iyice yıkayın ve soymanız gereken besinler varsa soyun.
- Hazırladığınız besinleri, iyi pişmesi adına küçük parçalar haline getirip süzgeciniz üzerine yerleştirin.
- Üzerine bir kapak yerleştirerek 15 dakika kadar kapağını açmadan haşlanmaya bırakın.
- Haşlandığından iyice emin olduğunuzda tencereyi ocaktan alıp, besinleri servis tabağına koyun.
Hangi Besinler Buharda Pişirilir?
Eğer uygun sürelerde pişirilirse buharda pişirilemeyecek besin neredeyse yoktur. Ancak günümüzde buhar ile pişirilen besinler genellikle sebzeler olmaktadır. Bunun sebebi hızlı pişmeleri, buharın sıcaklığına karşı kendilerini çabuk bırakmalarıdır. Ancak uygun aletler elde edilirse et, tavuk ve balık gibi gıdalarda çok rahat şekilde buhar yardımıyla pişirilebilir.
Buharda Pişirmenin Lezzete ve Besin Değerlerine Olan Etkisi
Buharda pişirmek gıdaların suyla olan bağlantısını kestiği için besin değerlerinin suya geçmesine engel olur. Yani gıdanın bütün proteini ve kalorisi tamamen içerisinde kalır. Diyet listesinin hassaslıkları da düşünüldüğünde bu çok önemli bir özelliktir. Uzun vadeli sonuçların sorunsuz şekilde alınması için besin değerlerinde düşme olmaması gerekir. Ayrıca bu teknik ile pişirilen gıdaların tatları da inanılmaz derecede lezzetli olur. Bunun temel sebebi buhar ile beraber besinin tüm yüzeylerinin aynı ısıya maruz kalmasıdır. Oldukça yavaş ve tüm yönleriyle pişen gıdalar, lezzet açısından oldukça kaliteli olur.
Diyetlerde Neden Buharda Pişirme Yöntemi Tavsiye Edilir?
Buharda pişirme yönteminin lezzet ve besin değerleri üzerindeki etkisi düşünüldüğünde uzmanlar tarafından tavsiye edilmesinin sebebi oldukça rahat bir şekilde anlaşılacaktır. Diyet sadece belirli besinleri belirli saatlerde tüketmek değil; bu tüketimi olabildiğince sağlıklı yöntemler kullanarak gerçekleştirmek anlamına gelir. Bir bütün olarak düşünüldüğünde doğal gıdaların en ideal yöntemler altında pişirilip zamanında tüketilmesi şeklinde diyet listelerinin gıda ile ilgili kısımlarını açıklayabiliriz. Ayrıca hangi diyet uygulanırsa uygulansın düzenli spor egzersizleriyle birleştirilmez ise kalıcı ve ideal sonuçların alınması mümkün değildir.
Buharda Pişirilen Sağlıklı Yemek Tarifleri
Diyet yaparken veya sağlıklı şekilde beslenirken tüketilen yemeklerin besin değerlerinin korunması çok önemlidir. Besin değerlerini koruyabilmenin yolu da büyük oranda pişirme tekniğine bağlıdır. Günümüzde en sağlıklı pişirme yöntemi olarak buharda pişirme tavsiye edilmektedir. Buharda pişirme tekniği sayesinde birçok yemek, ek bir malzemeye ihtiyaç duyulmadan, minimum kalori miktarıyla oldukça lezzetli şekilde pişirilebilir. Buharda pişirilebilecek yemeklerin sınırı olmamakla birlikte bazı tarifleri paylaşmak mümkündür.
Sebzeli Çipura Tarifi
Kullanılacak malzemeler şunlardır:
- Üç adet orta boy çipura,
- Bir adet küçük boy kırmızı soğan,
- İki adet küçük boy domates,
- İki adet orta boy limon,
- İki yemek kaşığı zeytinyağı,
- İsteğe göre baharatlar.
Tarifin hazırlanışı:
Balıklar güzelce temizlenir. Temizlenen balıkların içerisine ve etrafına sebzeler yerleştirilir. Limonlar yuvarlak dilimler halinde kesilerek malzemelerin üzerine yerleştirilir. Son olarak zeytinyağı ve baharatlar atılarak tencerenin kapağı kapatılır. Fırın önceden ısıtılır ve fırın tepsisinin içerisine su doldurulur. Suyun üzerine de ızgara yerleştirilir. Izgaranın üzerine tencere konur ve pişirilir. Yaklaşık kırk – elli dakika pişen yemek tüketime hazırdır.
Buharda Somon Fileto Tarifi
Kullanılacak malzemeler şunlardır:
- Üç adet orta boy somon fileto,
- Bir adet büyük boy limon,
- Bir bardak su,
- Fesleğen,
- Dereotu,
- İsteğe göre baharatlar.
Tarifin hazırlanışı:
Tarifin hazırlanmasında birbirinin içine geçebilen tencereler kullanılmaktadır. Ayrıca içteki tencerenin kapağının, dıştaki tencerenin kapağını engellememesi gerekmektedir. Somon filetolar küçük tencerenin üzerine, üst üste gelmeyecek şekilde yerleştirilir. Limon yuvarlak şekilde doğranıp somonların üzerine yerleştirilir. Dereotu ve fesleğen de malzemelerin üzerine, eşit olacak şekilde yerleştirilir. Baharatlar da serpildikten sonra malzemelerin olduğu tencerenin ağzı kapatılır. Dıştaki büyük tencerenin içerisine su dökülür. Dökülen suyun içerisine de küçük tencere yerleştirilir. Büyük tencerenin kapağı kapatılır ve ateş açılır. Otuz – kırk dakika pişirilen yemek tüketime hazırdır.
Sebzeli Tavuk Tarifi
Kullanılacak malzemeler şunlardır:
- Bir adet tavuk göğsü,
- İki adet küçük boy kabak,
- İki adet küçük boy kırmızı biber,
- Bir adet küçük boy yeşil biber,
- İsteğe göre maydanoz veya dereotu,
- Yarım çay bardağı soğuk sıkım zeytinyağı,
Tarifin hazırlanışı:
Bir tencerenin içerisi su ile doldurulur. Tencerenin üzerine de buharda pişirme ızgarası yerleştirilir. Su kaynamaya başladıktan sonra tavuk göğsü telin üzerine yerleştirilir ve kapak kapatılır. Bu sırada sebzeler ince ince doğranır. Zeytinyağı tavaya dökülerek kızdırılır. Doğranan sebzeler tavada özleşe kadar karıştırılır. Kırmızı biberlerin kendini bırakmasıyla beraber sos tamamlanır. Tavuğun pişmesinden sonra sos ile tavuk göğüsleri birleştirilerek yemek sunulur. Özellikle sporcular için oldukça doyurucu bir öğündür.
Buharda Brokoli Salatası Tarifi
Kullanılacak malzemeler şunlardır:
- Yarım kilo taze brokoli,
- Bir çay kaşığı kadar toz şeker,
- Üç adet ceviz içi,
- Yüz gram tulum peyniri,
- Yarım çay bardağı zeytinyağı,
- Çeyrek çay bardağı elma sirkesi,
- Çeyrek çay bardağı limon suyu,
- İsteğe göre baharatlar.
Tarifin hazırlanışı:
Tencerede su kaynatılır ve pişirme teli üzerine yerleştirilir. Tel biraz ısındıktan sonra temizlenmiş brokoliler telin üzerine konur. Sonrasında ise kapak kapatılarak diğer malzemelerin hazırlanmasına geçilir. Diğer malzemelerin tamamı ufak parçalara ayrılarak derin bir kabın içerisine yerleştirilir. Sos dökülmez. Haşlanan ve kendini salan brokoliler de tarife eklendikten sonra baharatlar dökülür ve salata tüketime hazır olur.
Buharda Lezzetli Çorba Tarifi
Kullanılacak malzemeler şunlardır:
- Yarım havuç,
- Bir çay bardağı bezelye,
- Bir avuç taze fasulye,
- Bir adet küçük boy patates,
- Bir adet küçük boy soğan,
- İsteğe göre baharatlar.
Tarifin hazırlanışı:
Fasulye, patates ve soğan küçük küpler şeklinde doğranır ve bir kaba aktarılır. Kabın içerisine diğer malzemeler ve baharatlar eklenir. Bir tencerede su kaynatılır. Kaynayan suyun içerisine malzeme dolu kap yerleştirilir. Kabın içerisine iki bardak kadar su eklenir. Malzemelerin içerisindeki suyun kaynamasıyla ateşin altı kısılır ve on dakika daha pişirilir. Sürenin tamamlanmasından sonra oldukça lezzetli bir çorba ortaya çıkar.
Sık Sorulan Sorular
Buharda Pişirmek Sağlıklı Mı?
Son zamanlarda yağda kızartma yerine kullanılan buharda pişirme yöntemi hem sağlıklı hem de zahmetsiz olması sebebiyle sıklıkla tercih edilmektedir. Yiyeceklerin besin değerlerini koruması sebebiyle oldukça sağlıklı olarak bahsedebileceğimiz bu yönteme özellikle diyet listelerinde sıklıkla rastlanır. Buharda haşlama ek herhangi bir malzeme gerektirmediği için de yiyeceklerin tadını daha belirgin hale getirir.
Sebzeler Neden Buharda Pişirilir?
Son zamanlarda özellikle sebzeler için buharda pişirme yöntemleri tercih edilmektedir. Bunun sebebi ise buharda pişirilen sebzelerin besin değerlerini kaybetmemesidir. Ayrıca suda çözünen minerallerle vitaminleri tutması da buharda pişirilen sebzelerin daha sağlıklı olmasını sağlamaktadır. Bu yüzden özellikle diyet yapan kişiler tarafından yağda kızartmak yerine sebzeler buharda pişirilerek tüketilmektedir.
