Şeker hastalığı başlangıçta kendisini çok fazla göstermeyebilir. Ancak gizli şeker diyeti uygulayarak şeker hastalığının önüne geçebilirsiniz.
Gizli Şeker Nedir?
Tıpta pre-diyabet olarak adlandırılan ve halk arasında gizli şeker olarak bilinen bu rahatsızlık, kan şekerinin olması gereken seviyeden daha yüksek olması ancak bu seviyenin diyabet tanısı koymaya yeterli olmamasını ifade eder. Genellikle insülin direnci olan kişilerde gizli şekere rastlanır ve kişiler diyabet hastası olarak değil diyabet hasta adayı olarak adlandırılır.
Gizli Şeker Nedenleri Nelerdir?
- Obezite
- Fiziksel aktivite eksikliği
- Karın ve bel çevresinde görülen aşırı yağlanma
- Sağlıksız yaşam tarzı ve beslenme alışkanlıkları gizli şeker nedenleri arasında gösterilebilir.
Gizli Şeker Belirtileri Nelerdir?
- Çok sık acıkma, açlığa tahammül edememe, çok hızlı yemek yeme
- Vücut ağırlığında artış, kilo alma, obezite
- Yüksek kan basıncı
- Ani sinir ve öfke patlamaları
- Su tüketiminin normalin üstüne çıkması
- Uyku problemleri
- Bulanık görme, odakta zorlanma
- Halsizlik, yorgunluk
- Ciltte meydana gelen renk değişiklikleri
- Susuzluk, ağızda kuruma hissi
- Kolesterolün artması
Şeker hastalığından kurtulmak isteyenlerin uygulaması gereken Diyabet Diyetini deneyin!
Gizli Şeker (Pre-Diyabet) Tanısı Nasıl Konulur?
Tanı belirlemek için tipik olarak aşağıdaki testler kullanılır:
- Kan Şekeri Testi: Aç karnına yapılan bir test, kan şekeri seviyelerini ölçmek için yapılır. Genel olarak, normal değerler 70-99 mg/dL arasındadır. 100-125 mg/dL aralığında pre-diyabet kabul edilir.
- Oral Glukoz Tolerans Testi (OGTT): Bu test, bir kişiye önceden belirlenmiş bir miktar glukoz içirilir ve ardından belirli süreler boyunca kan şekeri seviyelerini ölçmek için bir içecek içirilir. 2 saat sonra kan şekeri seviyesi normalde 140 mg/dL’nin altında olmalıdır. 140-199 mg/dL arasında pre-diyabet tanımlanabilir.
Doktor ayrıca semptomları, aile geçmişini ve diğer risk faktörlerini değerlendirerek tanıyı belirler. Düzenli kontroller ve yaşam tarzı değişiklikleri, pre-diyabet gelişimini durdurabilir.
Gizli Şeker Nasıl Tedavi Edilir?
- Tedavide ilk adım insülin direncini azaltmaktır. Hastaya sağlıklı beslenme alışkanlıkları kazandırılır.
- Beslenme alışkanlıklarının yanı sıra düzenli spor ve egzersiz konusunda hasta teşvik edilir.
- Herhangi bir gelişme kaydedilememişse insülin hormonunu dengelemek amacıyla ilaçla tedavi yöntemine başvurulabilir.
- Uygulanan bu tedavi yöntemleri hastayı diyabetten koruyarak daha ciddi sağlık problemlerinin oluşmasına engel olur.
Gizli Şekeri Düşürmek İçin Ne Yapmalı?
Gizli şeker veya pre-diyabeti önlemek için aşağıdakiler faydalı olabilir:
- Sağlıklı Beslenme
- Fiziksel Aktivite
- Kilo Kontrolü
- Stres Yönetimi
- Doktor Takibi
Gizli Şekeri Olanlar Beslenmede Hangi Önlemleri Almalıdır?
- Herhangi bir diyabetik diyetin temeli bol miktarda sebze (yüksek kaliteli yağlarla hazırlanmış) ve az şekerli meyvelerden oluşmalıdır. Lif açısından zengin garnitürler seçin: kepekli ekmek, kepekli makarna, kepekli pirinç.
- Yağsız et, balık, yumurta, süt ürünleri, kuruyemiş ve bakliyat gibi protein kaynakları tokluk sağlar ve kan şekerinin yükselmesini engeller. Önemli: Doğru protein dozajına dikkat edin.
- Şeker, içecekler de dahil olmak üzere birçok hazır gıdada gizlidir. Fruktoz sağlıklı bir alternatif değildir. Tatlandırıcılar da tereddüt edilmeden tüketilmemelidir. Damak tadınızı yavaş yavaş daha az tatlılığa alıştırmak daha iyidir. Taze malzemelerin (otlar, meyveler) doğal tatlarını kullanın.
- Kan şekerini nötralize eden atıştırmalıklar için örnek: Çiğ sebze, haşlanmış yumurta, yemek kaşığı fındık.
Gizli Şeker Diyeti (Pre-Diyabet) Nasıl Yapılır?
- Baklagiller: Nohut, mercimek veya fasulye – bakliyatlar kompleks karbonhidratlar, doyurucu protein ve diyet lifi dengesi sunar. Diyet lifleri kilo kaybını destekleyebilir çünkü yiyecekleri midede daha uzun süre tutarlar ve böylece daha uzun bir tokluk hissi sağlarlar. Buna ek olarak, bakliyatlardaki diyet lifleri sindirim sırasında fermantasyon süreci yoluyla bağırsak bakterilerinin oluşumunu teşvik eder ve bu da kan şekeri seviyelerini düzenlemeye yardımcı olabilir.
- Yağsız protein: Ekmek veya kahvaltılık gevrekler gibi karbonhidrat açısından zengin gıdaların aksine, protein açısından zengin gıdalar, vücuda tok olduğu sinyalini veren bağırsak hormonlarını harekete geçirerek daha hızlı tok hissetmenizi sağlar. Farklı protein kaynaklarının besin bileşimleri açısından farklılık gösterdiğine dikkat etmek önemlidir. Bazı kırmızı etlerde (örneğin biftek) doymuş yağ oranı yüksektir ve bu da kardiyovasküler sistem üzerinde olumsuz bir etkiye sahip olabilir. Yağsız protein kaynakları ve/veya sağlıklı yağ içerenler tavuk, balık, yumurta, tofu ve baklagillerdir.
- Tam tahıl ürünleri: Kepekli un, yulaf ezmesi, esmer pirinç, arpa – getirin! İsveç’te yapılan büyük bir çalışmada, günde en az 60 g tam tahıl ürünü yiyen deneklerin 10 yıllık bir süre içinde prediyabet veya tip 2 diyabet geliştirme olasılığı, günde 30 g’dan az tam tahıl ürünü yiyenlere göre %34 daha azdı. İlginç bir şekilde, daha yüksek tam tahıl grubundaki denekler, muhtemelen diyet lifi, magnezyum ve selenyum ile tahıldaki çok sayıda antioksidanın ortak etkisi nedeniyle, kilo kaybından bağımsız olarak daha iyi insülin duyarlılığına sahipti.
Pre Diyabet Örnek Diyet Listesi
- Çeşitli ve çok enerji yoğun olmayan beslenin.
- Tuzu ve şekeri azaltın.
- Araştırmalara göre, bitki temelli diyetler tip 2 diyabete karşı önleyici bir etkiye sahiptir.
- Özellikle diyet lifi, bozulmuş şeker ve yağ metabolizmasıyla mücadeleye yardımcı olur ve birçok organ sisteminde insülinin etkisini artırır.
- Günde 15 gram diyet lifi ve 1000 kalori (yani yaklaşık 30 g) önerilmektedir. Bu nedenle, diyetiniz bol miktarda sebze ve meyvenin yanı sıra tam tahıllı ürünler içermelidir.
- Bakliyatlar (örneğin fasulye, bezelye, mercimek) da lif dengesini artırır. Diyetinizin bir parçası olarak kendinizi Akdeniz diyetine yönlendirin.
Gizli Şekeri Olanlar İçin Glisemik İndeks Diyeti
Küçük miktarlarda, glisemik indeks diyetinde tüm yiyeceklere izin verilir. Bununla birlikte, yüksek glisemik indekse sahip olanlar sadece az miktarda ve nadiren yenmelidir. Bunlar şunları içerir:
- Beyaz ekmek
- Bisküviler, kekler
- Cips
- Tatlılar
- Olgun muz, kurutulmuş meyve
- birçok hazır yemek
Gizli Şekeri Olanlar Dışarda Yemek Yerken Nelere Dikkat Etmeli?
- Dengeli beslenin.
- Çeşitli yiyecekler yiyin.
- Dışarıda yediğiniz yemeğin ardından sebze ve meyve yiyin.
- Bol miktarda su için.
- Az yağlı ve tatlı yiyin.
Örneğin:
- Yağlı et ve sosis, hazır ürünler, cips ve çikolata sizin için uygun değildir.
- Bunun yerine bitkilerden elde edilen yağları yiyin.
Örneğin:
- Kolza yağı, zeytinyağı, fındık ve tohumlar.
- Çok az alkol alın veya hiç almayın.
Gizli Şekerde Neler Yenmez?
- Hayvanlardan elde edilen et ve deri
- Derin yağda kızartılmış yiyecekler
- Cips
- Yağlı peynir
- Tereyağı/margarin
- Hazır salata sosu
- Krem
- Unlu mamuller
- Ancak zeytinyağı, fındık, tohum ve avokado gibi “sağlıklı” yağlar da vardır.
Gizli Şeker Diyet ile Geçer Mi?
İngiltere’de yapılan yeni bir araştırma, diyabetin diyet değişikliği ve kilo verme ile ilaç tedavisi kadar iyi bir şekilde tedavi edilebileceğini göstermektedir. Hastalığın seyri tersine bile çevrilebilir ve insülin direnci tamamen ortadan kalkabilir. Kişi tip 2 diyabetten ne kadar kısa süre muzdarip olursa ve ne kadar çok kilo verirse, iyileşme şansı o kadar artar.
Sık Sorulan Sorular
Gizli Şeker Tehlikeli Midir?
Gizli şeker veya pre-diyabet, ileride diyabete dönüşebilecek bir durumdur. Yüksek kan şekerinin uzun süre devam etmesi, kalp hastalığı, böbrek sorunları ve sinir hasarı gibi komplikasyonlara yol açabilir. Erken teşhis ve yaşam tarzı değişiklikleriyle bu risklerin azaltılması mümkündür.
Gizli Şeker İçin Bitkisel Çözümler Nelerdir?
– Tarçın: Kan şekeri kontrol edilebilir. Bu yiyecek veya içecek olarak kullanılabilir.
– Zencefil: Kan şekeri kontrolüne yardımcı olabilir ve insülin hassasiyetini artırabilir. Çay veya yemeklerde kullanılabilir.
– Aloe vera, insülin üretimini artırabilir ve kan şekerini kontrol edebilir. Jel içilebilir veya ilaç olarak kullanılabilir.
– Keten tohumu: Lif içeriği yüksek olduğu için keten tohumu kan şekerini dengelemeye yardımcı olabilir. Yoğurda veya smoothielerde karıştırabilirsiniz.
– Yeşil çay: Antioksidan özellikleri nedeniyle kan şekeri seviyelerini kontrol etmeye yardımcı olabilir. Her gün tüketilebilir.
Gizli Şeker İçin Hangi Doktora Gidilir?
– Aile Hekimi: İlk aşamada bir aile hekiminizle görüşmeniz mümkündür. Gizli şekerin tanısı ve takibi genellikle aile hekimleri tarafından kolaylaştırılabilir.
– İç Hastalıkları Uzmanı: Diyabet ve pre-diyabet gibi metabolik hastalıkların teşhisi ve tedavisi iç hastalıkları uzmanlarının uzmanlığıdır.
– Endokrinolog: Endokrinologlar, hormon bozukluklarını teşhis eder ve tedavi eder. Endokrinolog desteği, pre-diyabet gelişimi durumunda çok önemlidir.
– Diyetisyenler: Diyetisyenler kişilere sağlıklı beslenme ve yaşam tarzı seçimleri konusunda tavsiyelerde bulunurlar. Pre-diyabetli kişiler için uygun bir beslenme programı oluşturmak için bir diyetisyene danışabilirler.
Gizli Şeker Çıkarsa Ne Yapmalı?
– Kan Şekerini Kontrol Et
– Hidrasyon: Bol miktarda su içmek, vücudun hidrasyonunu sağlamak ve kan şekerini dengelemek için önemlidir.
– Sağlıklı Beslenme: Şekerli ve işlenmiş gıdalardan kaçının. Düşük glisemik indeksli gıdaları tercih edin ve lifli gıdalara odaklanın.
– Fiziksel Aktivite
– İlaçları Düzenli Kullanın: Eğer doktorunuz tarafından reçete edilen bir ilacınız varsa, düzenli olarak kullanmayı ihmal etmeyin.
– Doktora Başvurun: Eğer gizli şekeriniz yükseliyorsa veya belirtileriniz kötüleşiyorsa, doktorunuza başvurun.
Gizli Şeker Zayıflatır Mı?
Gizli şeker veya pre-diyabet, zayıflama veya kilo kaybı için bir yöntem değildir. Kan şekerinin yükseldiği gizli şeker durumunda, kilo kaybı yerine kan şekerini kontrol altına alınması hedeflenir. Kilo yönetimi, gizli şekeri kontrol etmek için düzenli egzersiz ve sağlıklı bir beslenme programı ile mümkündür.
Hamilelikte Gizli Şeker Kaç Olmalı?
Hamilelik sırasında gizli şeker (gestasyonel diyabet) teşhisi ve kontrolü için genellikle aşağıdaki kan şekeri hedefleri önerilir:
– Açlık kan şekeri (sabahları aç karnına): 95 mg/dL’nin altında olmalıdır.
– Öğün sonrası iki saatlik kan şekeri 120 ila 140 mg/dL arasında olmalıdır.
Gizli Şeker Testi Aç Karnına Mı Yapılır?
Gizli şeker testi, kişinin açken kan şekerini ölçmek için yapılır. Sabahları erken saatlerde, hastanın açlık kan şekeri testi, en az sekiz saat boyunca hiçbir şey yemeden sadece su içerek yapılır. Bu şekilde, son öğünden sonra geçen süre boyunca kan şekeri sabit kalır ve test doğru sonuçlar verir. Gizli şeker veya diyabetin erken teşhisi için kan şekeri testi çok önemlidir.
