Selenyum, genellikle diyetlere takviye olarak kullanılan önemli minerallerden biridir. Kelime kökeni Yunanca “Selene” kelimesinden gelmektedir. Selene ise Yunanca ’da “ay tanrıçası” anlamına da gelmektedir.
Selenyum (Se), periyodik cetvelde 4. Periyodun 6a grubunda bulunan 6a grubunun 3. Elementidir. Selenyum, 1817 senesinde Johan Gottlieb Gahn ile Jöns Jakob Berzelius tarafından keşfedilerek periyodik cetveldeki yerini almıştır.
Selenyum, temel bir mineraldir. Vücudun sağlıklı kalabilmesi için ihtiyaç duyduğu minerallerdendir. Az miktarda selenyum vücut için yeterli olsa bile vücut için oldukça önemlidir. Selenyum tiroid bezleri, metabolizma, üreme ve DNA gibi fonksiyonların süreçlerinde önemli bir yeri vardır.
İnsan vücudunun sağlığı için oldukça önem teşkil eden selenyum, vücuttaki bağışıklık sistemini kuvvetlendirir. Metabolizmayı korumaktadır. Takviyesi oldukça önemlidir. Selenyum eksikliğinde bağışık sisteminde problemlere yol açabilir. Ayrıca karaciğeri de etkileyerek tüm tehlikelere açık hale getirir.
Vücut için önemli olan bu mineralin eksikliği, her yaştan insanda yaygın görülmektedir. Toprakta ve farklı besin kaynaklarında bulunan selenyum, genellikle besinlerden alınmaktadır. Bu yüzden selenyum içeren besinleri tüketmek önemlidir. Örneğin, yumurta, ciğer, tavuk göğsü, mantar ve ton balığı gibi besinler de selenyum bulunmaktadır.
Selenyum diyet yapmaya karar verdiğiniz andan itibaren tüketmeniz gereken bir mineraldir. Doğada selenyumun çeşitli gıdalarda var olduğunu biliyoruz. Bunlar kırmızı ve beyaz et, sarı yüzgeçli orkinos, süzme peynir ve yumurtadır. Ayrıca Brezilya cevizinde de selenyum bol miktarda bulunur. İnsanlarda selenyum eksikliği bir takım hastalıklara yol açar. Bu hastalıklar diyabet, tiroid bezi iltihabı ve guatrdır. Ayrıca bağışıklık sisteminizin de zayıflamasına yol açar. Bu bilgiler dışında selenyumun faydaları nelerdir sorusuna cevap verelim.
Selenyumun insan vücudu üzerinde bilinen çok faydası vardır. Diyet yaparken kullanılması önerilen selenyumun faydaları şunlardır:
Yunanca ‘’selene’’ kelimesinden türetilen ve ‘’ay’’ anlamına gelen selenyum, vücut için faydalı ve diyet ile birlikte alınması gereken bir mineraldir. Metabolizma ve tiroid fonksiyonu açısından oldukça önem taşıyan selenyum minerali, farklı besinler aracılığıyla temin edilebilecek bir mineraldir. Selenyum içeren besinler genellikle şunlardır:
Günlük selenyum ihtiyacı doğru bir şekilde karşılandığı takdirde bireylerin hastalanma sıklıklarında azalmalar görülmekte olup selenyum ayrıca metabolizmayı da hızlandırarak kilo verme sürecini hızlandırmaktadır.
Metabolizmanın çalışmasından, bağışıklık sisteminin güçlenmesine ve zihinsel hastalıkların da önüne geçmede önemli bir mineral olan selenyum günlük olarak alınması gerekmektedir. Günlük selenyum ihtiyacı 55 mcg olmaktadır ancak 125 mcgye kadar alınabilmektedir.
Bu ihtiyacın karşılanması vücudun işlevlerini doğru bir şekilde yerine getirebilmesi açısından oldukça önemlidir. Selenyum bazı besinlerde diğer besinlere oranla daha fazla bulunmakta olup bu besinlerin günlük öğün listesine eklemek sağlığınız açısından önemlidir.
Selenyum vücut için oldukça faydalıdır. Vücutta bulunan antioksidanları proteine dönüştürerek vücudu hastalıklardan korumaktadır. Ayrıca selenyum vücudu erken yaşlanma gibi belirtilerden de korumaktadır. Eksikliğinde birçok olumsuzluklar meydana gelmektedir. Vücudun sağlıklı çalışmasına yardımcı olduğu gibi, selenyum eksikliği birçok istenmeyen hastalıklara da sebebiyet vermektedir.
Vücutta selenyum eksikliği besinlerin sindirilememesi, beslenme alışkanlıklarında eksikler ve selenyumun az bulunduğu yerlerde ortaya çıkmaktadır. Hamilelikte de kadınlarda selenyum eksikliği görülmektedir. Bunun önüne geçebilmek için düzenli olarak doktor kontrolüne gidilmesi gerekmektedir.
Selenyum eksikliğinin birden fazla belirtisi bulunmaktadır. Bu belirtiler görüldüğü takdirde doktor kontrolüne gidilmesi gerekmektedir.
Selenyum eksikliği teşhisinde bol selenyum içeren gıdalar doktor gözetiminde tüketilmelidir. Doktorun vermiş olduğu tedavi önerileri eksiksiz ve zamanına uyarak yapılması gerekmektedir. Bunlara uyulmazsa daha ağır hastalıklara sebep olabileceği gibi kadın ve erkeklerde kısırlığa da sebep olmaktadır.
Selenyum takviyeleri ve selenyum içeren besinleri doktorunuzun önerdiği kadar kullanmanız gerekir. Daha az ya da fazla tüketmek istenmeyen sonuçlara yol açabilmektedir. Düzenli olarak selenyum değerini kontrol ettirmek, değerleri istenilen aralıklarda tutabilmek için büyük önem taşır.
Bir yetişkin günde 100 mikrogram ile 400 mikrogram arasında selenyum almalıdır. Fazla selenyum takviyesi yapılması halinde karaciğer hasarı, bağırsak şikayetleri, dalak büyümesi ve cilt iltihabi ile karşılaşmanız olasıdır. Bu yüzden selenyum takviyesi kan seviyesine bakılarak, doktor kontrolünde alınmalıdır.
Vücudun ihtiyaç duyduğu ve günlük alınması gereken selenyum miktarı 55 mcgdir. Ancak 125 mcgye kadar da alınabilmekte olup selenyum açısından zengin besinler ise şunlardır
Ceviz, fındık, ayçiçeği ve kabak çekirdeği, sarımsak, yumurta, doğal deniz balıkları, doğal beslenen hayvanların etleri, karaciğer gibi besinler selenyum açısından zengin olup öğünlerinizde bu besinlere yer vererek günlük almanız gereken selenyum ihtiyacını da karşılayabilirsiniz.
Ancak hekiminiz tarafından teşhisi konulmuş ciddi bir selenyum eksikliğiniz var ise hekiminizin kontrolünde selenyum takviyesi almanız gerekebilmektedir.
Selenyumu vücut için bu kadar önemli kılan bir diğer önemli nokta ise kanser gibi hastalıklara karşı da koruyucu bir etki göstermektedir özellikle aile geçmişinizde kanser öyküsü var ise selenyum değerlerinizin normal düzeylerde olması önemlidir. Selenyum vücudun bağışıklık sistemini güçlendirerek hastalıklara karşı koruma sağlayacaktır.
Ücretsiz Bilgi Alın