GGT (Gama-glutamil transferaz) ne işe yarar? Hangi organınla ilgili bilgiler verir? Düşüklüğü yada yüksekliği ne anlama gelir? Merak ettiklerinizi öğrenin!
Gama-glutamil transferaz bir tür enzimdir. Çoğunlukla karaciğerde bulunur ve karaciğer hasar gördüğünde Gama-glutamil transferaz kan dolaşımına sızabilir. Bu nedenle kanda normalden yüksek GGT seviyesi bir karaciğer hastalığının ya da safra kanallarında bir sorun olduğunun belirtisi olabilir. Safra kanalları, safrayı karaciğerin içine ve dışına taşıyan tüplerdir. Safra karaciğer tarafından üretilen bir sıvıdır ve sindirimde önemli rolleri bulunur.
Gama-glutamil transferaz, birçok dokunun hücre zarında bulunur. Özellikle bulunduğu yer karaciğer olsa da böbrekler ve pankreasta da önemli düzeyde yer alır. Daha az miktarda bağırsak, dalak, kalp, beyin ve seminal veziküllerde bulunur. En yüksek düzeyde böbreklerde bulunsa da normal enzim aktivitesinin kaynağı karaciğerdir.
GGT vücudun birçok dokusunda bulunan bir enzimdir. Karaciğer, böbrekler, beyin ve kalp bunların arasındadır. Vücutta belli bir seviyede bulunması doğaldır. Fakat kandaki değerleri bir karaciğer hastalığı sırasında artabilir. Bu durum GGT’nin kana sızdığına işaret edebilir. Çünkü kan içinde GGT minimum düzeydedir.
Yetişkinlerde ve çocuklarda normal kabul edilen GGT aralığı litre başına 0-30 UI/L’dir fakat bu yaşa ve cinsiyete göre değişebilir. Yeni doğan bebeklerde bu oran değişecektir. Yeni doğan bebeklerde Gama-glutamil transferaz ciddi şekilde yüksektir, bu zamanla azalır. Gama-glutamil transferaz testi sonucunuz normal geldiyse muhtemelen bir karaciğer hastalığınız yoktur.
Alkol kullanım bozukluğu tedavisi gören birinin GGT değerleri normal çıktıysa, bu muhtemelen son zamanlarda alkol almadığı anlamına gelir. Ayrıca Gama-glutamil transferaz miktarı karaciğerdeki hasarın şiddetine göre değişir. Bu test tam olarak sorunun ne olduğunu tanımlamasa da bir şeyin karaciğere zarar verdiğini gösterebilir.
Kandaki GGT seviyeleri yaşa ve cinsiyete göre değişmekle birlikte 0-30 UI/L arasında normal kabul edilir. Dolayısıyla kanınızdaki GGT 0 (sıfır) UI/L çıksa bile bu bir probleme işaret etmez. GGT düşüklüğü adıyla tanımlanan bir hastalık ya da tıbbi problem yoktur. Düşük Gama-glutamil transferaz değerleri ancak başka testlerin sonuçlarıyla birlikte olumlu veya olumsuz bir anlam ifade edebilir.
GGT değerlerinin düşük olması değil, yüksek olması bir probleme işaret eder. Buna neden olan birçok hastalık olabilir. Örneğin karaciğer yağlanması, siroz, tümör, kronik viral hepatit gibi birçok hastalık kanınızda fazla GGT çıkmasına neden olabilir. Fakat 30 UI/L değerinin altında bir değer herhangi bir soruna işaret etmez. Aksine çoğu zaman normal kabul edilir.
Gama-glutamil transferaz yüksekliği herhangi bir nedenle karaciğer hasarı olabileceğini gösteren bir işarettir. Dolayısıyla yüksek GGT değerlerinin belirtilerinden değil olası karaciğer hasarının belirtilerinden bahsedilebilir. Karaciğer hasarı farklı birçok nedenden kaynaklanabilir. GGT testiniz yüksek çıktığında doktorunuz nedenini anlamak için ek testler yapacaktır.
Karaciğer hasarının belirtileri şöyledir:
GGT yüksekliği alkol kullanım bozukluğu olan kişilerde de görülebilir. Genellikle tedavi olan kişilerin alkol alıp almadıkları Gama-glutamil transferaz testiyle anlaşılabilir.
GGT yüksekliği muhtemelen bir karaciğer hasarının olduğuna işaret eder. Testin yüksek çıkması hastalığı tam olarak tanımlayamaz. Fakat herhangi bir nedenle karaciğerde bir sorun olduğunu gösterir. Bu nedenle Gama-glutamil transferaz sonuçlarınız yüksek çıktıysa birkaç test daha yapılması gerekir. Bunu yükseltebilecek bazı nedenler şöyledir:
Gama-glutamil transferaz genellikle başka bir enzim olan alkalin fosfataza (ALP) göre ölçülür. GGT ve ALP’nin her ikisi de yükselmişse, doktorlar karaciğerinizde veya safra kanallarında sorunlarınız olduğundan şüphelenir ve başka testlere ihtiyaç duyar. GGT normalse ve ALP yükselmişse, bu kemik hastalığını gösterebilir.
Ücretsiz Bilgi Alın