Kolajen

Kolajen Nedir?

Kolajen; vücutta deri, kemik ve ligamentler başta olmak üzere pek çok organda bulunan yapısal protein olmaktadır. Vücutta en çok bulunan protein olmaktadır. Bağ dokusunun oldukça fazla önemli olduğu bileşeni olan kolajen dokuları birbirine yapıştıran bir protein görevi üstlenmektedir. Vücutta oldukça fazla bulunan bu protein vücudun olmazsa olmaz ana maddesini oluşturmaktadır.

Vücutta Mevcut Olan Kolajen Miktarı Nedir?

Yaş ilerledikçe vücutta mevcut olan kolajen miktarında azalma meydana gelmektedir. Bu protein miktarı vücutta azaldıkça cilt esnekliğini kaybeder ve kırışıklıklar meydana gelmektedir. Ayrıca kıkırdak dokusu zayıfladığı için eklemlerde sorunlar oluşmaktadır. Azalan kolajen miktarını karşılamak için takviye alınması imkanı mevcut olmaktadır. Kolajen miktarını arttırmak için besin takviyesi alınması oldukça fazla önem teşkil etmektedir. Bu besin takviyelerinin başında C vitamini gelmektedir. C vitamini bu protein sentezi için gerekli bir vitamin olma özelliği ile öne çıkmaktadır.

Kolajen Tipleri Nelerdir?

Vücut için gerçek bir yapı malzemesidir ve dokularda kuvvetli lifler oluşturur, kasları, tendonları, kıkırdakları, deriyi, dokuları elastik ve güçlü kılar, eklemleri hareketli hale getirir ve doku yenilenmesine yardımcı olur.Bu protein çok miktarda yararlı mikro ve makro elementler ve amino asitler eklenmesine yardımcı olur. Vücuda prolin, glisin, arginin, glutamin, hidroksiprolin ve oksilisin gibi temel amino asitleri sağlar.

Neyse ki kolajen, harici olarak vücuda alınabiliyor. Bugün piyasada kompozisyon, tutarlılık ve üretim yöntemine göre değişen birçok kolajen tipleri vardır. Toplamda, bilim adamları 28’den fazla kolajen türü tanımladılar, ancak asıl olarak 3 tür vardır. Bu tipleri birinci, ikinci ve üçüncüdür. Her birinin farklı bir bileşimi ve vücut üzerinde farklı bir etkisi vardır.

• Tip 1 Kolajen

  İnsan vücudundaki en bol ve en güçlü kolajen türüdür. Tendon, bağ, organ, doku, deri ve kemik oluşumuna katılır ve doku yenilenmesi, yara iyileşmesi, cilt elastikiyeti için çok önemlidir ve ayrıca dokunun yırtılmasını engeller.

• Tip 2 Kolajen

  Esnek, güçlü eklemler için özellikle önemlidir, kıkırdak dokusu oluşumunu destekler, hareketlilik ve sağlıklı eklemler sağlar. Yaşa bağlı eklem ağrılarını ve çeşitli artrit, romatizma ve diğer eklem hastalıkları semptomlarını önlemeye yardımcı olur.

• Tip 3 Kolajen

  Üçüncü tip kolajen, retiküler lifleri ve hücre dışı matrisin ana bileşenini içerir, organların ve cildin temelidir. Genellikle ilk tip kolajen ile kombinasyon halinde bulunur ve cildin, kan damarlarının ve kalp dokusunun esnekliği ve sıkılığı için önemlidir. Tip 3 eksikliği, kan damarlarının yırtılma riskini önemli ölçüde artırır ve bazı kritik durumlarda ölümcül tehlike riskini artırır.

Kolajen Ne İşe Yarar?

İnsan vücudunun bağ dokusunun temelidir. Ancak 20 yaşından itibaren insan vücudundaki miktarı hızla azalmaktadır. Bu sebeple cilt elastikiyetini kaybeder, kas-iskelet sistemi zarar görür ve saçın durumu kötüleşir. Temel işlevi dokulara yapısal destek sağlamaktır. Beslenme açısından bakıldığında, kolajen hidrolizat ve jelatin, insanların ihtiyaç duyduğu tüm temel amino asitleri içermedikleri için düşük kaliteli proteinlerdir.

Kolajen ailesi, hayvan hücrelerinde en bol bulunan proteinler arasında yer alan 20’den fazla proteini içerir. Çok hücreli organizmalarda, kolajenler en az 500 milyon yıldır mevcuttur. Hemen hemen tüm hayvan hücreleri en az bir kolajen formunu sentezler ve salgılar.

Bugün, 4 düzineden fazla gen tarafından kodlanan 28 tip kolajen vardır. Fakat günümüzde uygulama da tip1, tip2 ve tip3 türleri vardır. Cildin esnekliği ve hücrelerinin yenilenmesi, su dengesi, yaşla birlikte gelen değişikliklerin derecesinde azalma ve besinlerin emilimi için tip1 ve tip3 kullanılır. İkinci tip ise, eklem ve tendonlar için kullanılan kolajendir. İlgili hastalıkların önlenmesi ve tedavisi için tasarlanmıştır ve bir anti-enflamatuar etkiye sahiptir.

Gıda Kolajeni Ne İşe Yarar?

• Yaşlanma sürecini yavaşlatır, kilo vermeyi destekler.
• Eklemleri, kasları, tendonları güçlendirir.
• İfade çizgilerini ve cilt düzensizliklerini ortadan kaldırır.
• Kardiyovasküler hastalık riskini azaltır.
• Hücresel düzeyde metabolizmayı uyarır.
• Sindirimi iyileştirir.
• Yorgunluğu azaltır ve uyku kalitesini artırır.

Kozmetik Kolajen Ne İşe Yarar?

• Cildin sağlıklı bir şekilde geri yüklenmesini sağlar.
• Yara iyileşmesini % 70’in üzerinde artırır.
• Saç büyümesini güçlendirir, saç dökülmesini azaltır, yapıyı eski haline getirir.
• Ameliyat maliyetini düşürür.

Kolajenin Zararları Nelerdir?

Kolajen takviyesini güvenli seviyelerde tükettiğiniz sürece, günlük sıvı kolajen içmek çok faydalı olacaktır. Kolajen, cilt yaşlanması ve eklem ağrısı belirtilerini iyileştirmede etkili olsa da, kolajen tozu içmek iki ana yan etki için risk oluşturur: alerjik reaksiyonlar ve gastrointestinal rahatsızlık. Kollajen tozu yutulması alerjik reaksiyon riski taşır.

• Deri döküntüsüne sebep olur.
• Mide bulantısı, kusma, nefes almada güçlük çekmesine sebep olur.
• Fazla doz almak kabızlığa sebep olur.
• Kas ağrılarına sebep olur.
• Kalp ritim bozukluğuna sebep olur.
• Hiperkalsemi (kanda yüksek kalsiyum) sebep olur.
• Ağızda kötü kokuya sebep olur.
• Aşırı duyarlılık reaksiyonları gösterebilir.
• Yorgunluk hissine sebep olabilir.
• Tansiyon yüksekliğine sebep olabilir.

Kolajen Eksikliği Belirtileri Nelerdir?

Kolajen doku, özellikle hayvanların kemikli bölgelerinde ve sakatatlarında bulunmaktadır. O nedenle marketlerden ve kasaplardan et alırken, kıyma ve kuşbaşı şeklinde değil de, etlerin kolajen bağ dokularının bolca olduğu kemikli kısımlarını tercih etmek gereklidir.

• Kolajen eksikliği yaşayan bünyelerin ilk karşılaştığı durum kendilerini sürekli yorgun hissetmeleridir. Piyasada fazla miktarda kolajen ve protein takviye edici kapsül haplar vardır, ancak insan vücudunun sağlığını uzun dönemler boyunca koruması için doğal besinleri tüketmesi gerekir.
• İnsan vücudu yaş aldıkça vücudundaki kolajen miktarının her yıl yüzde 1 kadarını kaybetmektedir. Yani yaş aldıkça insan vücudu kas dokusunu kaybeder, vücuttaki güçsüzlük artacaktır.
• Kolajen eksikliği varsa, vücut hareket ettikçe, eklem ağrıları artar.
• Cildin nem dengesi bozulacaktır; dolayısıyla cildin kuruluk problemiyle beraber sarkma ve kırışıklık problemleri kendini gösterecektir.
• Kolajen eksikliği varsa, zaman içinde diş etlerinde kanamalar, cilt üzerinde uzun süreli oluşan ve geçmeyen morluklar, yüzde oluşan çukur görünüm, gözlerde cansız bakışlar vücudun temel taşlarından olan bu proteinin eksikliğinin başlıca belirtilerinden bazılarıdır.
• Kolajen eksikliği ayrıca tırnakların kırılması, saçların uzama süresinin uzaması ve saç dökülmesi problemlerini de gündeme getirecektir.

Vücutta Kolajen Üretimine Zarar Veren Şeyler Nelerdir?

Zaman ilerledikçe ve yaşlandıkça çeşitli nedenlerden dolayı vücutta bu proteinin üretimi azalır. Bunun sonucunda cildin esnekliği azalır ve hızlıca karışıklıklar oluşarak yaşlanma süreci başlar. Ayrıca zayıflayan kokutsak dokusu bedeniyle eklem sorunları başlar. Vücutta kolajenin üretimini azaltan sebepler ise şu şekilde sıralanabilir:

• Yeterli Uyku Uyumamak

  Uzmanların da belirttiği üzere günlük ortalama 8 saat uyku uyumak vücudun kendi kendini yenilemesi için çok önemlidir. Dolayısıyla yetersiz uyku uyumak kolajenin üretimine zarar vermektedir.

• Sağlıklı ve Dengeli Beslenme

  İşlenmiş gıdalar, karbonhidratlar, beyaz un, şekerli gıdalar vücutta bulunan kolajenin yapılarında bozukluğa sebep olmaktadır. Bu nedenle beslenme programımızı doğal ve lifli gıdalardan oluşturmak önemlidir.

• Kronik Stres

  Stres vücutta hormonal dengeleri olumsuz yönde etkileyerek ödeme neden olmakta ve kolajenin üretimini yavaşlatmaktadır. Stresi tamamen hayatımızdan çıkaramıyorsak kontrol altına alınması çok önemlidir.

• UV Işınları

  D Vitamini açısından önemli olan UV ışınları fazla miktarda alındığında oksidatif strese sebep olmakta ve vücuttaki kolajenin miktarını azaltmaktadır. UV ışınlarından korunmak ve bulutlu havalarda bile güneş kremi kullanmak önemlidir.

• Alkol ve Sigara Tüketimi

  Vücut sağlığını olumsuz yönde etkileyen sigara ve alkol tüketimi kolajenin üretimini yavaşlatır, bu durum özellikle cilt yaşlanmasını hızlandırır.

Kolajen Eksikliği Nasıl Anlaşılır?

Kolajen eksikliği, vücudumuzda doğal olarak meydana gelen bir durumdur ve zamanla kolajen üretimimiz azalır. Bu nedenle, yaş ilerledikçe kolajen eksikliği daha sık görülebilir. Ancak, bazı insanların kolajen üretimleri diğerlerinden daha az olabilir ve bu nedenle daha erken yaşlarda kolajen eksikliği belirtileri görülebilir.

Kolajen eksikliği belirtileri arasında şunlar sayılabilir:

• Ciltte incelme ve sarkma
• Ciltte kırışıklıkların oluşumu
• Deride kuruluğun artması
• Eklemlerde hareket kısıtlılığı ve ağrı
• Keşiklerin oluşumu
• İlgi çekici bir cilt görünümünün kaybı

Kolajen Artırmanın Yolları Nelerdir?

• Kolajen içeren besinleri tüketin: Kolajen üretimini artırmak için, vücudumuza kolajen üretimini artıran besinleri tüketmek önemlidir. Bu besinler arasında et, balık, yumurta ve meyveler yer alır. Ayrıca, C vitamini içeren besinler de kolajen üretimini artırır. C vitamini içeren besinler arasında kivi, portakal, greyfurt ve kuşburnu yer alır.
• Kolajen takviyesi kullanın: Kolajen takviyesi, vücudumuza ekstra kolajen sağlar ve bu sayede kolajen miktarını artırabilir. Kolajen takviyesi, gıda takviyesi olarak satılır ve genellikle tablet, kapsül veya toz şeklinde satılır.
• Güneşe maruz kalmayı azaltın: Güneş ışınları, ciltte kolajen hasarına neden olabilir ve bu nedenle güneşe maruz kalmayı azaltmak kolajen miktarını artırmaya yardımcı olabilir. Güneşe maruz kalma sırasında güneş kremi kullanımı önemlidir.
• Stresi azaltın: Stres, vücuttaki kolajen üretimini azaltabilir ve bu nedenle stres yönetimi önemlidir. Stres yönetimi için, egzersiz yapmak, meditasyon yapmak ve yeterli uyku almak gibi yöntemler kullanılabilir.
• Sağlıklı bir yaşam tarzı benimseyin: Sağlıklı bir yaşam tarzı, vücuttaki kolajen üretimini artırmaya yardımcı olabilir. Sağlıklı bir yaşam tarzı için, dengeli bir beslenme, yeterli uyku alımı ve egzersiz yapmak önemlidir.

En Çok Kolajen Hangi Gıdalarda Bulunur?

En çok kolajen bulunan gıdalar arasında et, balık, yumurta ve meyveler yer alır. Aşağıda bu gıdaların daha detaylı bir listesi bulunmaktadır:

• Et: Özellikle kırmızı et (sığır eti, kuzu eti) ve tavuk eti, yüksek miktarda kolajen içerir.
• Balık: Özellikle kılçıklı balıklar (somon, tuna, sardalye), yüksek miktarda kolajen içerir.
• Yumurta: Yumurta, yüksek miktarda protein içerir ve bu nedenle de kolajen içerir.
• Meyveler: C vitamini içeren meyveler, kolajen üretimini artırmaya yardımcı olur. Bu meyveler arasında kivi, portakal, greyfurt ve kuşburnu yer alır.

Bu gıdaları tüketerek, vücuttaki kolajen miktarını artırmaya çalışabilirsiniz. Ancak unutmayın, bu gıdaların yanı sıra, dengeli bir beslenme için diğer gıdalar da tüketilmelidir.

Sık Sorulan Sorular