Çileğin Faydaları

Çilek, orijinal adıyla Fragaria ananassa dünyanın en popüler meyvelerindendir. Fransa menşeli olduğuna inanılan bu meyveler sadece güzel tatlarından dolayı değil aynı zamanda içerdikleri sağlıklı besin maddelerinden dolayı da popülerdirler. Çilekler kalbimiz ve kan şekerimiz için faydalı olan vitaminler, mineraller ve antioksidanlar açısından zengindirler. Bu meyveler aynı zamanda mükemmel C vitamini, potasyum ve manganez gibi mineral kaynağı olduklarından çileğin faydaları çok fazladır.

Çileğin Faydaları:

1. Bağışıklık Fonksiyonunu Geliştirir.

Sadece bir porsiyon çilek, vücudun günlük C vitamini ihtiyacının yaklaşık yüzde 150’sini karşılar. Bu sayede vücudun soğuk algınlığı, grip gibi enfeksiyon ve hastalıklarla savaşmasına yardımcı olmak için gereklidir. C vitamini hücre yapısına zarar veren serbest radikallerin vücuttan atılmasını sağlayan bir antioksidan görevi görür.

2. Düşük Kan Basıncı

Çilek, vücuttaki sodyumun olumsuz etkilerini yok eden ve kan basıncını azaltan harika bir potasyum kaynağıdır. Hipertansiyon ve çeşitli kardiyovasküler hastalıklarla mücadeleye ek olarak, potasyum açısından zengin bir beslenme genel olarak kap krizi riskini azaltmaya yardımcı olabilir.

3. Ödem Ve Gut Semptomları

Serbest radikaller, vücutta kaslarının ve dokularının iltihaplanmasına ve bozulmasına yol açar. Sonuç olarak, eklemler olması gerektiği gibi çalışmaz ve zararlı toksinler birikerek ödem ve gut gibi hastalıklara neden olurlar. Çileğin faydaları arasında içeriğindeki antioksidanlar sayesinde vücudu arındırma ve iltihabı azaltmaya yardımcı olması vardır.

4. Göz Sağlığını Korur

Çileklerde flavonoidler, ellajik asit ve fenolik fitokimyasalların varlığı, kişinin makula dejenerasyonu (Sarı Nokta Hastalığı) gibi yaşa bağlı görme problemleri riskini azaltır. Bu antioksidan bileşikler, serbest radikalleri temizler ve vücuttan atılmasını sağlar. Böylece serbest radikallerin sağlıklı görme yapısına zarar vermesi önlenmiş olunur.

Çilek, enfeksiyon ve hastalıklarla mücadeledeki en önemli vitamin olarak bilinen C vitamini deposudur. Günlük alınması gereken C Vitamini değerinin yaklaşık yüzde %150 sini sağlar. Çilekte ayrıca folat, manganez ve potasyum gibi önemli mineraller vardır. Düşük yağ ve kalori içeriğinin yanı sıra, flavonoller, fenolik asitler için mükemmel bir kaynaktır. Ek olarak çileğin faydaları arasında, yaşlanma karşıtı ve anti-kanser özellikleri bulunmaktadır.

Bir kase taze çilekte (150 gram) 45 kalori ve 7-gram şeker bulunur. Çilek yağ içermez ve bir kase 3 gram lif içerir.

Çilekte bulunan vitamin ve diğer besinler: 

• 1 gr protein (günlük değerin % 2’si)
• 4 mg C vitamini (günlük değerin % 149’u)
• 6 mg manganez (günlük değerin % 29’u)
• 5 mikrogram folat (günlük değerin % 9’u)
• 233 mg potasyum (günlük değerin % 7’si)
• 8 mg magnezyum (günlük değerin % 5’i)
• 3 mikrogram K vitamini (günlük değerin % 4’ü)

C Vitamini: Çilek mükemmel bir C Vitamini kaynağıdır. C vitamini, bağışıklık ve cilt sağlığı için gereklidir. 

Folat (B9 vitamini): B vitaminlerinden biri olan folat, normal doku büyümesi ve hücre fonksiyonu için önemlidir. Çileğin faydaları arasında hücrelerin yenilenmesi de bulunmaktadır.

Potasyum: Çileklerde bulunan potasyum, vücudumuzdaki sodyumun etkilerini azaltarak yüksek tansiyonu düşürür. 

Ayrıca çilekte yüksek miktarda bulunan lifler, bağırsaklarımızdaki dost bakterileri beslemek ve sindirim sağlığını iyileştirmek için önemlidir. Lifler sadece sindirimi düzenlemekle kalmaz, aynı zamanda tip 2 diyabetin kontrol edilmesine de yardımcı olur. Çileğin faydaları C vitamini kaynağı olmasından dolayı kış aylarında sağlığımız için gereklidir.

Çileklerin lezzetli atıştırmalık meyvelerden daha fazlası olduğu biliniyor. Yapılan bir araştırmaya göre, günde bir avuçtan biraz fazla miktarda çilek yemek, bağırsak hastalığı semptomlarını iyileştirmede yardımcı olduğu kanıtlanmıştır. 

Çilek çok değerli bir lif kaynağı olması sebebiyle kabızlığı gidermek için çilek yemek faydalı olabilir. Fakat çok fazla tüketilirse bu kez de fazla lif alımından dolayı sık tuvalete çıkma ve ishal yaşamanıza neden olabilir. 1 fincan dilimlenmiş çilek porsiyonu 3.3 gram lif sağlar. Bu miktar sorun yaratma olasılığı düşük bir miktar olsa bile diğer lif bakımından zengin yiyecekler yenildiğinde önerilen günlük miktar aşılabilir. Bu miktar kadınlarda 25 gram, erkeklerde ise 38 gram lif olarak bilinmektedir.

Her gün bir avuç çilek tüketmek kilo vermek ve kanlı ishal gibi semptomları azalttığından bağırsak ağrıları olanlar için faydalıdır. Yapılan araştırmalarda çilek yiyen deneklerdeki Akkermansia ve Dorea dahil olmak üzere zararlı bağırsak bakterilerinde azalma gözlemlenmiş ve sağlıklı bağırsak flora düzeylerini arttırmıştır.

Çilek yemek bağırsaktaki sağlıklı bakteri dengesini sağlamanın yanı sıra, inflamatuar bağırsak hastalığı (esas olarak ülseratif koliti ve Crohn hastalığını tanımlamak için kullanılan bir terimdir) olan kişilerde ağrıların azalmasına yardımcı olmaktadır.

Bağırsak hastalığı olan kişiler genellikle semptom azaltıcı ilaç veya cerrahi olarak tedavi edilseler de, durumun yönetilmesi için diyetlerinde de farklı değişiklikler yaparak çileği ekleyebilirler.

Çileklerin ayrıca obezite hastalarında kireçlenme ağrısını hafifletme potansiyeli de test edilmiştir.

Çilekler sağlığımız için faydalı meyvelerdir. Ancak, pek çok insan bu dünyadaki herhangi bir şey gibi, aşırı çilek tüketiminin de sağlığa zararlı olabileceğini farkında değildir. Bu nedenle, bu lezzetli meyveyi tüketirken bile dikkatli olunmalıdır çünkü aşırı tüketimi çeşitli sağlık sorunlarına yol açabilir. Öyleyse, çok fazla çilek tüketmenin olası zararlarına bir göz atalım.

• Alerji

Çilek, baş dönmesi, bulantı ve kaşıntıya neden olabilecek elementler dışında, önemli miktarda histamin içerir. Meyve alerjisi olan insanların, çilek tüketmekten kaçınması gerekir. Histaminin fazla tüketilmesi, vücutta kızarıklık, yutma zorluğu, kaşıntı, şişme, ve ishal gibi birçok sağlık problemi oluşturabilir.

• Aşırı lif

Çileklerin içeriğinde sağlıklı miktarlarda lif bulunmaktadır. Vücudumuzu yeterli lifle beslemek için sadece çilek dolu bir kase yeterli olacaktır. Bununla birlikte, çok fazla lif, besin emilimini engeller ve vücuda zarar verebilir. Bu durumda sindirim sistemimiz bozulabilir ve ishal gibi çeşitli hastalıklara yakalanabiliriz.

• Ağızda Yanma Hissi

Eğer tam olarak olgunlaşmamış veya yarı olgunlaşmış çilekleri aşırı miktarda tüketirsek, ağızda yanma hissi oluşturabilir. Bu yüzden tüketeceğimiz çileklerin tam olgunlaşmış olduklarından emin olmamız gerekir. Olgunlaşmış çilekleri renklerine ve yapılarına göre kolayca seçebiliriz.

• Pestisit Zehirlenmesi

Piyasada bulunan çileklerin çoğu böceklerden ve hastalıklardan koruma amacıyla pestisit adı verilen bir ilaçla kaplanmaktadır. Eğer satın aldığımız çilekleri iyice yıkamadan tüketecek olursak, pestisit gibi kimyasallardan dolayı ilaç zehirlenmesi yaşayabiliriz.

Dağ çileği, açık alanlarda, ormanlık alanlarda ve hatta bahçemizde yetişen yaygın bir yerli bitkidir. Aslında, bazı insanlar dağ çileği bitkisinin bir ottan başka bir şey olmadığını düşünsede pazarlardan veya manavlardan aldığımız çilekler kadar besleyicidirler. 

Dağ çilekleri, ticari olarak yetiştirilen çileğin yaygınlaşması ve her mevsim yetiştirilebilmesinden dolayı günümüzde popülerliğini kaybetmiştir. Ancak dizanteri, gut, ödem, erken yaşlanma, yüksek tansiyon, yüksek kolesterol, diyabet, karaciğer hasarı, zayıf bağışıklık sistemi, solunum yolu enfeksiyonları, hazımsızlık, kabızlık gibi birçok hastalığa fayda sağlamaktadır.

Doktorlar diyabet hastaları için dağ çileği tüketmelerini önermektedirler. Yabani çileklerin diyabet tedavisinde faydalı olduğu bilimsel olarak kanıtlanmıştır. Diyabet hastalığını önlemek isteyen insanlar da bu meyveyi rahatça tüketebilirler. 

Dağ çilekleri, kanser hücrelerinin gelişimini engelleyebilen antioksidan ve fitokimyasallar bakımından zengin olduklarından, bu meyveleri tüketmek kanser riskini azaltabilir. Meyvelerin yanı sıra, çilek yaprakları ile yapılan bitki çayları bitkisel bir ilaç olarak kabul edilebilir. Bununla birlikte dağ çileği, kanser gelişmesini önlemede geleneksel olarak yetiştirilen çileklere göre daha etkilidir.

Dağ çileklerinde bulunan potasyum, kan basıncını düşürmeye ve kardiyovasküler sağlığı korumaya yardımcı olurlar. Potasyum kan damarları ve arterler üzerindeki stresi azaltabilir. Bu da kalp krizi ve felç riskinizi azaltır.

Dağ çileğinin yaprakları, kabızlık, ishal, bulantı ve reflü de dahil olmak üzere sindirim sistemleri problemleri tedavi etmek için uzun süredir kullanılmaktadır. Bu yapraklar, iştahı arttırmak, sindirim verimini ve besin alımını iyileştirmek için de mükemmeldir.

Sağlık Rehberimiz için tıklayınız.