Monosit Nedir?
Monosit beyaz kan hücresinin bir türü olarak bilinmektedir. Kemik iliğinde üretilip sonrasında ise kan dolaşımına girerler. Bazı enfeksiyonlara karşı savaşırlar ve diğer beyaz kan hücrelerinin ölü veya hasarlı hücreleri uzaklaştırmasında ve kanser hücreleriyle savaşmasında yardımcı rol oynarlar. Bir vakit sonra monositler kandan akciğer, karaciğer veya dalak dokusu gibi dokulara geçer ve bu noktadan sonra makrofajlar olarak adlandırılır.
Monosit Yüksekliği Nedir?
Monositler normalde toplam beyaz kan hücrelerinizin %2 ila %8’ini oluşturur. Monositoz olarak da adlandırılan yüksek bir monosit sayısı, genellikle kronik veya subakut enfeksiyonlarla ilişkilidir. Ayrıca bazı kanser türleri, özellikle lösemi ile bağlantılı olabilir. Akut bir enfeksiyondan kurtulduğunuzda yüksek bir monosit sayısı oluşabilir.
Monosit Yüksekliği Belirtileri Nelerdir?
- Genel olarak, duygusal veya fiziksel stres biraz artan monositlerle ilişkilendirilebilirken, yüksek monosit seviyeleri için bir açıklama olarak kabul edilmez. Bazı araştırmalar, egzersizin bazı insanlarda monosit seviyelerini geçici olarak artırabileceğini öne sürüyor.
- Monositleriniz yüksekse, sağlık uzmanınız bir teşhis düşünürken muhtemelen önce tıbbi nedenleri arayacaktır.
- Monositler genellikle küçük bir beyaz kan hücresi yüzdesinden oluşur ve monositoz belirgin semptomlara neden olmayabilir.
- Monositoza neden olan bir hastalığın semptomlarını yaşamanız, monositoz semptomlarını yaşamaktan daha olasıdır.
- Bazen yüksek monositler iltihaba veya yorgunluğa neden olabilir. Ve kanser nedeniyle gelişen monositoz, anemi, trombositopeni veya lökopeni (düşük beyaz kan hücreleri) gibi semptomatik olabilen diğer kan hücresi sorunlarıyla birlikte ortaya çıkabilir.
Monosit Yüksekliği Nedenleri Nelerdir?
- Monositoz, çeşitli tıbbi sorunlardan kaynaklanabilen kemik iliğinde monositlerin aşırı üretimi nedeniyle gelişir. Bakteriyel veya viral bir enfeksiyon gibi vücudun monositlere ihtiyacı olduğunda geçici bir durum olarak ortaya çıkabilir.
- Vücudun beyaz kan hücresi üretimini değiştiren bir genetik mutasyon nedeniyle de oluşabilir.
- Tüberküloz gibi bakteriyel enfeksiyonlar
- COVID-19 gibi viral enfeksiyonlar
- İmmünsüpresif tedaviden sonra kemik iliği düzeldiğinde
- İlaca bağlı bir yan etki olarak
- Splenektomi nedeniyle (dalağın alınması)
- Lösemi, özellikle kronik miyelomonositik lösemi (CMML)
- Polisitemi vera (kırmızı kan hücrelerinin ve diğer kan hücrelerinin aşırı üretildiği bir durum)
- Primer miyelofibroz (kan hücrelerinin üretildiği kemik iliğinde skar dokusunun birikmesi) sebebiyle de monosit yüksekliği gelişebilir.
Monosit Yüksekliği Nasıl Geçer?
- Monositler, bağışıklık sisteminizde rol oynayan bir tür beyaz kan hücresidir. Diğer lökositlerdeki değişikliklerle birlikte monosit yüksekliği ortaya çıkabilir veya monositoz tıbbi bir sorunun tek göstergesi olabilir.
- Monositoz tedavisi nedene bağlıdır. Bakteriyel bir enfeksiyon için antibiyotik ilacı veya kemoterapi veya lösemi (kan kanserleri) gibi bir hastalık için diğer kanser tedavilerini içerebilir. CMML tedavisi sağkalımı ve yaşam kalitesini iyileştirebilir.
- Bazen ilişkili bir durumun da tedavi edilmesi gerekebilir. Örneğin, aneminin kan nakli veya eritropoietin (kırmızı kan hücresi üretimini uyaran bir hormon) gibi tedavilerle tedavi edilmesi gerekebilir.
- Tedaviniz sırasında, tedavinizin etkinliğini izlemek için monosit seviyelerinizi düzenli aralıklarla tekrar tekrar kontrol ettirmeniz gerekebilir. Bazı lösemi türleri için, tedavinin etkilerini belirlemek için tüm kan hücreleri periyodik olarak izlenir.
Monosit Düşüklüğü Nedir?
Beyaz kan hücrelerinin sayısı ve farklı beyaz kan hücrelerinin yüzdesi, kabul edilen normal bir aralığa sahiptir. Monositler, milimetre küp (cu Mm) başına mutlak bir sayı ve beyaz kan hücrelerinin yüzdesi olarak ölçülür. Monosit numaranız, hastalığı teşhis etmek için değerli bir araç olabilir. Normal değerin altındaki sayı monosit düşüklüğü olarak adlandırılır.
Monosit Düşüklüğü Belirtileri Nelerdir?
- Monosit sayınız düşükse, doktorunuz nedeni değerlendirmek için muhtemelen başka testler yapacaktır. Bunlar arasında kan yayması, genetik test, kemik iliği biyopsisi (kemiğin içinden bir numune alınır ve laboratuarda analiz edilir), veya görüntüleme testleri.
- Monosit düşüklüğü semptomlara neden olabilir, ancak semptomlar özellikle erken dönemde ortaya çıkmayabilir veya fark edilmeyebilir. Düşük monositleriniz olduğunda, bu vücudunuzun bağışıklık savunmasını azaltır.
- Monosit düşüklüğünün en yaygın etkisi, çeşitli semptomlara neden olabilen sık görülen enfeksiyonlardır.
Göze çarpan semptomlar şunları içerir:
- Lenfadenopati(şişmiş lenf düğümleri )
- Ateş
- Bulantı, kusma, ishal
- Şişme, ağrı veya rahatsızlık
- Belirtilerinize düşük monosit sayınız veya lökopeni gibi diğer kan hücresi anormallikleri neden olabilir.
Monosit Düşüklüğü Nedenleri Nelerdir?
Monosit düşüklüğünün bazı nedenlerini aşağıdaki gibi sıralayabiliriz:
- Kemik iliği monosit üretir ve kemik iliğini etkileyen herhangi bir durum monositlerin ve diğer beyaz kan hücrelerinin üretimini etkileyebilir.
- Düşük monositlerin yaygın nedenleri, bağışıklık fonksiyonunu düşürmeye yönelik tedavilerdir. Kemoterapi ve radyasyon tedavisi gibi kanser tedavileri, monositopeninin yanı sıra lökopeni ve anemiye neden olabilir.
- Kronik miyelomonositik lösemi (CMML) gibi kemik iliğini istila eden kanserler veya kemik iliği fonksiyonunu etkileyen hastalıklar da düşük monosit sayısına neden olabilir.
- Anafilaksi gibi bağışıklık sistemini içeren ciddi tıbbi durumlar nedeniyle düşük monosit oluşabilir.
- Bazen düşük bir monosit seviyesi, bir yaralanmadan sonra uzun süreli iyileşme ile ilişkilidir.
Monosit Düşüklüğü Nasıl Geçer?
- Unutmayın, düşük monosit seviyeleri genellikle zayıf bir bağışıklık sisteminin işaretidir. İlk savunma hattınız ve bağışıklık sisteminizi güçlendirmenin ilk stratejisi, sağlıklı bir yaşam tarzı yaşamaktır.
- Sigara içmeyin.
- Meyve ve sebzelerde yüksek bir diyet yiyin.
- Düzenli egzersiz.
- Sağlıklı bir kiloyu koruyun.
- İyi bir uyku çek.
- Ellerinizi düzenli olarak yıkayarak enfeksiyonlardan kaçınmak için önlemler alın.
- Stresi en aza indirin.
- Bir çalışmada, düşük plazma C vitaminine sahip kişilerde, normal C vitamini düzeylerine sahip olanlardan daha az etkili monosit vardı. Bu sebeple C vitamini takviyesi alabilirsiniz.
- Protein eksikliği olan sıçanlarda yapılan bir çalışmada, B12 vitamini takviyesi monositler dahil olmak üzere beyaz kan hücresi sayısında artışa neden olmuştur.
Sık Sorulan Sorular
Monosit Yüksekliği Ne Zaman Tehlikeli?
Vücutta bulunan zararlı organizmalar ve kanser hücreleriyle savaşan monositler, vücudun önemli yapı taşları arasında yer alır. Ancak monosit yüksekliği ve düşüklüğü de vücut için istenmeyen durumlar arasındadır. Bu yüzden doktorlar tarafından yapılan test sonuçlarında monosit değerlerinin %4 ve üzerinde çıkması tehlikeli olarak değerlendirilir. Dolayısıyla bu değerleri düşürmek için uygun tedavi yöntemleri mutlaka hastaya uygulanmalıdır.
Monosit Yüksekliği Hangi Doktora Gidilir?
Monosit değerleri Dahiliye uzmanının uyguladığı testlerd doğrultusunda belirlenir. Hemogram adı verilen bu testler sonucunda değerlerin %4 ve üzerinde çıkması monosit yüksekliği olarak kabul edilir. Test sonucuna göre bu değerlerin düşürülmesi için hastaya uygun tedavi yöntemleri uygulanır. Tedavi yöntemleri ise yine bir Dahiliye uzmanının görüş ve önerileri dikkate alınarak planlanır ve uzman kontrolünde gerçekleştirilir.
