Folik Asit Nedir?
Folik asit bir B vitaminidir. B9 vitamini olarak da adlandırılan bu vitamin, gıdalarda doğal olarak folat olarak bulunur. Folik asit, hücre büyümesi ve gelişmesi için hayati öneme sahiptir. Folik asit, spina bifida gibi nöral tüp defekti (NTD) olan bir bebeğe sahip olma riskini azaltır. Folik asit, herkesin sağlığı için gerekli olan bir vitamindir.
Folik Asit Ne İşe Yarar?
Folik asit, B9 vitamini olarak da bilinen folat adı verilen bir vitaminin sentetik bir şeklidir. Birçok ismi olan bu vitamin özellikle hamilelik döneminde hücre gelişimi ve üretimi için önemlidir. Folat veya folik asit isimleriyle bilinen B9 vitamini, 8 adet B vitamininden biridir. Bütün B vitaminleri, karbonhidratları enerji üretmek amacıyla kullanılan glikoza çevirmesine yardım eder. B kompleksi vitaminleri olarak isimlendirilen B vitaminleri, vücudun yağ ve proteini işlemesine de yardım eder. Sağlıklı bir karaciğer, sağlıklı cilt, saç ve gözler için B kompleksi vitaminlerine ihtiyaç vardır. Ayrıca sinir sisteminin düzgün çalışmasına yardımcı olurlar. Folik asit, takviyelerde ve güçlendirilmiş gıdalarda bulunan B9’un sentetik formudur, folat ise gıdalarda doğal olarak bulunur.
Folik Asit Faydaları Nelerdir?
- Folik asit, doğru beyin fonksiyonu için oldukça önemlidir ve zihinsel ve duygusal sağlık için önemli bir rol oynar.
- Vücuttaki genetik materyallerden ikisi DNA ve RNA üretilmesinde yardım eder ve özellikle bebeklik, ergenlik ve hamilelik durumlarında hücreler ve dokular hızlı şekilde büyüdüğü zaman önemlidir.
- Diğer yandan folik asit kırmızı kan hücrelerinin yapılmasına yardım etmek ve demirin vücutta doğru çalışmasına yardım etmek için B12 vitamini ile birlikte çalışır.
- B9 Vitamini yani folik asit, amino asit homosisteininin kan seviyelerini kontrol etmek amacıyla B6 ve B12 vitaminleri ve diğer besinlerle birlikte çalışır.
- Yüksek düzeyde homosistein kalp hastalığı ile ilişkilidir, ancak araştırmacılar homosisteinin kalp hastalığının bir nedeni olup olmadığından tam olarak emin değildirler.
Folik Asit Hangi Besinlerde Bulunur?
Folat, çeşitli yöntemlerle kalbin korunmasına yardımcı olabilir. İlk olarak, diyetinizde yeterli miktarda folik asit almanın kalp hastalığı riskinizi azaltabileceğine dair bazı kanıtlar var, ancak bu kanıtlar daha kesin klinik araştırmalara değil, popülasyon çalışmalarına dayanıyor. Folik asit takviyesi almanın yardımcı olacağına dair henüz bir kanıt yok. Kalp hastalığından endişe duyan çoğu insan, sağlıklı gıdalardan yeterli B vitamini almaya odaklanmalıdır.
Zengin folat kaynakları şunları içerir:
- Ispanak
- Koyu yapraklı yeşillikler
- Kuşkonmaz
- Şalgam
- Pancar
- Hardal yeşilliği
- Brüksel lahanası
- Lima fasulyesi
- Soya fasulyesi
- Sığır karaciğeri
- Bira mayası
- Kök sebzeler
- Tam tahıllar
- Buğday tohumu
- Bulgur tahılı
- Fasulye
- Kuru fasulye
- Maş fasulyesi
- Somon
- Portakal suyu
- Avokado
- Süt
Folik Asidin Yan Etkileri Nelerdir?
Yan etkileri ve diğer ilaçlarla etkileşim olabilmesi yüzünden, besin takviyelerini sadece bilgili bir sağlık hizmeti sağlayıcısının gözetiminde kullanmalısınız.
Önerilen günlük dozda folik asitten kaynaklanan yan etkiler nadirdir. Çok yüksek dozlar şu yan etkilere sebep olabilir:
- Mide sorunları
- Uyku sorunları
- Cilt reaksiyonları
- Bilinç bulanıklığı, konfüzyon
- İştah kaybı
- Mide bulantısı
- Nöbetler
800 mcg’den daha yüksek folik asit kullanmadan önce uzmanla görüşün. Folik asit, altta yatan B12 vitamini eksikliğinin semptomlarını gizleyebilir ve bu da sinir sisteminde kalıcı hasara neden olabilir. B vitaminlerinden herhangi birini uzun süre almak, diğer önemli B vitaminlerinin dengesizliğine neden olabilir. Bu nedenle, tüm B vitaminlerini içeren bir B kompleksi vitamini almak isteyebilirsiniz.
Hamilelikte Folik Asit Neden Önemlidir?
Folik asit, B9 vitamini olarak da bilinen folat adı verilen bir vitaminin sentetik bir şeklidir. Birçok ismi olan bu vitamin özellikle hamilelik döneminde hücre gelişimi ve üretimi için önemlidir. Bir fetüsün beyin ve omuriliğin oluşumuyla sonuçlanan yapı olan nöral tüpünün gelişimi için hayati önem taşır. Nöral tüp çok erken gelişir ve bu süre hamileliğe dört ila altı hafta civarıdır. Yeterli folik asit olmadan, nöral tüp düzgün bir şekilde gelişemez ve bu da bir dizi fiziksel ve bilişsel engele neden olabilen bir doğum kusuru olan spina bifida ile sonuçlanabilir. Gebe kadınlarda folik asit eksikliği bebeklerinin sağlığı ve gelişimi için zararlı olabilir.
Sık Sorulan Sorular
Folik Asit Eksikliği Vücutta Ne Yapar?
Anemi, vücudunuzun dokularına oksijen taşımak için yeterli kırmızı kan hücreniz olmadığında meydana gelen bir durumdur. Bunun bir nedeni, kırmızı kan hücreleri yapmak için yeterli hemoglobininizin olmaması olabilir. Bu, vücutta oksijen taşınmasına yardımcı olan kırmızı kan hücrelerinde bulunan bir proteindir. Gıdalarda bulunan folik asidin doğal formu olan folatı (B9 vitamini) yeterince almayarak da anemik olabilirsiniz.
Folik Asit Kullanmaya Ne Zaman Başlamalı?
Folik asit de dahil olmak üzere belirli vitamin ve minerallerin büyüyen bir bebeğin sağlığı üzerinde olumlu bir etkisi olduğu gösterilmiştir. Folik asit takviyelerinin, spina bifidalı veya bebeğin omurgasını ve nöral tüpünü etkileyen diğer sorunları olan bir bebeğe sahip olma riskini önemli ölçüde azalttığı gösterilmiştir. Hamile kalmaya çalışırken her gün ve bebeğin omurgası gelişirken hamileliğin en az ilk 12 haftası boyunca folik asit almanız önerilir.
Folik Asit Ne Zaman İçilmeli?
Her gün folik asit alıyorsanız, sabah ya da akşam olmak üzere her gün aynı saatte alın. Folik asit su ile birlikte alınabilir. Folik asidi yemekle birlikte veya yemeksiz alabilirsiniz. Dozunuzu almayı unutursanız, hatırladığınız anda onu alınız. Folik asidinizi her zaman tam olarak doktorunuzun veya eczacınızın size söylediği şekilde alınız.
