Hipotiroidi Beslenme ve Diyet Listesi

Hipotiroidi primer ve sekonder hipotiroidi olmak üzere ikiye ayrılmaktadır. Primer hipotiroidi de hipofiz bezi sinyal gönderse de yeterli T3 ve T4 yapılamaz.

Sekonder hipotiroidi de ise TSH tarafından tiroid bezi yeterince uyarılamamaktadır. 

-Hashimoto hastalığı

-iyot eksikliği

–Hipertiroidi tedavisi

-Tiroid bezinin cerrahi yöntemle alınması

-Radyasyon tedavisi hipotiroidiye sebep olan faktörler olarak gösterilmektedir.

Tiroid bezinden salgılanan hormonlar vücudumuzda birçok sistemi etkilediği için kişilerde görülen belirtileri oldukça fazladır.

Kişilerde halsizlik, hızlı kilo artışı, kabızlık, ciltte kuruma, saç dökülmesi, ince ve çabuk kırılan tırnaklar, yüksek kolestrol düzeyi, eklem ve kas ağrısı, yavaşlamış kalp atış hızı ve yavaşlayan hareketler hipotiroidinin belirtileri arasındadır. 

Tiroid hormonları metabolizma hızını belirleyen en önemli faktörlerdendir. Metabolizma hızınız ne kadar fazla olursa vücut daha hızlı kalori harcamakta ve kilo verme süreciniz kolaylaşmaktadır. Hipotiroidi de ise daha az hormon salgılandığı için metabolizma hızı yavaşlamaktadır. Bu kişiler yavaş çalışan bir metabolizmaya sahip olmaktadırlar. Bazal metabolizma hızının yavaş olması da kan kolestrol seviyelerinin artmasına neden olurken kilo verme sürecinde yavaşlatmaktadır. 

Hipotiroid tedavisinde tiroid hormonlarının sentetik versiyonları kullanılmaktadır. Tiroid hormonlarının etkisini yaratan Liotironin ve levotiroksin bu sentetik versiyonlarının en çok kullanılanları arasındadır.

İyot eksikliğine bağlı gelişen hipotiroid tedavisinde doktor tarafından iyot takviyesi önerilirken aynı zamanda selenyum, magnezyum takviyeleri ile de iyileşme sürecine destek olunmaktadır. 

Hipotiroidi tedavisinde beslenme ile tiroid fonksiyonlarının tamamen iyileşeceğine yönelik kesin kanıt yoktur. Ancak günlük beslenme programında yapılacak bazı değişiklikler ile tiroid hormonunun düzenli çalışmasına yardımcı olunabilir. Hipotiroidi olan bireylerin diyet programları mevsim meyve ve sebzelerinden, kompleks karbonhidrat içeriği yüksek olan besinlerden ve proteinden zengin gıdalardan oluşmalıdır. Diyet programında sağlıklı yağlara yer verilmelidir.

-Hipotiroidi olan bireylerin proteinden zengin beslenme programı uygulaması gerekmektedir. Yapılan bilimsel çalışmalar yüksek protein ile beslenen kişilerin metabolizma hızında iyileşme olduğunu göstermektedir.

-Hipotiroidi olan bireylerin günlük beslenme programlarında kepek içeriği yüksek tahıllardan yararlanması gerekmektedir. Lif içeriği yüksek olan besinler uzun süre tokluk hissi verdiği için gün içerisinde daha az kalori alımını sağlar. Bu sayede gereksiz kalori alımından da kaçınmış olursunuz. Aynı zamanda lif içeriği yüksek meyve ve sebzelere de diyet programlarında bolca yer verilmelidir.

-Hipotiroidi olan bireylerin günlük beslenme programlarında yağ ve sodyum içeriği çok yüksek olan besinlerin tüketiminden kaçınması gerekmektedir. Diyet programlarında besin çeşitliliğinin yeterli olması ve bu gıdaların dengeli tüketilmesi oldukça önemlidir.

-Hipotiroidi kişilerin metabolizmasını yavaşlatma ve kilo alma sürecini hızlandırdığı için bireylerin bu süreçte yağ oranı yüksek, kızartılmış ve şeker oranı yüksek olan besinlerin tüketiminden kaçınması gerekmektedir.

-Tiroid fonksiyonlarının normal çalışabilmesi için diyet programıyla birlikte yeterli iyot alınmalıdır. Dengeli ve yeterli bir beslenme programıyla ek iyot almanıza gerek yoktur. Bazı durumlarda alınan fazla iyot nedeniyle bireylerde hipertiroidi gelişebilir. Bu yüzden bu konuda uzman bir diyetisyenden yardım alınmalıdır.

-Hipotiroidi olan bireylerin karbonhidrat tüketimine dikkat etmesi gerekir. Aşırı tüketilen karbonhidrat vücutta yağ olarak depolanırken; az alınan karbonhidrat miktarı ise tiroid hormon seviyesini azaltmaktadır. Bu nedenle yeterli karbonhidrat alımına dikkat edilmelidir. 

Selenyum:

Hipotiroidi olan bireylerin günlük beslenme programlarında deniz ürünleri, yumurta, yağlı tohumlar gibi zengin selenyum kaynakları yer almalıdır.

İyot:

Hipotiroidi olan bireylerde iyot eksikliği varsa iyotlu tuz kullanılmaldır.  Ayrıca günlük beslenme programlarında süt, yumurta, balık gibi iyottan zengin besinlere yer verilmelidir.

B vitaminleri:

Hipotiroidi olan besinlerin yeterli miktarda B vitamini alması tedavi sürecinde faydalı olabilir. Bu yüzden günlük beslenme programlarında tam tahıllar, kahverengi pirinç, kepekli ekmek, kinoa, kepekli makarna gibi besinleri ve ıspanak gibi yeşil yapraklı sebzeleri günlük beslenme programlarında yer vermeleri gerekmektedir. 

Guatrojenik Besinler

Karnabahar, brokoli, karalahana, çin lahanası, brüksel lahanası, turp, lahana, ıspanak, şalgam, mısır, şeftali, yer fıstığı, armut, çam fıstığı, çilek, tatlı patates, badem, böğürtlen, soya sütü, tofu ve soya fasülyesi gibi guatrojenik besinlerin tüketiminden kaçınılmalıdır. Bu besinlerin çiğ tüketimi tiroid fonksiyonunun üretilmesini engelleyebilir. Bu yüzden bu besinler pişmiş bir şekilde ara ara tercih edilmelidir.

Soya Ve Soya İçeriği Olan Besinler:

Soya içeriği olan besinlerde bulunan fitoöstrojenler tiroid hormonlarının salgılanmasına neden olan enzimlerin aktivitesini durdurduğu için tedavi sürecinde soya içeren besinler tüketilmemelidir. Ayrıca yapılan bilimsel çalışmalarda görülmüştür ki soya içeren besinleri tüketen kişilerde hipotiroidi görülme olasılığı daha fazladır. Hipotiroidi rahatsızlığı olan kişilerin soya ve soya içeren ürünleri tüketebilmek adına hipotiroidi ilacını aldıktan birkaç saat sonra tüketmesi önerilmektedir. 

İşlenmiş Ürünler:

Hipotiroidi hastaları işlenmiş gıdalara günlük beslenme programlarında yer vermemelidir. Hızlı kilo almaya elverişli metabolizma yapıları nedeniyle kalori içeriği yüksek olan işlenmiş ürünler bu süreçte tüketilmemelidir. 

Sodyum İçeriği Yüksek Olan Besinler:

Hipotiroidi olan bireylerde hipertansiyon görülme olasılığı artmaktadır. Bu yüzden bireyler günlük beslenme programında tansiyon dengesizliğine neden olabilecek yüksek tuz içeriğine sahip salamura besinlerin tüketiminden kaçınmalıdır. 

-Hipotroidi hızlı kilo almaya neden olduğu için gün içerisinde tüketilen besinlerin etiketine bakılmalı ve etiket okuma alışkanlığı kazanılmalıdır. Kalorisi yüksek olan besinlerin tüketiminden kaçınılmalıdır. 

-Öğün tüketimi sırasında porsiyon kontrolüne dikkat edilmelidir. Büyük porsiyonların tüketiminden kaçınılmalıdır.

-Her gün özellikle 23:00-07:00 arasında 8 saat düzenli uyumaya özen gösterilmelidir. Uyku sırasında salgılanan hormonlar kilo verme sürecinize ve ideal kilonuzu koruma sürecinizde size yardımcı olacaktır. 

-Kilo artışını engellemek ve ideal kiloyu korumak adına düzenli egzersiz yapılmalıdır. Alınan kalori kadar egzersiz ile kalori harcamaya dikkat edilmelidir. Ayrıca egzersiz hem fiziksel hemde psikolojik anlamda kendinizi daha iyi hissetmenize yardımcı olacaktır. Bu yüzden gün içerisinde mutlaka egzersiz yapmak için kendinize zaman ayırmalısınız.

-Yemek yerken gerçekten aç olup olmadığınıza dikkat edin ve duygu durum bozukluğuna bağlı olarak yemek yemediğinizden emin olun. Bu sayede aşırı kalori alımından da kaçınmış olacaksınız.

-Bu süreçte kendinize uygun bir beslenme programı ile ideal kilonuza kolaylıkla ulaşabilmek adına uzman bir diyetisyen ile çalışabilirsiniz. 

Kahvaltı:

• 1 adet haşlanmış yumurta
• 3 yk tuzsuz-yağsız lor peyniri
• 5-6 adet zeytin
• Mevsim yeşilliği
• 1 ince dilim tam buğday ekmeği

Ara Öğün:

• 1 porsiyon meyve

Öğle Yemeği:

• 120-150 gram fırında/ızgara/haşlama et/tavuk/balık/köfte
• Mevsim salata
• 1 ince dilim tam buğday ekmeği

Ara Öğün:

• 1 fincan şekersiz yeşil çay 
• 15-20 adet çiğ badem 

Akşam Yemeği:

• 1 kase kremasız-yağsız çorba
• 1 porsiyon zeytinyağlı sebze yemeği 
• 4 yemek kaşığı yoğurt

Uyumadan 2 saat önce:

• 1 su bardağı süt 

-Bu diyet programı örnek bir beslenme programıdır. Kişinin yaş, boy, metabolik rahatsızlıkları, günlük besin tüketim durumuna göre farklılıklar gösterebilir. Bu yüzden uygulamadan önce mutlaka diyetisyeninize danışınız.

Tiroid diyeti yazımız için tıkla!