Hipertiroidi Beslenme ve Diyet Listesi

Bazı sağlık problemleri, troiddeki büyümeler ve vücutta meydana gelen kimyasal dengesizlikler troid bezinin görevini yerine getirememesine neden olabilir. Bu durumda troid bezi hipofizden gelen uyarıları yerine getiremez. Bu duruma neden olan sağlık problemlerinden birisi de hipertiroididir. Bu hastalık troid bezi tarafından çok fazla hormon salgıladığında meydana gelmektedir. Hipertiroidi rahatsızlığı gelişen kişilerde hücreler oksijen ve besin tüketme emriyle aşırı çalışmaktadırlar. Bu durum eğer tedavi edilmezse kişilerde kemik, kas, kalp, adet döngüsü ve doğurganlıkla ilgili birçok sağlık problemine yol açmaktadır.  Troid bezinin çalışmasını düzenleyebilen ve vücut metabolizma hızını düzenleyen birçok tedavi yöntemi bulunmaktadır. Medikal tedaviler ile birlikte dengeli ve sağlıklı beslenme programı da troid beziyle ilgili sağlık sorunlarının iyileştirilmesinde yardımcı olacaktır.

Otoimmün hastalık çeşitlerinden olan Graves hastalığı, hipertiroidinin görülme nedenleri arasında yer almaktadır. Bu otoimmün rahatsızlıkta bağışıklık sistemi troidlere saldırmakta ve aşırı troid hormonunun üretilmesine neden olarak hipertiroidinin gelişmesine neden olmaktadır. Ayrıca aşırı iyot tüketimi, troid veya hipofiz bezinde meydana gelen tümörler, T4 ve T3 hormonlarının bezden sızmasına neden olan troid iltihaplanmaları kişilerde hipertiroidinin görülme nedenleri arasında gösterilmektedir.

Kan seviyelerindeki yüksek T3, T4 seviyeleri metabolizma hızının artmasına neden olmaktadır. Metabolizma hızının aşırı derecede hızlanması hipermetabolik durum olarak adlandırılmaktadır. İştah artışı, konstrastyon güçlüğü, düzensiz uyku, hızlı kilo kayıpları, troid bezinin şişmesi, adet düzensizlikleri, mide bulantısı, kusma ve bağırsak düzenindeki bozulmalar, hızlı kalp atışı, yüksek tansiyon ve et titremeleri görülen belirtiler arasındadır.

Hipertiroidi tedavisinde öncelikle troid bezini kontrol altına alabilmek için ilaç tedavisine başlanmalıdır. İlaç tedavisiyle birlikte kişiye uygun hazırlanacak diyet tedavisi kişinin günlük yaşam kalitesinin artmasına yardımcı olacaktır. 

Hipertoridi tedavisi sırasında kullanılan anti-tiroid ilaçlar, cerrahi veya oral yolla alınan radyoaktif iyot tiroidin çok fazla hormon üretmesini engellemek amacıyla kullanılmaktadır.

Hipertiroidin tedavi edilemediği durumlarda ise kişilerde kemik kaybı, kemik kırıkları ve kalp rahatsızlıkları gibi birçok sağlık problemi görülmektedir.

Hipertiroidi hastaları için uygulanacak olan beslenme programı kişiye özel olmalıdır. Kişinin ihtiyaçları, günlük besin tüketim durumu ve metabolik rahatsızlıkları göz önünde bulundurularak uygulanması gereken beslenme programının karabonhidrat, yağ, protein ve vitamin-mineral değerleri kişiye özgü bir şekilde belirlenmelidir.

Hipertirodi olan kişilerin diyet programlarında iyot kısıtlanmalıdır. Hazır gıdalar tüketilecek ise iyot içeriği kontrol edilerek düşük iyot seviyesine olan besinler tercih edilmelidir. Ancak değerleri normal olan kişilerde kısıtlandırmaya gerek duymadan bireyin tıbbi öyküsü doğrultusunda kişiler yönlendirilmelidir. 

-Sağlıklı yağlar ve kompleks karbonhidratlardan zengin beslenme programı uygulanmalıdır. Basit şeker ve yağ içeriği yüksek besinlerin tüketiminden kaçınılmalıdır.

-Troid ilaçlarını etkileyebilecek olan alkol ve kafein içeriği yüksek içeceklerden kaçınılmalıdır.

-Tedavi sürecinde iyotsuz beslenme gerekliliğine karar verildiyse iyotsuz tuz kullanılmalıdır.

-Günde mutlaka 1.5-2 ltre su içmeye özen gösterilmelidir. Su içmekte zorlanan kişiler ise suyu tatlandırarak su tüketim miktarını arttırmalıdırlar.

-İyot içeriği yüksek balık tüketiminden kaçınılmalıdır. Tuzlu su balıklarını tüketmek yerine tatlı su somonu tercih edilmelidir.

-Süt ve süt ürünleri iyot içermektedir. Bu yüzden iyot kısıtlaması olan bireylerin öğünlerinde kalsiyum ihtiyaçlarını karşılamak adına badem, incir, kuru fasülye, ıspanak gibi besinler tüketmeye çalışmalıdırlar. 

-Hipertoridi özellikle kemiklerin de zayıflamasına neden olan rahatsızlıkları tetiklediği için kalsiyum ve D vitamini alımına bu süreçte dikkat edilmelidir.

-Selenyum açısından zengin beslenme programları da troid hormon seviyelerini dengelemektedir. Bu yüzden günlük beslenme programınızda yağlı tohumlar, tavuk, balık, tam tahıllı besinler gibi selenyum açısından zengin besinlere ağırlık verilmelidir. 

– Ayrıca A vitamini, demir ve çinko tüketimi de troid hormonu üzerinde etkilidir. Bu yüzden tedavi sürecinde bu besin öğelerinin alımına özen gösterilmelidir. 

Hipertoridi olan kişiler sağlıklı beslenme programı uygulamalı ve sağlıklı yaşam tarzını yaşam standartı haline getirmelidir.

–Hipertroidi olan kişiler günlük beslenme programında kabak, biber, havuç gibi renkli sebzelere yer vermelidir.

-Öğünlerde tam buğday, bulgur, yulaf, kinoa, karabuğday, kahverengi pirinç gibi tahıl kaynaklarına ağırlık verilmelidir.

-Derisiz tavuk eti, balık, yağsız sığı eti gibi yağsız protein kaynakları tercih edilmelidir.

-Avokado, zeytinyağı, keten tohumu yağı gibi sağlıklı yağlara diyet programında yer verilmelidir. 

Hipertoridi olan kişilerin tedavi sürecinde bazı besinlerin tüketiminden kaçınması gerekmektedir. Bu sayede tedavi süreci olumsuz etkilenmeyecek ve kişi sağlığına daha kısa sürede kavuşabilecektir.

-Kişilerin iyot içeriği yüksek besinlerden kaçınması gerekmektedir. Aşırı iyot içeren besinlerin tüketimi hipertiroidiye neden olabilmekte ve mevcut hastalığı daha da ilerletebilmektedir. 

Düşük iyot içeriğine sahip diyet uygulaması gereken kişilerin iyotlu tuz, deniz ürünleri, süt ve süt ürünleri, yumurta salatası gibi besinlerin tüketiminden kaçınması gerekmektedir. 

Kişilerin biyokimyasal bulguları göz önünde bulundurularak iyot eksikliği veya fazlalığı var ise iyot değerinin dengelenmesine uygun bir beslenme modeli uygulanmalıdır.

-Troid hastalıkları karbonhidrat metabolizmasını etkilemektedir. Kan şekerini dengelemek ve troid hatalığına bağlı gelişebilecek şeker rahatsızlıklarını giderebilmek için glisemik indeksi yüksek besinler tüketilmemelidir. Günlük beslenme programında şeker içeriği yüksek besinlerin tüketimi sınırlandırılmalıdır. Şeker, beyaz un, meyve suyu, düşük lifli tahıllar, patates, havuç gibi glisemik indeksi yüksek besinler tüketilmemelidir. Yulaf ezmesi, tam tahıllı ekmek, kepekli makarna gibi lif içeriği yüksek besinler tüketilmelidir.

– Gün içerisinde doymuş ve trans yağların tüketiminden kaçınılmalıdır. Bu yağların tüketimi vücuttaki iltihaplanmayı tetikleyebilmektedir. Sağlıksız yağların tüketimini azaltmak tiroid semptomlarını hafiflettiği için troid hastalığının iyileştirilmesinde etkilidir. Bu yüzden doymuş yağ içeriği yüksek olan tereyağı, margarin, kırmızı et,  işlenmiş et, tereyağı ve kızartılmış besinlerin tüketiminden kaçınılmalıdır. Bunun yerine balık, derisiz tavuk eti ve kurubaklagiller tüketilmelidir.

Kahvaltı:

• 1 adet haşlanmış yumurta
• 1 dilim beyaz peynir
• Mevsim yeşilliği
• 1 ince dilim tam buğday ekmeği

Öğle Yemeği:

• 100-150 gram ızgara/fırında/haşlama derisiz tavuk eti/ köfte/ balık
• Mevsim salata
• 1 su bardağı ayran
• 1 ince dilim tam buğday ekmeği 

Ara Öğün:

• 1 porsiyon taze meyve 
• 15-20 adet çiğ badem

Akşam Yemeği:

• 8 yemek kaşığı zeytinyağlı sebze yemeği
• 4 yemek kaşığı yoğurt
• Mevsim salata
• 1 orta boy kepçe çorba veya 1 ince dilim tam buğday ekmeği

Uyumadan 2 Saat Önce :

• 1 su bardağı süt

-Bu diyet listesi kişilerin ihtiyaçları doğrultusunda değişkenlik gösterebilmektedir. Bu yüzden programı uygulamadan önce mutlaka diyetisyeninize danışmalısınız. 

Tiroid diyetini öğrenmek için tıkla!