Armutun Faydaları

Değerli besin içerikleri armutun faydaları için önemli bir temel oluşturur. Sindirimi kuvvetlendirmek için lif, bağışıklık için C vitamini sağlarken doğrudan ve dolaylı olarak birçok sağlık sorununa yardım eder. İşte maddeler halinde armuttan elde edebileceğiniz yararlar:

• Armudun idrar söktürücü özelliği vardır. Ayrıca böbrek taşı problemi olan kimselerin tüketmesi gereken gıdalar arasında yer alır.
• Armudun kabuğu sindirimi güç olmasına rağmen meyvenin içi hazmı kolaylaştırır. Dolayısıyla armudu soyarak tüketmek gerekir. Ayrıca bunu yapmak ilaçlanmış bir meyve olma ihtimali göz önüne alınınca bizleri kimyasal bulaşmış ürün tüketmekten de koruyacaktır.
• Armut sulu, tatlı ve lifli yapısıyla dört mevsim tüketilmesi tavsiye edilen bir meyvedir. Armudun içerisindeki yoğun lif miktarı sayesinde kabızlık problemi yaşamayacaksınızdır. 
• Bu lifler kişinin armudu aç karnına yemesi durumunda bağırsak kurtlarının dökülmesine yardımcı olur. Ancak armutun faydaları bir bütün olarak tüketildiğinde tam etki gösterir. Bu nedenle kabuğunu kesinlikle soymayın.
• Aynı zaman da armut kolon kanserinin önleyici tedavilerinde kullanılabilir.
• Armut içerisindeki demir sayesinde kansızlığa iyi gelmektedir. Vücudunuzda artan demir miktarı kanınızdaki oksijen miktarını artırarak cildinizde dahi far edeceğiniz olumlu neticeler sağlayacaktır.
• Armudun sinirleri yatıştırıcı özelliği vardır.
• Yüksek tansiyon hastalarının ilaçlarındaki etkin maddelerden olan potasyum armudun içinde vardır. Bu nedenle yüksek tansiyon hastalarına iyi gelebilir. 
• Diğer yandan gut hastalığına iyi gelmektedir.
• Kalsiyum açısından zengin olan armut menopoz sonrası kemik rahatsızlığı çeken hanımefendilerin diyet listesinde yer alabilir.

Armutun faydaları olduğu kadar zararları da olabilir. Ancak bu onun bilinçsiz ve aşırı tüketilmesi sonucu ortaya çıkar. Bu yüzden günde bir orta boy armut herkes için yeterli miktarı oluşturur.

Armut, lifle dolu, kalorisi düşük ve C vitamini de dâhil olmak üzere antioksidanlar yönünden zengin tatlı ve lezzetli bir meyvedir. Armutun faydaları aşağıda yer alan besin değerlerinden gelmektedir (Bu oranlar bir ortaya boy armut için geçerlidir):

• Yağ: 0,5g
• Kalori: 101
• Sodyum: 1.8mg
• Lif: 5.5g
• Karbonhidratlar: 27g
• Protein: 0.6g
• Şekerler: 17g

Armutun faydaları her biri çok değerli olan bu besin öğelerinin birleşiminden gelir. Dilerseniz bu besin öğeleri ne işe yarar ve günlük ihtiyacın ne kadarını karşılar sorusunun cevabına bakalım:

• Orta boy armut neredeyse 6 gram (önerilen günlük miktarın % 22’si kadar), çözünmeyen liflerin harika bir kaynağıdır. Lif, bağırsak düzenliliğini artırmaya yardımcı olan ve kötü kolesterolü azaltabilen karbonhidratın sindirilemez kısmıdır.
• Armutlar, fruktoz ve diğer şekerler bakımından da zengindir. Bununla birlikte, düşük glisemik indeksi 38 ve glisemik yükü 4’tür. 
• Armut ihmal edilebilir miktarda hem doymuş hem de doymamış yağ içerir.
• Çok az protein içerir ve tüm esansiyel aminoasitlerin tam bir kaynağı değildir, ancak eser miktarda amino asit, lösin, lizin ve glutamik asit içerir.
• Armut, günlük olarak alınması şart olan değerin yaklaşık % 13’ünü içeren iyi bir C vitamini kaynağıdır. Bir armut, önerilen günlük bakır miktarının yaklaşık % 6’sını ve önerilen günlük potasyum miktarının % 6’sını içerir. Bakır, sağlıklı beyin ve sinir sistemi işlevinin yanı sıra vücutta bağ dokusu oluşumu için önemlidir. Potasyum kas fonksiyonunu ve sinir sistemi iletişimini destekler.
• Armut kabuğu, lifinin büyük bir kısmının yer aldığı ve bunun yanı sıra yüksek bir besin konsantrasyonunun bulunduğu yerdir, bu nedenle armutun faydaları ve olumlu etkilerinin tam olarak elde edilmesi için bu meyveyi kabuğuyla birlikte yemek en iyisidir.

Bağırsak çalıştırma üzerindeki armutun faydaları lifli yapısından gelir. Orta boy taze armut, günde 2.000 kalori tüketmeye dayalı günlük değerin yüzde 22’sini temsil eden 5.5 gram lif içerir. Lif, sindirim sisteminde suyla bağlanır, dışkıyı bağırsaklarınızdan hareket ettirir ve kabızlığı önler. İki tür liften biri olan çözünür lif, nemi emerek ishali hafifletmeye yardımcı olur. Bir seferde çok fazla lif tüketmeyin, aksi takdirde ters etki ile ishale neden olabilir.

Kalın bağırsağınızda doğal olarak gelişen bakteriler, armutlarda bulunan çözünür liflerin bir kısmını fermente eder. Elyafın fermantasyonu, bağırsak duvarındaki hücreler tarafından emilen ve kolon için önemli bir enerji kaynağı sağlayan kısa zincirli yağ asitleri üretir. Fermente lif, sağlıklı bakterilerin büyümesini de destekler. Bir araştırmaya göre, mayalanma sırasında üretilen bir tip yağ asidi olan bütirat iltihabı önleyerek sindirim sisteminizi korur.

Armutun faydaları bağırsakları çalıştırmakta etkilidir fakat armut gaz, kramp ve ishale neden olacak kadar fruktoz ve sorbitol de içerir. Bir armuttaki şeker, fruktoz intoleransı veya irritabl bağırsak sendromu olan herkes için olumsuz bir seçim olabileceği fruktozdan oluşur. Armutlar, bazı meyvelerde de bulunan yiyecek ve içeceklere eklenen bir tatlandırıcı olan sorbitolde içerir. Aşırı tüketimi sonucunda müshil etkisi gösterebilir ve ishale neden olabilir.

Maksimum miktarda lif elde etmek, bağırsakları çalıştırmak ve armutun faydaları ile donanmak için taze bir armut seçin ve kabuğuyla birlikte yiyin, çünkü çözünmeyen lif armudun kabuğundan gelir. Öte yandan, çözünür liflerin büyük bir kısmı kabuğun hemen altındaki etli kısımdadır.

Armut doğadaki en saf haliyle bile oldukça lezzetli bir meyvedir. Ancak bu meyveyle oldukça farklı tarifler hazırlayıp onu çokça çeşitli şekillerde tüketmemiz mümkün.

Armut Salatası: Armutun faydaları arasında tansiyonu düşürmesi, idrar sökücü özelliği, kanı temizlemesi, kabızlığı gidermesi vardır. Bu meyveyi bilinçli olarak tüketiyor ve bir rahatsızlığınıza şifa bulmak istiyorsanız armudun iyi geldiği rahatsızlıklara faydası olan gıdalarla uyumlu bir salata yaparak etkisini artırabilir ve sağlık bir öğünle beslenmeyi sağlayabilirsiniz.

Armudun Kompostosu: Armudun yaygın kullanım biçimlerinden olan kompostosu tüm komposto çeşitleri gibi meyveyi çiğ halde yemekten daha az faydalıdır. Özellikle bu tür tüketimde şeker kullanımı göz önüne alındığında faydalı olmaktan çıkıp zararlı dahi olabilir. Bir sıralama yapacak olursak mevsiminde yetişmiş armudu çiğ haliyle yemek en faydalısıdır. İkincisi mevsiminde toplanmış ve dondurucuda muhafaza edilmiş armuttur. Üçüncüsü serada yetişmiş armuttansa mevsiminde toplanmış ve konserve yöntemiyle içerisine şeker katmadan saklanmış kompostodur. Bunların arasında mümkünse hiç tüketilmemesi gereken şekerle yapılmış kompostodur.

Armut Reçeli: Hem pişirilme aşamaları hem içerisinde bulunan şeker nedeniyle faydasından çok zararı olan reçeller armudun tüketim şekillerinden birini oluşturur. Meyve ve sebzelerden çok az bir kısmı doğadaki haline müdahale sonu daha faydalı hale gelebilir. Bunların başında da domates gelmektedir. Ancak içerisinde armudunda dâhil olduğu büyük grubun ise kesilmesi dahi besin değerini düşürür. Özellikle reçel yapma yöntemi olan uzun süre ve yüksek ateşte pişirme yöntemi sonrası şekerle zamana karşı koruma altına alınan reçeller sağlığa oldukça zararlıdır. Bu kadar faydalı bir besinin bu şekilde tüketilmesi önerilmez.

Armutun faydaları hakkında birçok madde sıralanabilirken armut’un zararı var mıdır sorusuna verilebilecek kapsamlı bir cevap bulunmamaktadır. Aşırı tüketim, kronik sorunlar, alerji ve yetersiz hijyen gibi etkiler armudun tüketiminde sorunların ortaya çıkmasına neden olabilir. Bunların dışından armut’un zararı olarak kabul edilen noktalar maddeler halinde şunlardır:

• Armut yemenin zararı yok denecek kadar azdır. Birçok meyve veya sebze uygun dozajda kullanılmadığı zaman yan etki gösterir. Armudun da doz aşımı söz konusu olduğunda ishal yapma etkisi olabilir. 
• Ayrıca normalde sindirime yardımcı olan armut soyulmadan tüketilmesi durumunda hazımsızlığa yol açar çünkü bu meyvenin kabuğunun hazmı oldukça zordur. Bunun dışında ise armudun özellikle kabuğu ile tüketilmesi önerilir.
• Armudun en yaygın bilinen zararı tansiyon düşüklüğüne sebep olmasıdır. Bilindiği gibi kan basıncı, kan akışının damar duvarlarına yaptığı baskı demektir ve bu baskının azlığı düşük tansiyon olarak ifade edilir. Düşük tansiyon özellikle kalbimizin yukarısında olan beynimize yeterli miktarda kan gitmemesine sebep olmaktadır. Dolayısıyla düşük tansiyon halsizliğe, baş ağrılarına ve baş dönmesine sebep olabilir.
• Tansiyonu düşüren en etkin maddelerden biri de potasyumdur. Yüksek tansiyon hastalarının ilaçlarında da etkin madde olarak kullanılır ve bu madde armudun içinde oldukça fazladır. Bu durumda düşük tansiyon hastalarının armudu tüketmesi önerilmeyebilir.
• Diğer yandan aşırı miktarda tüketimi mide ekşimesine de yol açabilir.
• Armut ve benzeri şekerli besinler tüketildikten sonra diş bakımı yapılmaması dişlerin ağızda oluşan asitten zarar görmesine yol açar.

Sağlık Rehberimiz için tıklayınız.