Atkins Diyeti ; 1972 yılında Amerikalı Kardiyolog Dr. Atkins tarafından oluşturulmuştur. Oldukça ilgi gören bu diyet karbonhidrat alımını en aza indirip, protein ve yağ alımını yükselten bir yol izlemektedir.
Atkins Diyeti 4 aşamadan oluşmaktadır. 1.aşamayı tamamlamadan diğer aşamalara geçilmemesi kurallar arasında yer alır. 1.aşamasında 5-14 kilo arasında verilirken, daha sonraki aşamalarda ise hafta da 1 – 2 kg vermenin mümkün olduğunu belirtir. Bu diyet karbonhidrat alımını da oldukça kısıtlar. Karbonhidrat alımının kısıtlanması ile kilo vermenin yanı sıra kalp ve diyabet hastalıklarına iyi geldiğini savunmaktadır.
1970’li yıllarda yayımladığı kitaplarla ve verdiği demeçlerle geleneksel diyet görüşlerini yerle bir eden Dr. Robert Atkins, beslenme ve diyet alanında oldukça popüler birisidir. Geleneksel diyet uygulamalarında görülen düşük protein ve yüksek karbonhidrat tavsiyelerinin uzun vadede kilo verme fonksiyonu taşımadığını iddia etmiştir. Sonrasında ise önerdiği görüşleri ile yüksek protein, düşük karbonhidrat diyetlerini desteklemiştir. Dr. Robert Atkins kamuya açık yayınladığı tüm görüşlerinde de yüksek protein tüketimini önerip, kilo vermek isteyenlerin karbonhidratı bırakması gerektiğini savunmuştur.
Popüler olduğu yıllardan itibaren kendi beslenme alışkanlıklarını da proteinler üzerine kurmuştur. Yayınladığı kitapların dünya çapında milyonlarca satmasıyla da birçok insana diyetler konusunda ilham kaynağı olmuştur. Yapılan araştırmalara göre ABD’deki her on insandan bir tanesi Atkins diyeti uygulamıştır. Ünlülerden de birçok kişi bu diyeti uygulayarak zayıflamıştır.
Atkins diyeti aşamalar halinde planlanan oldukça kompleks bir diyet türüdür. Amerika’da obezitenin büyük bir problem olarak ortaya çıkmaya başladığı yıllarda gelişim gösterdiği için de temel amacı yüksek kilolardan hızlıca kurtulmaktır. Bu amacı gerçekleştirmek sağlıksız diyetlerle oldukça kolay olsa da Atkins diyeti aynı etkiyi sağlıklı bir süreç ile sağlamayı amaçlamaktadır. Tüketilen besinlerin türünün değiştirilmesi; karbonhidrata büyük sınırlama getirilerek protein ağırlık gıdaların tüketiminin serbest bırakılması tamamen sağlığın korunması amacıyla yapılan uygulamalardır. Kişilere kalori sınır konulmaz ancak vücudun yağ yakma sürecini başlatabilmesi için karbonhidrat alımı ve yağ alımı yasaklanır.
2 Haftalık bir süreçtir. Bu evrenin amacı hızlı ve fazla kilo kaybıdır. Karbonhidrat alımının en az olduğu evredir. Gün boyu alınması gereken karbonhidrat miktarı maksimum 20 gramdır.
Kuralları:
Kilo vermeye devam edilen evredir. Burada alınan karbonhidrat miktarı ilk hafta 25grama sonraki haftalarda 30 grama kadar çıkabilir.14 günlük bir evredir.
Kuralları
Bu aşama kilo koruma öncesi kilo verme evresidir. 4-5kg verilmesi amaçlanır.Son kalan kilo durumunuza göre süre uzatılabilir veya kısaltılabilir. Fazla kilosu kalmayanların direk koruma evresine geçmesi önerilir.
Alınan karbonhidrat miktarı yavaş yavaş yükseltilerek , yasam boyu alınacak karbonhidrat miktarına kadar gelinip sabitlenir.
Verilen kiloların sabit kalmasının sağlandığı kilo koruma evresidir. Hayat boyu sürdürülmesi gereken kurallar yer alır.
Atkins diyetinin üç aşaması bulunmaktadır. Her aşamanın kendi içerisinde amaçları bulunur. Bu amaçlara yönelik oluşturulan besin tabloları sayesinde de kişinin istediği kiloya erişmesi mümkündür. Atkins diyeti diyetisyenler arasında hızlı kilo verdiren diyetlerden birisi olarak bilinmektedir. Kişinin diyete başlangıç kilosu diyetin ne kadar sürdürüleceğini belirler. Her aşamanın itina ile tamamlanması halinde ise kişi istediği kiloya rahatça ulaşabilir.
Atkins diyetine ortadan, daha ağır aşamadan başlamak söz konusu değildir. Hazırlık aşaması olarak adlandırabileceğimiz birinci aşamanın tamamlanması gerekmektedir. Bu aşamada vücudun tüm karbonhidratı radikal bir biçimde kesilir. Vücut şoka uğratılır ve yağ yakımı başlar. Genelde iki hafta süren bu ilk aşamadan sonra kişinin yedi kilo vermesi beklenir. Yedi veya yediye yaklaşık kiloların verilmesi halinde ise ikinci aşamaya geçilir. İkinci aşamada kişinin ilk aşamadakinden iki kat fazla kilo vermesi başarı kıstasıdır. Bazı hastalarda bu üç kata kadar çıkabilmekle birlikte kişinin diyet sonundaki kilo beklentisi ikinci aşamada vereceği kiloların miktarını belirlemektedir. Genelde on dört kilo verilmesi ile beraber üçüncü aşamaya geçilir.
Atkins diyetinin üçüncü aşaması kilo vermenin amaçlandığı bir aşama değildir. İlk iki evrede verilen kiloların korunması amaçlanır. Eğer ikinci aşamada beklenenden az kilo verilmiş ise ikinci aşama uzatılıp üçüncü aşama geciktirilebilir. Bu sayede kişi Atkins diyetini kullanarak istediği kiloya rahatça ulaşır. Kilo hedefine ulaştıktan sonra da karbonhidrat desteği sunan üçüncü aşamaya geçmesiyle beraber Atkins diyeti son bulur.
Genel bir mantıktan hareketle Atkins diyetinde tüketilecek gıdaların protein oranının ve kalori miktarının yüksek olması beklenir. Bu yiyecekleri şu şekilde sıralayabiliriz:
Atkins diyetinde serbest olan besinler bunlar olmakla birlikte kişinin vücut ölçülerine, kan değerlerine ve bazı diğer özelliklerine göre bu listeye ek yapılabilir. Ek yapılabileceği gibi eksiltme de yapılabilir. Yani kişinin uzman bir diyetisyenle görüşmesi oldukça önemlidir.
Karbonhidrat bazlı olan, rafine şeker içeren her türlü besinin tüketimi Atkins diyeti boyunca yasaktır. İlgili yiyeceklerin yasaklanmasındaki temel amaç kan şekerinin yükselmesidir. Kan şekerinin yükselmesinden dolayı vücudun yağ yakım süreci başlamamaktadır. Karbonhidrat ve rafine şeker kan şekerinin dengesiz biçimde artmasına sebep olan iki üründür. Bu iki ürünü içeren her türlü yiyecekten uzak durulması, vücudun kilo almasının başlıca sebebi olan yağların yakılması için gereken sürecin başlatılmasını sağlayacaktır.
Atkins diyeti boyunca yasaklanan, diyet sonrasında ise kontrollü şekilde tüketilmesi gereken besinler şunlardır:
1.Evre
2.Evre
3.Evre
4.Evre
Atkins Diyetinde karbonhidrat kısıtlaması bu diyeti ketojenik diyet kapsamına sokabilir, fakat kısıtlamanın bu kadar fazla olması ve uzun sureli olması doğru değildir. Vücudumuzda çeşitli hasarlara yol açabilir.Dünya Sağlık Örgütü’ne göre alınması gereken enerjinin %55-60ı karbonhidratlardan gelmelidir. Düşük karbonhidrat yüksek protein yağ sonucu kanda keton cisimleri artar ve ketoasidoz oluşabilir. Bu nedenle böyle diyetlerin tercih edilmemesi gerektiğini sağlıklı ve kalıcı kilo verimi için kişinin kendine özel olan diyetini uygulamasını öneririm.
Sadece Atkins diyetinin uygulanmasında değil, diğer tüm diyetlerin uygulanmasında başlıca sorun dışarda beslenmektir. İş hayatı, sosyal yaşam veya diğer sebeplerden dolayı dışarıda yemek yenilmesi icap ettiğinde diyet listesindeki sınırların çok uzağına sapılabilmektedir. Kalori sınırı, tüketilmesi gereken besinlerin olmayışı gibi sorunlar başlıca olumsuz durumlardır. Bunun yanında beslenme saatinin değiştirilmesi gibi beklenmedik sonuçlarla da karşılaşılabilir. Kısacası ev dışındaki beslenmelerde diyet listesinin uygulanması oldukça zordur.
Atkins diyetinde ise bu görece daha kolay şekilde sağlanabilir. Kırmızı et ve beyaz et tüketiminin herhangi bir sınıra bağlanmamış oluşu beraberinde serbestlik getirir. Bu iki gıdayla beraber karbonhidrat alınmadığı müddetçe dışarda et tüketimi yapılmalıdır. Daha spesifik yiyeceklerin tüketimi ise eve ötelenmelidir. Yani Atkins diyetlerinde kişi istediği öğünü et ile değiştirebilir. Bu olumsuz bir durum görünse de tam tersine oldukça olumludur. Vücuda giren protein miktarının bu şekilde artması yağ yakımı sürecinin hızlanmasına sebep olur. Dikkat edilmesi gereken tek şey öğünün zamanının tutturulmasıdır. Atkins diyetlerinin hızlı kilo verme fonksiyonunu sağlarken kullandıkları en önemli metot tam olarak belirlenmiş öğün saatleridir. Kişiden kişiye göre ufak değişiklikler olsa da her öğünün arası mutlaka altı saat olmalıdır. Bunun bir ya da birkaç gün bozulması vücut dengesinin bozulmasını sağlayacak; diyetin olumlu sonuçlarını ortadan kaldıracaktır. Buna dikkat edildiği sürece Atkins diyetini dışarda tüketilen besinlerle devam ettirmek oldukça kolaydır.
İyi bir diyet listesinin omurgasını ana öğünler oluşturur. Günlük alınması gereken kalorinin yaklaşık olarak yüzde sekseni ile yüzde seksen beşi ana öğünlerde birleştirilir ve alınır. Sağlıklı olan da budur. Kişinin özelliklerine ve diyetin amaçlarına göre ise ana öğünler arasındaki kalori dağılımı belirlenir. Neredeyse tüm diyetlerde öğünler arası süre yaklaşık beş ile altı saat arasındadır. Nadiren de olsa bu sınırların dışına çıktığı görülmektedir.
Kişinin acıkmasını sağlayan şey kan şekerindeki düşüşlerdir. Bu düşüşler ile uzun öğün aralarında sıkça karşılaşılır. Kişinin yeme istediğinin tetiklenmemesi için ara öğünlerin diyet listelerine eklenmesi gerekmektedir. Standart diyet listeleri genelde iki ara öğünle beraber yazılırlar. Bazı diyetlerde ise akşam yemeğinden sonra, yatmadan hemen önce gece boyunca kan şekeri seviyesini korumak amacıyla bir ara öğün daha yazılabilir.
Yani ana omurgayı destekleyecek öğünlere ara öğün denmektedir. Ara öğünlerin toplamında genelde alınacak toplam kalorinin yüzde on beşi ile yüzde yirmisi alınır. Yine kişiye ve diyet listesinin amacına göre alınacak kalori miktarı değişebilir. Atkins diyetinde de ara öğünler oldukça önemlidir. Genelde meyvelerden oluşan bu ara öğünler, atkins diyetinde meyve tüketimi yasak olduğu için kuruyemişlerden oluşur. Ayrıca yoğurt, peynir gibi mayalı süt ürünleri de ara öğünlerde tüketilir. Genelde tohumlar, kuruyemişler ve haşlanmış sebzeler yoğurt ile karıştırılarak tüketilir. Bazı ara öğünlerde ise kurutulmuş et tüketimi yapılabilir.
Atkins diyetlerinin temelinde yatan şey yüksek protein bazlı tüketimdir. Karbonhidrat tüketimi sınırlanırken vücudun enerji ihtiyacı proteinlerden karşılanmaya başlar. En iyi protein kaynağı ise etlerdir. Vejetaryen olanlar ise başlıca protein kaynağı olan etleri tüketmemektedir. Bu durumda ortada bir çıkmaz oluşmaktadır. Geçmişte, atkins diyetinin gereklerini sağlayabilecek vejetaryen atkins diyeti ile karşılaşmak mümkün değildi ancak günümüzde protein ihtiyacını istendiği düzeyde sağlayabilecek vejetaryen atkins diyetleri mevcuttur.
Vejetaryen atkins diyetinin hem protein ihtiyacını karşılaması hem de vücudun kan değerleri üzerinde olumlu etki oluşturması söz konusudur. Ağır bir et tüketimi olmadığı için de böbrek fonksiyonları sorunsuz olarak faaliyetlerini sürdürmektedir. Vejetaryen atkins diyeti boyunca bitkisel yağların tüketimi artırılır. Et ve et ürünlerinin başlıca alternatifi olan soya ürünlerinin tüketimi de paralel olarak artırılır.
Yani protein ağırlıklı beslenmenin yerini bitkisel yağ ağırlıklı bir beslenme almaktadır. Alınan kalorilerin yaklaşık olarak yüzde otuzunu proteinler; yüzde kırkını bitkisel yağlar; yüzde yirmisini de karbonhidratlar oluşturmaktadır. Ayrıca et temelli klasik atkins diyetinin aksine vejetaryen atkins diyetinde meyve tüketimi belli ölçülerde serbesttir. Ayrıca nişasta içermeyen karbonhidrat kaynaklarının tüketimi sayesinde kan şekerinin kontrol edilmesi de mümkün hale gelmektedir.
Vejetaryen atkins diyetlerinin temelini iyi bitkisel yağlar oluşturmaktadır. Özellikle zeytinyağı kullanımı ile avokado yağı kullanımı popülerdir. Bu ikisinin vücudun enerji ihtiyacını kolayca karşılayabildiği görülmüştür. Rafine şeker ve beyaz ekmek tüketimi ise kesinlikle yasaktır. Ayrıca yulaf tüketimi de serbesttir. Fırında pişirilen patates, pirinç gibi gıdaların tüketimi ise olumsuz sonuçları dolayısı ile vejetaryen atkins diyetinde yasaktır.
Her diyette olduğu gibi Atkins diyetinde de dikkat edilmesi gereken bazı hususlar bulunur. Bu hususların belirlenmesinde iki durum etkilidir.
Atkins diyetinde dikkat edilmesi gerekenleri şöyle sıralayabiliriz:
Atkins diyetine uygun beslenme şeklinin aşamaları 4’e ayrılarak sıralanabilir. Fakat diyet sürecinde bunların uygulama sıralaması o kadar da mühim değildir. Atkins diyetinin koruma evresini ise son aşama olarak sayabiliriz. Yani amacımız uyguladığımız diyetin başarılı bir şekilde korunarak devamlılığının sağlanmasıdır. Bu süreçte dikkatle uygulamamız gereken şeyler ise oldukça basittir. Örneğin diyet süresince almış olduğunuz karbonhidrat miktarını geçmemeye dikkat etmelisiniz. Hep tek bir düzeyde ilerlemelidir. Vücudun diyet boyunca alışmış olduğu düzenin dışına çıkılmamalıdır. Bunun anlamı atkins diyetinin koruma evresinde, istediğiniz sonuca ulaşmış ve diyetiniz başarıyla geçmiş ise sonrasını kapsayan süreç boyunca şeker içerikli hamur işlerinden olabildiğince kaçınmaya özen göstermelisiniz.
Ücretsiz Bilgi Alın