Ginseng Faydaları

Ginseng, Çin’de alternatif tıp alanında binlerce yıldır kullanılmaktadır. Günümüzde ginsengin yaygın olarak kullanılan iki türü vardır. Amerikan (Panax quinquefolius) ve Asya ginsengi (Panax ginseng). Bu bitkiler benzer bir kimyasal yapıya sahiptir. Bu iki tür ginseng, genellikle bitkisel takviyelerde veya hazır çaylarda bulunur.

Ginseng bitkisinde, streoid benzeri bir molekül olan ginsenosid adı verilen aktif moleküller vardır. Ginseng’de bulunan bu büyük aktif molekül grubu, antioksidan, kanser oluşumunu engelleyici ve iltihap önleyici özelliklere sahiptir. 

Etli kökleri sahip olan ve yavaş büyüyen bu kısa bitki, ne kadar büyüdüğüne bağlı olarak taze, kırmızı ve beyaz olarak üç şekilde sınıflandırılır.

Ginseng bitkisi, çatal gibi köklü uzun bir gövdeye ve açık bir renge sahiptir. Bitkinin saplarında yetişen yapraklar yeşil ve oval bir şekle sahiptir.

Taze olarak toplanacak ginsengin hasadı için 4 yıl beklemek gerekir. Beyaz ginseng 4-6 yıl arasında hasat edilebilir. Kırmızı ginseng ise 6 veya daha fazla yıl sonra hasat edilebilir.

Ginseng, tıbbi özellikleri sayesinde modern dünyada yaygın olarak kullanılan bir bitkisel ilaç haline getirmiştir.

Panax ginsengi, konsantrasyon, hafıza, Alzheimer hastalığı, iş verimliliği, fiziksel dayanıklılık, egzersizden kaynaklanan kas ağrılarını ve atletik dayanıklılığı iyileştirmek için kullanılır.

Aşağıdaki hastalıklara sahip olan insanların Ginseng’i kullanmadan önce mutlaka doktorlarına danışmaları gerekmektedir.

• Diyabet
• Meme kanseri, yumurtalık kanseri,
• Uykusuzluk (Insomnia) hastalığı
• Şizofreni gibi bir zihinsel bozukluk
• Yaklaşan bir ameliyat öncesi

Ayrıca ginseng’in, hamilelik sırasında kullanılması önerilmemektedir.

Panax, Yunanca’da “tam şifa” anlamına gelen paneca (her derde deva) kelimesinden gelmektedir. 

Ginseng esas olarak Kuzey Amerika’da ve Doğu Asya’nın Kuzey Yarım küresinde bulunan Kore, Butan ve Doğu Sibirya gibi bölgelerde yetişir. Doğada her biri benzersiz faydaları ve özellikleri olan 11 farklı ginseng çeşidi vardır.

Bilinen en son ginseng türü Vietnam’da bulunmuştur ve buna “Panax vietnamensis” denmektedir.

Ginseng tipik olarak ginsenosidler olarak bilinen bileşiklere sahiptir. Panax ginseng (Asya ginsengi) ve Panax quinquefolius (Amerikan ginsengi) gibi çeşitli ginseng türleri vardır. Sibirya ginsengi (Eleutherococcus senticosus) gibi ginseng türleri genellikle faydalı değildir. Faydalı olan ginseng bitkileri, Panax ailesine ait olan ginsenglerdir.

Ginseng ayrıca enerji içeceklerine, bitki çaylarına, saç toniklerine ve kozmetik ürünlerde de kullanılmaktadır.

Kore ginsengi, Asya ve panax ginsengi de dahil olmak üzere birçok isme sahiptir. Asya kıtasına özgüdür ve özellikle tıbbi amaçlar için yetiştirilir. Kan şekeri kontrolüne, cinsel işlev bozukluklarına ve genel sağlığı iyileştirmesi için kullanılır.

Amerikan ginsengi Kuzey Amerika’ya özgüdür ve stresle savaşmaya, bağışıklık sağlığını iyileştirmeye, soğuk algınlığını daha hızlı atlatmaya ve belirli kanser türlerine karşı korunmaya yardımcı olarak kullanılmaktadır.

Ginseng kökü, tıp alanında yapraklarından daha sık kullanılır. Buna rağmen, her iki form da yararlı fitokimyasallar içerir. Ginseng kötü ve yaprağı, ginsenosidler, polisakkaritler, triterpenoidler, flavonoidler ve amino asitler dahil olmak üzere birçok aktif bitki bileşenini içerir.

1- Enerjiyi Artırır

Ginsenosidler, ginseng bitkisini böceklerden ve bakterilerden koruyan doğal savunma bileşikleridir. Ayrıca ginsenosidler bizleri günlük yaşamın stresinden de korumaya yardımcı olurlar. Ginsengin faydalarından biri de stresi azaltmasıdır.

Ginseng içerikli bir takviyeye, beynin stresten etkilenmiş bölgelerinin stresini azaltmada faydalıdır. Bu stresten etkilenme durumuna HPA (Adrenal Yorgunluk) adı verilir. 

Stres seviyeleri azaldığında, adrenal bezlerimiz, yorgun ve gevşemekten ziyade bizi uyanık ve odaklanmış tutmak için doğru miktarda kortizol üretmeye başlar. Ginsengin faydaları sayesinde, kortizol gibi stres hormonlarının salınımı düzenlenir. 

Stresli olduğumuzda, adrenal bezlerimiz çok fazla kortizol (huzursuzluk ve uykusuzluk) veya çok az kortizol (yorgunluk ve enerjisiz hissetme) üretebilir. Ginseng takviyeleri almak sağlıklı yetişkinlerde yorgunluk semptomlarını hafifletmeye yardımcı olabilir.

2- Bağışıklığı Güçlendirir

Ginseng, beyaz kan hücresi aktivitesini uyararak bağışıklığı güçlendirir. Yapılan araştırmalar, günlük yeterli miktarda alınan ginseng takviyesinin, soğuk algınlığı semptomlarını azaltmaya yardımcı olabileceğini ortaya çıkarmıştır.

3- Kalp Sağlığını Artırır

Ginsengin faydaları arasında kan basıncını düşürmek de vardır. Ayrıca kalp yetmezliğine karşı koruma sağlayabilir. Kan dolaşımını artırarak ve kan lipitlerini (yağları) düzenleyerek sağlıklı kolesterolü korumaya yardımcı olabilir.

4- Hafızayı ve Düşünme Becerilerini Geliştirir

Ginseng takviyesi almak, sağlıklı, orta yaşlı insanlarda soyut düşünme, zihinsel aritmetik becerileri ve tepki sürelerini iyileştirebilir.

5- Kanser Riskini Azaltmaya Yardımcı Olur

Yapılan araştırmalarda, ginseng’de bulunan ginsenosidlerin vücutta oluşan ödemleri azalttığı, antioksidan koruması sağlayarak serbest radikallerin vücuttan atılmasına yardımcı olduğu bulunmuştur. Ginsengin içerdiği bu antioksidanların, hücreleri koruyarak bazı kanser türlerinin oluşumunu azaltmaya yardımcı olduğu ortaya çıkmıştır.

Ginseng, çeşitli fiziksel ve zihinsel tedaviler için kullanılan bir bitkidir. Bu geleneksel bitki, enerji yükseltici, stres azaltıcı ve bağışıklık güçlendirici özellikleri için kullanılır. Ginseng, çok uzun yıllardır hem geleneksel Çin tıbbında hem de günümüzde alternatif tıp alanında kullanılmaktadır.

Ginseng faydaları için çeşitli şekillerde kullanılabilir:

• Ginseng, çeşitli besin takviyelerinin içinde veya kurutulmuş olarak tüketilebilir.
• Ayrıca ginseng toz, tablet, kapsül ve yağ gibi çeşitli şekillerde satın alınabilir.
• İnsanlar genellikle ginsengin faydalarından en iyi şekilde yararlanmak için buharda hafifçe pişirdikten sonra çiğ olarak tüketmektedirler. 
• Bir çay yapmak için yaprakları veya kökü suda kaynatılabilir. Bunu yapmak için, taze dilimlenmiş ginseng köküne veya yapraklarına sıcak su ekleyip birkaç dakika demlemeniz yeterli olacaktır.
• Ginseng, çorba ve salata gibi çeşitli tariflere de eklenebilir. 
• Ne kadar tüketilmesi gerektiği, hedeflenen sağlık faydasına bağlıdır. Genel olarak, günlük 1-2 gram ham ginseng kökü veya 200-400 mg ginseng özü tüketilmesi önerilir. Ginseng’i düşük dozlarla kullanmaya başlamak ve zamanla artırmak sağlığımız açısından faydalı olacaktır.
• Tüketilen ginsengin vücut tarafından emilimi yeterli emilimini sağlamak ve tam fayda elde etmek için yemeklerden önce tüketilmesi gerekir.

Herhangi bir bitkisel takviyede olduğu gibi, ginseng faydaları, zararları, doğru dozaj ve risk faktörleri için kullanılmadan önce mutlaka bir doktora danışılması gerekir.

Ginsengin aşırı kullanımında görülebilecek yan etkiler:

• Baş ağrıları
• Uyku problemleri
• Sindirim problemleri
• Kan basıncı ve kan şekerinde değişiklikler
• Sinirlilik
• Bulanık görme
• İshal
• Baş dönmesi
• Ağız kuruluğu
• Düzensiz kalp atış hızı

İnsanlar genellikle ginsengin faydalarından en iyi şekilde yararlanmak için çiğ olarak tüketmektedirler.

Sağlık Rehberimiz için tıklayınız.