Kalsiyum eksikliğinin belirtileri, nedenleri ve nasıl giderilebileceği konusunda derinlemesine bir bakış açısı sunacağız. Sağlıklı bir yaşam için kalsiyumun önemini ve eksikliğini gidermenin yollarını keşfetmeye hazır mısınız?
Kalsiyum Eksikliği Nedir?
Kalsiyum (Ca), insan vücudunda miktar olarak en çok bulunan ve bilinen minerallerdendir.
Birçok vücut fonksiyonunun doğru çalışabilmesi için vücudumuz belirli oranlarda kalsiyum gereklidir. Kan pıhtılaşması, kas ve sinir aktivitesi, iltihap ve alerjilere karşı savunma yapması yanında, kalp, akciğer ve böbreklerin işlevinde de önemli bir rol oynar. En iyi bilinen görevleri ise kemik ve dişlerin gelişimi ve korunmasıdır. Vücuttaki toplam kalsiyum miktarının yaklaşık % 99’u kemiklerde ve dişlerde bulunur. Vücudunuzdaki kalsiyumun geri kalanı kas kasılmaları, kan damarı daralması – genişlemesi ve sinir sistemi yoluyla diğer hücrelere mesaj gönderme gibi diğer kritik işlevler için kullanılır.
Yaygın olarak kalsiyum eksikliği olarak bilinen hipoglisemi, kandaki kalsiyum seviyeleri düşük olduğunda ortaya çıkar. Uzun süreli bir eksiklik olduğunda, diş yapısında bozulmalara, katarakt rahatsızlıklarına, beyini işlevlerin yerine gerilmesinde zorluklara ve kemiklerin kırılgan olmasına neden olan osteoporoza yol açabilir.
Bir kişinin ihtiyaç duyduğu kalsiyum miktarı öncelikle yaşa bağlıdır. Çocukların iskelet yapıları büyüdükçe daha fazla kalsiyuma ihtiyaç duyar. Yaşlı kadınların menopoz riski yüksek olduğundan daha fazla kalsiyum almaları gerekir. Kadınlar ve erkekler için önerilen günlük miktar(RDA), yaşınıza bağlı olarak 1.000 mg ila 1.300 mg arasında değişir.
Kalsiyum eksikliği komplikasyonları hayatı tehdit edici olabilir ve durum tedavi edilmezse sonunda ölüme yol açabilir.
Yediğiniz yiyecekler, takviyeler veya vitaminler yoluyla günde önerilen miktarda kalsiyum tüketerek kalsiyum eksikliği rahatsızlığının önüne geçilebilir.
Kalsiyum Eksikliğinin Nedenleri Nelerdir?
Birçok insan yaşlandıkça kalsiyum eksikliği riski artar. Bu eksiklik aşağıdakiler de dahil olmak üzere çeşitli faktörlerden kaynaklanabilir:
- Özellikle çocukluk döneminde uzun süre az kalsiyum alımı
- Kalsiyum emilimini azaltabilecek ilaçlar
- Kalsiyum yönünden zengin gıdalara karşı beslenme intoleransı
- Özellikle kadınlarda görülebilen hormonal değişiklikler
- Bazı genetik faktörler
- D vitamini eksikliği
- Kronik böbrek yetmezliği
- Magnezyum eksikliği
- Fazla alkol tüketimi
- Yüksek kalsiyum seviyelerini tedavi etmek için kullanılan ilaçlar veya osteoporozu tedavi etmek için kullanılan haplar
- Bazı lösemi ve kan hastalıkları
- Diyetinizdeki kafein, fosfatlar ve bazı antibiyotikler gibi bazı şeyler kalsiyum emiliminizi zorlaştırarak kalsiyum eksikliği yaratabilirler.
Kalsiyum Eksikliği Belirtileri Nelerdir?
Bir kişi her gün ter, idrar ve dışkı ile yaklaşık 300 mg kalsiyum kaybeder. Günlük olarak ne kadar kalsiyum almamız gerektiği, diğer etkenlerin yanı sıra yaş, cinsiyet ve hormonlara bağlı olarak da değişmektedir. Kemik kütlesi sürekli artan ergenler özellikle yüksek kalsiyum gereksinimine sahiptir.
Düşük kalsiyum eksikliği belirtileri şunları içerebilir:
- Uyuşma
- Karıncalanma Parmaklar
- Kas krampları
- İştahsızlık
- Zayıf veya kırılgan tırnaklar
- Yutma güçlüğü
- Bayılma
Daha ciddi belirtiler şunları içerebilir:
- Zihin karışıklığı, sinirlilik, depresyon ve anksiyete
- Diş çürükleri
- Kan pıhtılaşması
- Kemik kırıkları
- Osteoporoz (kemik erimesi)
- Çocuklarda büyüme ve gelişme gecikmeleri
- Kan basıncı ve kalp ritimlerini içeren kalp problemleri
- Kalsiyum eksiklikleri vücudun tüm bölgelerini etkileyerek zayıf tırnaklara, daha yavaş saç büyümesine ve kırılgan, ince bir cilde neden olabilir.
Hamilelik ve emzirme döneminde kalsiyum gereksinimi de artar çünkü doğmamış çocukların kemik yapılarının gelişimi için mineral gerektirir. Kan damarlarında yeterli miktarda kalsiyum yok ise vücut, kadının kemiklerindeki rezervleri kullanabilir.
Kalsiyum Eksikliğinde Görülen Hastalıklar Nelerdir?
Kalsiyum insan vücudunun her yerinde kullanılır ve bu nedenle kalsiyum eksikliği çeşitli hastalıklara neden olabilir; eksikliğin süresi ve yoğunluğu da büyük bir rol oynar.
- Kırılgan tırnaklar
- Sindirim sistemi rahatsızlıkları
- Kanser
- Kalp yetmezliği
- Kısırlık
- Elde uyuşma
- Kemik metabolizmasındaki bozukluklar
- Kas problemi
- Aşırı yorgunluk
- Sanrı
- Bellek kaybı
- Kuru ve kaşıntılı cilt
- Zayıf kökler, tahriş olmuş diş etleri ve kırılgan dişler nedeniyle diş çürümesi
- Ağrılı adet öncesi sendromu (PMS)
- Depresyon
- Kaygı ve sinirlilik
- Düşük kan basıncı
- Bağırsak krampları
- Omurga veya kalça ağrısı
- Yutma güçlüğü
- Akciğerler spazmlar
Kalsiyum Eksikliğine Ne İyi Gelir?
Düzenli şekilde etkili ve verimli çalışmak için vücudumuzun dengeli beslenmesi gerekir. Dengeli bir beslenme şekli, vücudumuzu zinde tutmamıza yardımcı olur.
Doktorlar günlük kalsiyum ihtiyaçlarınızı mümkün olduğunca yiyeceklerden almanızı ve herhangi bir eksikliği gidermek için sadece düşük doz takviyeleri kullanmanızı önerir. Vücudunuz gıdalardaki kalsiyumu takviyelerden daha iyi emebilir.
Aslında, çalışmalar kalsiyum takviyesi alan kişilerin ortalama alım miktarının daha yüksek olmasına rağmen, kalsiyumlarını yiyeceklerden alanların daha güçlü kemiklere sahip olduğunu göstermektedir. Ayrıca, yüksek dozda kalsiyum takviyeleri kullanmak böbrek taşı ve kalp hastalığı riskinizi artırabilir. Kalsiyum eksikliği meydana gelmeden gıdalardan bu minerali sağlamak daha etkili bir yöntemdir.
Kalsiyum Eksikliği Nasıl Giderilir?
- Kalsiyum eksikliği ilk olarak kalsiyum yönünden zengin besinler ile giderilebilir.
- Düzenli egzersizler yapıp, vücut dengenizi sağlayabilirsiniz. Her bireyin günlük en az bir saat bu egzersizleri yapması uzmanlar tarafından önerilmektedir.
- Sigara ve alkol kullanımı kalsiyum mineralini azalttığı için sigara ve alkolü yavaş yavaş azaltabilirsiniz. Bu şekilde sadece kalsiyum mineral eksikliğinin değil farklı mineralleri de eksiğini giderebilirsiniz.
- Hekimler kalsiyum minerali eksikliği için takviyeler yapılmasını önermektedir. Bu takviyeleri alarak eksikliği giderebilirsiniz. Piyasada hekimlerin önerdiği takviyelerin çeşidi oldukça fazladır. Sıvı, tablet ve çiğnenebilir çeşitlerini eczaneden alarak kullanabilirsiniz. Lakin hekimler sizler için uygun olanı daha iyi bildiği için mutlaka doktora danışmalısınız.
Çocuklarda Kalsiyum Eksikliği Nasıl Giderilir?
Çocukların ve gençlerin yeterli kalsiyum aldığından emin olmak için şu ipuçlarını deneyin:
- Sade yoğurt, meyve ve tam tahıllı mısır gevreği katmanları ile parfe yapın.
- Taze meyve ve az yağlı süt veya kalsiyum takviyeli soya veya badem sütü ile smoothie yapın.
- Süzme peynir ya da yoğurdun içerisine taze meyve veya şekersiz elma yağı ilave edin.
- Normal süte bir damla çilek veya çikolata şurubu ekleyin. Çok fazla şeker içerebileceklerinden, mağazadan satın alınan aromalı sütlü içeceklerden kaçının.
- Atıştırmalıkların ve yemeklerin üzerine az yağlı peynir serpin.
- Favori çorbalara beyaz fasulye ekleyin.
- Fırınlanmış ürünlere susam ekleyin veya sebzelerin üzerine serpin.
- Humus’u doğranmış sebzelerle servis edin.
Kalsiyum Eksikliğinde Hangi Vitamin Kullanılır?
D vitamini çok önemli bir vitamindir çünkü kalsiyumun kanınıza emilme oranını arttırır. Doktorunuza ne kadar D vitamini ihtiyacınız olduğunu sorarak bu miktarı öğrenebilirsiniz.
Kalsiyum alımınızı artırmak için diyetinize D vitamini açısından zengin besinler ekleyebilirsiniz. Bunlar şunları içerir:
- Somon ve ton balığı gibi yağ bakımından yüksek olan balıklar
- Portakal suyu
- Takviye edilmiş süt
- Mantar
- Yumurta
- Kalsiyum açısından zengin süt ürünlerinde olduğu gibi, D vitamini açısından zengin bazı süt ürünleri de doymuş yağ bakımından önemli derecede yüksek olabilir.
- Güneş ışığı vücudunuzu D vitamini üretmesi için tetikler, bu nedenle düzenli olarak güneşe maruz kalmak da D vitamini seviyenizi yükseltmeye yardımcı olabilir.
Kalsiyum Eksikliği Testi Nasıl Yapılır?
Kalsiyum eksikliği için hekimler kan ve idrar numune sonuçlarına bakmaktadır. Böbrekler sürekli olarak İdrar yolu ile süzerek vücuttan bazı mineralleri atmaktadır. Bu durumdan dolayı İdrar numuneleri vücuttan ne kadar Kalsiyum atıldığını öğrenmek için yapılmaktadır. Kan testi ise vücutta ne kadar kalsiyum olduğunu, vücudun ihtiyacını karşılayıp karşılamadığını göstermektedir.
