Yaban Mersini Nedir?
Birçok tatlı çeşidinin içinde ismini duymuşunuzdur. Ama belki de hiç görmemiş ya da ne olduğu hakkında bir fikrinizin olmadığı bir meyve çeşidi olan yaban mersini aynı zamanda halk dilinde ayı üzümü olarak tanımlanan fundagiller ailesine ait bir meyve türüdür. Bir çok dondurma ve pastada kullanılan meyve, yabancı ülkelerde üretilen ambalajlarında yaban mersini yerine blueberry yani Türkçe karşılığı mavi yemiş olarak kullanılır. İnsan sağlığı için çok faydalı olan bu meyve türü ülkemizde Karadeniz bölgesinin yüksek dağlarında yetişmektedir. Her ne kadar kesin bir bilgi olmamakla birlikte anavatanının Kuzey Amerika olduğu söylenmektedir. Oysa bu meyvenin ülkemize geldiği yer olarak kaynaklarda yer edinmemiş ve tamamen iklim şartları ve toprağın özelliğinden dolayı burada yetiştiği söylenmektedir.
Yaban Mersini Neye İyi Gelir?
İnsan vücudunda birçok soruna iyi gelen yaban mersini içerisinde A, C, E ve K vitaminin yanında kalsiyum, demir, potasyum ve magnezyum gibi minerali de barındırıyor. Yaban mersininin faydaları oldukça kapsamlı gruplara ayrılır.
İnsan vücudu için gerekli vitamin ve mineralleri içerisinde barındıran yaban mersini şu sağlık sorunlarına iyi gelmektedir;
- En önemli faydası böbreklere olan faydasıdır. Antioksidan özelliği sayesinde böbrek hasarlarını önlüyor.
- Böbrek dostu olan yaban mersini aynı zamanda idrar yollarını da temizler.
- Kalp ve beyin hastalıklarından korur, kanseri önleyici bir etkisi vardır.
- İnsanların sindirim sistemini düzene koyar.
- Kan şekeri sorunu yaşayanlar günde birkaç yaban mersini tükettiğinde kan şekerini düzenler.
- Stresten dolayı yaşamını zora sokan insanlar için doğal bir antidepresan özelliği taşır.
- Meyvesi ve yaprağı kurutularak çay gibi demlenerek içildiğinde ishal giderici bir etki yapmaktadır.
- Dalından koparıldığı gibi taze olarak tüketildiğinde kanı temizler.
- Güçlü bir C vitamini deposu olan yaban mersini insanın bağışıklık sistemini güçlendirir.
Yukarda saydığımız birçok faydasının yanında insanın yaşaması için en önemli organı kalp içinde çok faydalı bir besindir. Kalp krizi riskini en azami seviyeye indirir. Bir arama olarak kullanılan yaban mersini aynı zamanda meyve olarak da tüketilmelidir.
Yaban Mersininin Faydaları
Yaban mersininin faydaları içinde obezite, diyabet, kalp hastalığı gibi birçok hastalığın risklerini azaltması gösterilmektir. Yaban mersini antosiyanin adı verilen bir pigment içerir. Bu pigment, yaban mersinine hem mavi renklerini hem de ona çok fazla sağlıklı özellik verir. Diyet yapanların sıklıkla tercih ettiği yaban mersininin faydaları tahmin ettiğinizden daha fazladır.
- Yaban mersini demir, fosfor, kalsiyum , magnezyum , manganez, çinko ve K vitamini içerir.
- İçerdiği mineraller ve vitaminlerin yeterli miktarda alınması kemik yapısının ve kuvvetinin oluşmasına ve korunmasına katkıda bulunur.
- Kolajen cilt güzelliğini destekleyen bir proteindir. Yaban mersini içerisinde bolca barındırdığı C vitamini ile kolajen oluşumunu destekler. Bu sayede kolajen kırışıklıkları gidebilir ve cilt dokusunu yenileyebilir.
- Kan basıncını sağlıklı bir seviyede tutmak için düşük sodyum seviyelerini korumak çok önemlidir. Yaban mersini sodyum içermediğinden güvenle tüketilebilir.
- Yapılan araştırmalar, yaban mersini gibi yüksek lifli besinleri düzenli tüketen; tip 1 diyabetli kişilerin düşük kan şekeri seviyelerine sahip olduğunu; tip 2 diyabetli kişilerin ise kan şekeri, lipit ve insülin seviyelerinde iyileşme olduğunu göstermiştir.
- Yaban mersinindeki içeriğindeki lif, potasyum, folat, C vitamini ve B6 vitamini ile kalp sağlığını destekler.
- İçerisinde kolesterol olmaması yaban mersininin faydaları arasındadır. Taşıdığı lifler, kandaki toplam kolesterol miktarını ve kalp hastalığı riskini azaltır.
- Antioksidanları tümörün büyümesini engellemeye, vücuttaki iltihaplanmayı azaltmaya; akciğer, ağız, pankreas, prostat ve kolon kanserlerini önlemeye yardımcı olur.
Yaban Mersini Zararları Nelerdir?
- Sindirim Sorunlarına Neden Olabilir
Diyet lifi sağlığımız için çok faydalıdır, ancak çok fazla lif olması sağlığımız için kötüdür. Bir fincan yaban mersini 3.6 gr lif içerir, yaban mersini aşırı tüketimi mide rahatsızlığına, şişkinlik, gaz, ishal gibi gastrointestinal sorunlara neden olabilir. Ayrıca besinlerin bağırsaklarımız tarafından emilmesini engelleyebilir ve birçok sağlık sorununa yol açabilir. Yüksek lifle ilişkili bu risk nedeniyle, yaban mersini orta miktarda yemek tavsiye edilir. Bu yan etki, ülseratif kolit veya Crohn hastalığı gibi sindirim sistemi hastalıkları olan kişilerde daha belirgin olacaktır. - Kanamayı Tetikleyebilir
Yaban mersini iyi bir K Vitamini kaynağıdır ve bir fincan yaban mersini yemek yaklaşık 30 mikrogram K Vitamini sağlar. K Vitamini, bizi sağlıklı tutmada önemli bir rol oynayan ve vücudumuzda kanı düzenlemek gibi bir dizi işlevi yerine getiren hayati bir besindir. Pıhtılaşma, kemik yoğunluğunun iyileştirilmesi ve kemiklerimizin güçlendirilmesi, kanser riskinin azaltılması, kardiyovasküler faydalar sağlanması vb.
Yüksek dozda K vitamini alımının bazı yan etkileri vardır ve bu nedenle yaban mersini ölçülü yemek tavsiye edilir. Yüksek dozda K vitamini iç kanama, morarma vb. riskinde artışa neden olabilir. Yaban mersini de pıhtılaşma önleyici ilaç kullanan kişiler için uygun değildir, çünkü yaban mersini içinde bulunan K Vitamini pıhtılaşma önleyici ilacın işlevini bozabilir ve kanama riskini artırabilir. . - Kan Şekerini Anormal Bir Şekilde Düşürebilir
Yaban mersini, kan şekerini düşürmede ve insülin duyarlılığını artırmada önemli bir etkiye sahiptir. Bazı sindirim enzimlerinin işlevini bloke ederek, karbonhidrat açısından zengin bir yemekten sonra kan şekeri artışını azalttığı gösterilmiştir. Protein sindirimini bile yavaşlatabilirler. Bu, şeker hastaları için iyi bir haber olmayabilir çünkü çok fazla yaban mersini yemek kan şekerini normalin altına düşürebilir. Yaban mersini yemeniz gerekip gerekmediği ve mümkünse porsiyon boyutunun ne olduğu konusunda doktorunuza danışmalısınız. - Salisilat Duyarlılığı
Yaban mersini, birçok bitkide doğal olarak bulunan aspirinin aktif maddesi olan çok yüksek miktarda salisilat içerir ve bu salisilatlara duyarlı kişilerde yan etkilere neden olabilir. Salisilatları tolere edemeyenlerde yaban mersini kızarıklık, baş ağrısı veya mide bulantısı, kusma, reflü, şişkinlik, gaz, ishal ve kabızlık gibi bir dizi gastrointestinal semptomlara neden olabilir. Yaban mersini suyu özellikle salisilatlarda yüksektir. Küçük miktarlarda yaban mersini yemek, salisilatların yutulmasıyla ilişkili ağrı ve rahatsızlığın bir kısmını hafifletebilir.
Yaban Mersini Nasıl Kullanılır?
- Yaban mersini meyve olarak tüketilebileceği gibi yaprağı ve kendisi kurutularak çay olarak da kullanılabilir. Kurutulduktan sonra toz hale getirilerek sonradan içecek olarak da kullanılır.
- Severek yaptığınız bir kek tarifinize aroma olarak kullanarak kekinize enfes bir tat verebilirsiniz.
- Sabah kahvaltılarınızda tüketmek üzere hem çocuklarınızın bağışıklık sistemini güçlendirmek için reçelini yapabilirsiniz.
- Eğer hazır dondurma almıyor ve dondurmayı evinizde kendiniz yapıyorsanız yaban mersini kullanarak dondurmalarınıza ayrı bir lezzet verebilirsiniz.
- Doğal bir antidepresan olan yaban mersini kurutularak çay olarak demlendiğinde günün stresinden sizi uzak tutacağı gibi bütün yorgunluğunuzu unutacak bir çay olarak kullanabilirsiniz.
- İnsan sağlığı için önemli olan diğer bir besin olan yoğurdu sade tüketmek istemeyenler yoğurda yaban mersini ekleyerek güzel bir aroma verebilirsiniz. Yoğurdu hem siz hem de çocuklarınız yaban mersini aroması sayesinde severek tüketecektir.
- En önemlisi taze bir meyve olarak dalından kopararak tükettiğinizde kalp sağlığınızı da korumuş olursunuz. Kısaca yaban mersini meyvesini her şekilde kullanabilirsiniz.
Sık Sorulan Sorular
Yaban Mersini Kaç Kalori?
1/2 fincan yaban mersini porsiyonu, C vitamini ve 3 gram diyet lifi için önerilen günlük değerin yüzde 25’ini ve sadece 30 kaloriyi içerir.
Yaban Mersini Diyette Yenir Mi?
Son çalışma bulguları, yaban mersininin yağ yakma ve depolamayı düzenleyen genleri etkileyebileceğini, karın yağını azaltmaya ve kolesterolü düşürmeye yardımcı olabileceğini düşündürmektedir. Düşük yağlı bir diyetle birleştirildiğinde, yaban mersini ayrıca trigliseritleri düşürebilir ve kan şekeri seviyelerini iyileştirebilir, bunların her biri kapsamlı bir kilo verme planının faydalarıdır.
Yaban Mersini Çok Yenirse Ne Olur?
Bir fincan yaban mersini 3.6 gr lif içerir, yaban mersini aşırı tüketimi mide rahatsızlığına, şişkinlik, gaz, ishal gibi gastrointestinal sorunlara neden olabilir. Ayrıca besinlerin bağırsaklarımız tarafından emilmesini engelleyebilir ve birçok sağlık sorununa yol açabilir.
Yaban Mersini Nasıl Tüketilmeli?
Yaban mersini taze toplanmış olarak yenebilir veya çeşitli tariflere dahil edilebilir. Ayrıca dondurulmuş olarak da satın alınabilirler. Yine yaban mersini yoğurt, mısır gevreği, yulaf ezmesi veya smoothie’nizdeki meyveler ile karıştırırak tüketebilirsiniz. Kalp hastalığına ve kansere karşı korudukları gösterilmiştir ve ayrıca kemik gücünü, zihinsel sağlığı ve sağlıklı kan basıncını korumaya yardımcı olabilirler.
Kurutulumuş Yaban Mersini Yenir Mi?
Kurutulmuş yaban mersini mükemmel bir atıştırmalıktır, ancak günlük yemek pişirme ve fırınlama amaçlarınız için kullanılabilir. İpucu: Kurutulmuş yaban mersini pişirme veya fırınlama için kullanırken, 5-10 dakika sıcak suda ıslatın. Meyveler yeniden sulanmaya başlayacaktır. Tarifinize eklemeden önce iyice süzün.
