Yer elması, kilo vermek için harika olan çok yönlü bir kök sebzesidir. Yer elması, proteinler, lif, vitaminler ve mineraller ile doludur. Tüketildiğinde yüksek miktarda tokluk hissi oluşturan bu sebzenin kilo kaybına yardımcı olduğu bilimsel olarak kanıtlanmıştır.
Yer Elmasının Faydaları Nelerdir?
- Prebiyotik etkisi vardır.
Prebiyotikler, substrat (enzim tepkimelerinde işlenen maddeler) olarak hareket ederek gastrointestinal sistemde bulunan faydalı bakterilerin büyümesini ve aktivitesini uyaran sindirilemeyen lif bileşikleridir. Yer elması, bifidobakterilerin (bağısakta olan yararlı bakteriler) büyümesini uyaran ve zararlı bakterilerle savaşan bol miktarda inülin (bir çeşit prebiyotik madde) içerir. - Sindirim sistemini destekler.
Yer elması, tiamin (B1) ve diğer B vitaminleri açısından zengin bir besindir. Tiamin midedeki hidroklorik asidin dengelenmesine yardımcı olur. Hidroklorik asit eksikliği, protein sindirimini bozabilir ve pepsin enziminin aktivasyonunu artırarak mide ağrısına neden olabilir. -
Ayrıca, yer elması iyi bir diyet lifi kaynağıdır. Lif, bitkilerden elde edilen gıdanın sindirilemez kısmıdır. Yüksek lifli bir beslenme, bağırsak hareketlerini normalleştirerek bazı kanser türlerini önleyebilir.
- Kolesterolü dengelemeye yardımcı olur.
Yer elmasında bulunan çözünür lifler, düşük yoğunluklu lipoprotein veya “kötü” kolesterol seviyelerini düşürerek toplam kan kolesterol seviyelerini dengede tutmaya yardımcı olabilir. Yapılan çalışmalarda liflerin, kan basıncını ve iltihabı azaltmak gibi kalp sağlığına faydalı olduklarını ortaya çıkarmıştır. - Yeni kan hücrelerinin oluşumunu hızlandırır.
Bakır ve demir, yeni kan hücresi oluşumu için gereklidir. Yer elmasının 50 gramında günlük önerilen demirin yüzde 28’I ve bakırın yüzde 20’si bulunur.
Yer Elması Hangi Hastalıklar İyi Gelir?
- Fosfor : böbreklerin, kalp kası ve karaciğerin tam çalışmasından sorumludur. Kemik dokusunu güçlendirir, vücuda tüm çalışma günü için yeterli enerji sağlar, zihinsel ve fiziksel aktiviteyi harekete geçirir.
- Bakır : insan vücudunu serbest radikallerden temizler, hematopoietik işlevi yani dolaşımın normal bir hale gelmesini güçlendirir ve bütün anabolik süreçlerden sorumludur.
- Kalsiyum : iç organların duvarlarından zehirleri, cürufları ve toksinleri uzaklaştırır, kas dokusuna oksijen sağlar, kalbi güçlendirir, kan basıncını normalleştirir ve saç ve tırnakların durumu üzerinde faydalı bir etkiye sahiptir.
- Silikon : böbrek taşı oluşumunu bastırır, idrar yolunun tam çalışmasına katkıda bulunur, kemik dokusunu minerallerle doyurur. Element kanın pıhtılaşmasını artırır, sinir hücreleri ve epitel oluşumunda rol oynar.
Yer Elmasının Değerleri ve İçerisindeki Vitaminler Nelerdir?
1 kase dilimlenmiş çiğ yer elmasında:
- 110 kalori
- 3 gr protein
- 2,4 gr lif
- 5.1 mg Demir
- 0.3 mg B1 Vitamini
- 0.21 mg Bakır
- 26.16 g Karbonhidrat
- 117 mg Fosfor
- 644 mg Potasyum
- 1.95 mg B3 Vitamini
- 0.596 mg B5 Vitamini
- 0.116 mg B6 Vitamini
- 45 mg Kolin
- 0.09 mg B2 Vitamini
- 6 mg C Vitamini
C vitamini bir antioksidan görevi görür ve serbest radikallerin neden olduğu hücrelere verilen zararı azaltmaya yardımcı olur. Düzenli C vitamini alımı kalp hastalığını ve inme riskini azaltmaya yardımcı olabilir.
Yer elmasında bulunan niasin ve tiamin, saçları, cildii ve gözleri sağlıklı tutmaya yardımcı olan ve tüketilen yiyecekleri vücut için enerjiye dönüştüren B vitaminleridir.
Vücutta oksijeni gereken yere taşıyan kırmızı kan hücreleri oluşturmak için bakır ve demire ihtiyaç vardır Ayrıca yer elmasında bulunan potasyum, yararlı proteinlerin oluşumunda rol oynar. Fosfor güçlü kemikler ve DNA’nın korunmasına yardımcı olur.
Yer Elması Nasıl Yenir?
Çok yönlü bir sebze olan yer elması, diğer kök sebzeleri pişirir gibi hazırlanabilir. Yer elmasının birkaç farklı hazırlanma şekli vardır:
- Çiğ: Patateslerin aksine, yer elması çiğ yenebilir. Rendelenmiş veya ince dilimlenmiş olarak hazırlanacak bir yeşil salataya eklenerek yenebilir.
- Haşlama: Yer elması, patates gibi haşlanarak pişirilebilir. Yer elmaları, 10 ila 15 dakika veya yumuşayıncaya kadar suda haşlanarak hazırlanabilir. Büyük boydaki yer elmalarının pişme süreleri patateslerde olduğu gibi biraz daha uzun olabileceği için haşlamadan önce dilimlenebilirler. Fazla haşlandıklarında içerdikleri faydalı besinleri kaybedebilirler. Bu yüzden yer elmaları fazla haşlanmadan servis edilmelidirler.
- Kızarmış: İnce dilimlenmiş, yer elması altın rengi veya kahverengi olana kadar yağda kızartılabilir. Yeterince ince dilimlenerek kızartıldıklarında, patates kızartması ile aynı tada sahip olurlar.
- Püre: Yer elması aynı patates gibi, haşlandıktan sonra ezilerek püre yapılabilir.
- Izgara: Yer elmasını ızgara yapmak için, ince dilimlenerek ve ızgaraya koymadan önce zeytinyağı ile sürülerek ızgarada pişirilebilir.
Her sebze veya meyveyi tüketirken aşırıya kaçmamak sağlık açısından çok önemlidir. Yer elması sindirim sistemine oldukça faydalı bir besindir. Yer elmasının fazla tüketimi, özellikle hassas sindirim sistemi olan kişiler için bazı sağlık sorunları ortaya çıkarabilir.
İnülin ve oligofruktoz, bazı insanlarda gaz, şişkinlik, karın ağrısı ve ishale neden olabilir.
Hassas bir sindirim sisteminiz olan insanların, yer elmalarını iyice pişirdiklerinden emin olmaları gerekir. Çünkü çiğ tüketilen yer elmasının (özellikle kabuğu varken) sindirim rahatsızlığına neden olma olasılığı daha yüksektir.
Yer Elmasının Şeker Hastalığına Faydaları Nelerdir?
Yer elması, patates ile karşılaştırıldığında önemli ölçüde daha az kaloriye sahiptir ve daha fazla potasyum içermektedir. Yer elmaları, patates sevenler için mükemmel bir alternatif yiyecektir ve diyabet tedavisinde yaygın olarak kullanılır. Yer elmasındaki lifler, suyu emerek mide ve bağırsakta şişer. Açlık hissini azaltır ve uzun süreli, tok tutucu bir etkiye sahiptir. Glisemik indeks (GI), yiyecekleri ve içecekleri kandaki glikoz seviyesini arttırma oranlarına göre sınıflandırır. Yüksek GI skoru olan gıdalardaki karbonhidratlar hızlı bir şekilde basit şekerlere dönüşür ve kan şekeri seviyelerinin yükselmesine neden olur. Bu yükselmeyi kan şekeri seviyelerinde keskin bir düşüş izler. Çalışmalar, yüksek GI gıdaları yemeyle bağlantılı dalgalanan kan şekeri seviyelerinin, yorgunluk, kalp hastalığı, değişen ruh hali, direnç ve diyabet riskini önemli ölçüde artırabileceğini ortaya çıkarmıştır.
Yer elması 11 glisemik puanına sahiptir ve düşük GI gıda sınıfında kabul edilir. Bu yer elmasının, kan şekeri seviyelerinde yavaş ve istikrarlı bir artış ve düşüş sağladığı anlamına gelir.
Düzenli olarak yer elması tüketmek, sağlıklı kan şekeri seviyelerini korumaya yardımcı olur. Yer elması, diyabet hastalığından muzdarip insanların, bu hastalığın uzun vadeli etkilerini hafifletmelerine yardımcı olur.Yer elmasının faydaları arasında sahip olduğu çeşitli esansiyel yağların, kandaki yüksek kolesterolü azaltmaya yardımcı olmasıdır. Yer elması, yüksek tansiyon da dahil olmak üzere bir dizi kardiyovasküler hastalıktan korunma sağlar.
Yer Elmasının Zararları Nelerdir?
Sık Sorulan Sorular
Yer Elması Sağlıklı Mı?
Yer elması içerisinde birçok faydalı besin, mineral ve vitamin içermektedir. Düzenli tüketim, belirli bir maddenin korunması nedeniyle konsantrasyonu azaltarak kan şekeri seviyelerini olumlu etkiler. Bu da yer elmasının diyabetik bir diyette ve ayrıca metabolik bozuklukların önlenmesinde inanılmaz derecede yararlı olmasını sağlar. Birçok klinik çalışma, sindirim organlarımızın işleyişini iyileştirdiğini göstermiştir.
Yer Elması Gaz Yapar Mı?
Yer elması (Helianthus tuberosus) gerçekten de gaz yapıcı bir üne sahip olarak bilinmektedir. Yer elmasının tatlı aroması sindirim sisteminden bozulmadan geçen ve bağırsak bakterilerinin onu parçaladığı ve ardından gaz saldığı kolona ulaşana kadar bozulmadan geçen çözünür bir lif olan yüksek seviyelerde inülinden gelir. Bu yüzden yer elmasının gaz yapması nadir karşılaşılan bir durum değildir.
Yer Elması İshal Yapar Mı?
Daha önce de belirtildiği gibi, bazı kişilerde şişkinliğe ve çok fazla miktarda alınırsa ishale neden olabilir. FOS, inülinden daha fazla soruna neden olur. Soğan, pırasa ya da yer elması gibi besinler sizde bağırsak rahatsızlığına neden oluyorsa bu yiyecekleri yavaş yavaş yemeye başlamalısınız. Yani sonuç olarak yer elması fazla miktarlarda ishal yapabilir.
Yer Elması Kaç Kalori?
Bir fincan yer elması (150 gr) 110 kalori, 3 gr protein, 26.1 gr karbonhidrat ve 0 gr yağ sağlar. Yer elması mükemmel bir demir, bakır, magnezyum, fosfor ve potasyum kaynağıdır.
- Kalori: 110
- Yağ: 0g
- Sodyum: 6mg
- Karbonhidratlar: 26.1g
- Lif: 2.4g
- Şekerler: 14.4g
- Protein: 3g
- Demir: 5.1 mg
- Bakır: 0.2mg
- Magnezyum: 25.5mg
- Fosfor: 117mg
- Potasyum: 644mg
Yer Elması Kilo Aldırır Mı?
Aslında bağırsak floramızın bir parçası olan ve vücudu savunmada faydalı olan iyi bakterileri korur. Yer elması bu inülin sayesinde kilo vermeye katkı sağlar. Yer elması mükemmel bir iştah kesicidir. Yani aşırı miktarlarda tüketilmediği sürece yer elmasının kilo alımıyla ilgili bir etkisi yoktur. Aksine kilo vermeye yardımcı olabilecek özelliklere sahip bir besindir.
