Melatonin hormonu beyinde bulunan epifiz bezi tarafından salgılanan ve uyku-uyanıklık durumlarını düzenleyen önemli bir hormondur. İnsan vücudunda doğal olarak bulunan bu hormon aynı zamanda kan basıncını ve bağışıklık sistemini düzenler. Vücudun ihtiyacını karşılayacak seviyede salgılanan melatonin hormonu vücut işlevlerinin sağlıklı bir şekilde sürdürülebilmesi için oldukça önemlidir.
Melatoninin Vücudumuza Etkisi Nedir?
Epifiz bezi tarafından salgılanan melatonin hormonu, diğer tüm hormonlar gibi vücut sisteminin olağan işlevini sürdürebilmesi açısından oldukça önemlidir. Bu hormonun yeterli miktarda salınması, vücut hücrelerinin yenilenmesine yardımcı olacağı gibi genellikle uyku ve depresyonla ilgili konularda vücut üzerinde etkilidir. Vücudun biyolojik saati, uyku ritmini, bağışıklık sistemi ve vücut ısısını düzenleyen melatonin hormonu hem fiziksel hem de biyolojik olarak vücut sistemleri üzerindeki görevlerini yerine getirmektedir. Bu yüzden oldukça önemli olarak kabul edilen bu hormonun salgılanabilmesi için karanlık ortama ihtiyaç duyulmaktadır. Genellikle uyku saatlerinde salınan melatonin hormonunun yeteri kadar salgılanabilmesi için kişilerin uyku düzenlerine sadık kalması ve yeterli miktarda uyumaları önerilmektedir.
Melatonin Hormonunun Faydaları Nelerdir?
Vücudun olağan işlevlerini yerine getirebilmesi için oldukça önemli bir yere sahip olan melatonin hormonunun faydaları da bir o kadar fazladır. Bu hormonun yeterli miktarda salınması;
- Vücudun bağışıklık sistemini güçlendirmeye yardımcı olur.
- Yağ hücrelerini düzenler ve dengede tutar.
- Vücuttaki iltihaplanmayı azaltır ve iyileştirir.
- Antioksidan özelliği sayesinde göz yapılarını hücresel hasarlara karşı korur.
- Stres ve depresyon seviyesini azaltarak yaşam kalitesini arttırır.
- Pek çok tümör türünde büyümeyi durdurur.
- Kanser riskini azaltır ve iyileşmesi üzerinde olumlu etki sağlar.
- Kalp ve damar sağlığını korur, olası hastalıklarla mücadele eder.
- Yaşlanmayı geciktirir ve daha uzun bir ömür üzerinde etkilidir.
- Uyku bozukluklarını düzenler, uyku ve uyanıklık arasındaki dengeyi sağlar.
Melatoninin Yan Etkileri Nelerdir?
Vücut için oldukça önemli bir rol üstlenen melatonin hormonu bazı kişilerde yeterli miktarlarda salgılanmayabilir. Bu kişilere vücudun olağan işlevlerini sürdürebilmesi için uzmanlar tarafından melatonin takviyesi tavsiye edilir. Ancak bahsedilen bu takviyeler bazı durumlarda vücutta yan etkiler meydana getirebilir. Yan etkilerin minimuma indirilmesi için takviyelerin kısa süreli olarak düşük dozlarda verilmesi önerilmektedir. Takviyeler sırasında görülebilecek olası yan etkiler ise şu şekildedir;
- Ağız kuruluğu
- Baş ağrısı, migren ve baş dönmesi
- Mide bulantısı
- Gece terlemeleri
- Halsizlik ve enerji eksikliği
- Hazımsızlık
- Karın ağrısı, ishal, kabızlık
- Saldırganlık, sinirlilik, ani ruh hali değişimleri
- Uyku hali, uyuşukluk, yorgunluk, anormal rüyalar
- Kol ve bacaklarda ağrı, psikomotor hareketlerde yavaşlama
Melatonin Nasıl Kullanılır?
Epifiz bezi tarafından salgılanan melatonin hormonu bazı kişilerde istenilen seviyede salgılanmamaktadır. Bu durum da vücut işlevlerinin yavaşlamasına ve sinir sisteminde meydana gelen bazı aksaklıklara neden olmaktadır. Olumsuz durumların önüne geçebilmek için bu kişilere melatonin takviyesi önerilmektedir. Ancak;
- Melatonin takviyesi kullanılmadan önce mutlaka bir uzmanın görüşleri dikkate alınmalıdır.
- Uzman tavsiyesiyle birlikte alınacak melatonin takviyesi ağız yoluyla hap ya da dil altı hapı şeklinde tercih edilebilir.
- Ağız yoluyla ilaç almaya uygun olmayan kişiler için cilt üzerine jel formunda melatonin takviyesi sağlanır.
- Bir uzmanın gözetiminde vücuda enjekte edilerek de melatonin takviyesi almak mümkündür.
- Hangi şekilde olursa olsun melatonin takviyesinin ardından kişilerin araç kullanmamaları ve bir kaç saat dinlenmeleri tavsiye edilir.
Melatonin Takviyesi Ne İşe Yarar?
Vücudunda yeterli miktarda melatonin hormonu salgılanmayan kişilere melatonin takviyesi önerilir. Bu takviye ile birlikte kişide;
- Uyku-uyanıklık döngüsü düzene girer.
- Uyku sorunları azalır ve uyku kalitesi artar.
- Stres ve depresyon seviyelerinde azalma meydana gelir.
- Vücudun biyolojik saati düzene girer.
- Bağışıklık sistemi güçlenir, iltihaplanmalar azalır.
- Reflü şikayetleri hafifler ve sindirim sistemi iyileşir.
Sık Sorulan Sorular
Melatonin Kilo Verdirir Mi?
Vücudun olağan işlevleri düşünüldüğünde önemli bir yere sahip olan melatonin hormonu dolaylı olarak kilo üzerinde de etkilidir. Örneğin uykusuzluk yaşayan bireylerde gece atıştırmaları kilo alımına sebep olurken, uyku kalitesi yüksek olan bireylerde sindirim sisteminin daha sağlıklı çalıştığı bilinmektedir. Bu nedenle yeterli düzeyde salgılanan melatonin hormonu kilo verme üzerinde dolaylı da olsa etkilidir.
Günde Kaç Gram Melatonin Alınmalıdır?
Melatonin hormonu eksikliği yaşayan kişilere uzmanlar tarafından melatonin takviyesi önerilmektedir. Uykusuzluk probleminin çözümü için kullanılan melatoninin ortalama olarak 1-3 mg alınması tavsiye edilmektedir. Kişiden kişiye göre değişen bu miktar yaşlılarda daha düşük dozlar şeklinde olabilmektedir. Olası yan etkilerin önüne geçebilmek için düşük dozlardan başlayarak yavaş yavaş arttırmak daha sağlıklı olacaktır.
Melatonin Hapı Uyku Getirir Mi?
Uyku problemi yaşayan pek çok kişiye uzmanlar melatonin takviyesini önermektedir. Hap şeklinde alınabilen bu takviyeler uyku-uyanıklık dengesini koruyacağı gibi aynı zamanda uykusuzluk problemiyle de savaşma konusunda etkilidir. Bu nedenle melatonin haplarının uyku getirdiğini söylemek mümkündür. Ancak bu takviyelerin mutlaka bir uzman görüşü dikkate alınarak kullanılması olası riskler konusunda büyük önem taşımaktadır.
