Tokluk kan şekeri nedir? Düzenli ölçülmesinin amacı nedir?
Tokluk Kan Şekeri Nedir?
Tokluk kan şekeri olarak bilinen değer, gıda alımını takip eden iki saat içerisinde yapılan bir testi ifade eder. Bu testin amacı kandaki glikoz miktarını tespit etmektir. Genellikle diyabet hastalığının teşhisi için kullanılan bu değer, belirli bir seviyenin üstünde ya da altında çıkması halinde risk teşkil etmektedir. Bu yüzden tokluk kan şekeri değeri bir uzman tarafından incelenmelidir.
Tokluk Kan Şekeri Değeri Kaç Olmalıdır?
Tokluk kan şekerinin ölçülmesi durumunda çıkan sonuçlar bazı sağlık problemleri hakkında bilgi verebilir. Örneğin; değerlerin 140 mg/dl üzerinde çıkması şeker hastalığı açısından risk teşkil ederken 200 mg/dl üzerinde çıkması ise şeker hastalığı tanısı koymak için yeterlidir. Genellikle bu tokluk kan şekeri değerlerinin 140 mg/dl ve altında olması normal olarak kabul edilir.
Tokluk Kan Şekeri Değeri Nasıl Ölçülür?
Tokluk kan şekerinin ölçülebilmesi için iki yöntem bulunmaktadır. Bu iki yöntem de tokluk kan şekeri değeri sonucunda hastaya tanı koymak amacıyla yapılır.
- İlk yöntem yemek yedikten iki saat sonra parmaktan ya da damardan kan alınması ile yapılır. Bu ölçümden önce kişi yemek yedikten sonra bir kaç saat boyunca yiyecek ve içecek tüketimini kısıtlamalıdır. Test sonuçlarının sağlıklı bir sonuç verebilmesi için bu nokta oldukça önemlidir.
- Tokluk kan şekeri ölçümünün ikinci yöntemi ise hastaya şeker yükleme testidir. Test yapılacak kişiye şeker yüklemesi yapılır ve ardından hastadan kan alınır. Vücuda bir anda yüklenen bu şeker kandaki tokluk şeker ölçüm değerlerini verecektir. Yapılan iki ölçüm sonucunda da doktor tarafından değerlendirme yapılır.
Tokluk Kan Şekeri Değeri Ne Zaman Ölçülmelidir?
Tokluk kan şekeri isminden de anlaşılacağı üzere kişinin tok olduğu zaman dilimlerinde yapılan bir kan ölçüm işlemidir. Hastanelerde yapılan bu ölçüm sırasında hastanın yemek yemesinin ardından iki saat geçmesine mutlaka dikkat edilmelidir. Hasta yemek yemeye başladıktan iki saat sonra ölçülmesi gereken bu değer hamilelerde ise yemek başlangıcından 1 saat sonra ölçülmelidir. Belirtilen bu saatlere dikkat edilmesi tokluk kan şekeri değerinin sağlıklı sonuçlar vermesi bakımından oldukça önemlidir. Bu değerlere bakılarak diyabet tip 2 ve diğer şeker hastalıklarının teşhisi yapılır. Ölçümlerin ne zaman yapılacağını tekrar belirtmek gerekirse;
- Ölçüm yemek yemenin ardından 2 saat sonra yapılmalı
- Hamilelerde ise bu ölçüm 1 saat sonra gerçekleştirilmelidir.
Tokluk Kan Şekeri Değeri Nasıl Yükselir?
Tokluk kan şekerinin düşük olması bazı durumlarda ciddi sağlık problemlerine sebep olabilmektedir. Bu yüzden tokluk kan şekeri değerinin düştüğü durumlarda bazı önlemler alınmalıdır. Evde basit yöntemlerle bu değerler yükseltilebileceği gibi bazı durumlarda bir sağlık kuruluşundan yardım almak daha sağlıklı olacaktır. Düşük kan şekerinin yükseltilmesi için aşağıdaki yöntemler denenebilir.
- Yemek yeme ve beslenme düzenine sadık kalınmalı
- Her gün en az 3 ana öğün şeklinde beslenmeli
- Zaman zaman ara öğün ve atıştırmalıklar tüketilmeli
- Öğün aralarının saatleri 4-5 saatten fazla olmamalı
- Ani yaşanan düşmelerde hasta yakınları tarafından glukagon enjeksiyonu gerçekleştirilmeli
- Kan şekeri düşüklüğü sebebiyle bilinç kaybı gerçekleştiyse en yakın sağlık kuruluşundan yardım alınmalıdır.
Tokluk Kan Şekeri Yüksekliği Belirtileri Nelerdir?
Tokluk kan şekeri eğer normal değerlerin çok üstündeyse vücutta birtakım belirtiler ortaya çıkabilir. Bu belirtileri hasta tokluk kan şekeri değerinin yükseldiğini kolayca anlayabilir çünkü bazı semptomlar hastanın günlük yaşam aktivitelerini aksatacak boyutlara ulaşabilir. Aynı zamanda bu değerlerin yükselmesi; iyi kolesterolün düşmesi, kalp damar hastalıkları riskinin artması ve yüksek tansiyon gibi sağlık problemlerine yol açabilir. Bu yüzden aşağıda yer alan belirtilere dikkat edilmeli ve gerekli durumlarda mutlaka bir sağlık kuruluşuna başvurulmalıdır.
- Sık sık idrara çıkma
- Bulanık görme ve diğer göz problemleri
- Ağızda kuruluk
- Kısa süreli açlık halinde sinirlenme
- Halsizlik ve uykusuzluk
- Geçmeyen yorgunluk ve bitkinlik
- Sürekli açlık hissi
- Normalden daha fazla su içme isteği
Tokluk Kan Şekeri Nasıl Düşürülür?
Normalden daha yüksek çıkan tokluk kan şekeri değeri bazı durumlarda sağlık açısından riskli olabilmektedir. Yapılan kan testi sonucunda elde edilen değerin 200 mg/dl üzerinde çıkması durumunda tokluk kan şekeri değerinin düşürülmesi için bazı önlemler alınmalıdır. Çünkü elde edilen değerlerin yüksek çıkması şeker hastalığı ile birlikte damar sertliğine de yol açacak ve hayati tehlike oluşturacaktır. Bu yüzden belirtilere dikkat edilmeli, daha ağır semptomlar ortaya çıkmadan gerekli önlemler alınmalıdır. Tokluk kan şekeri yüksekliğinde alınabilecek önlemler şu şekildedir:
- Az ve sık yemek yemeye özen gösterilmeli
- Doktor tarafından verilen ilaçlar düzenli kullanılmalı
- Fazla kilolarından rahatsız olan hastalar kilo vermeli
- Gün içerisinde bol miktarda su içilmeli
- Tam tahıllı gıdalarla beslenmeye özen gösterilmelidir.
Tokluk Kan Şekeri Düşüklüğü Belirtileri Nelerdir?
Tokluk kan şekerinin düşüklüğü kan testi sonuçlarında ölçüm sonucunun 50 mg/dl ve altında çıkmasıdır. Bu durum aynı zamanda hipoglisemi olarak da adlandırılır. Hipoglisemi zaman içerisinde bazı belirtilerle ortaya çıkar ve bu belirtiler ciddi sağlık problemlerine yol açabilir. Sağlıksız ve düzensiz beslenme tokluk kan şekeri düşüklüğünün en önemli sebebi arasında yer alır. Ortaya çıkan belirtiler ise şu şekildedir:
- Gerginlik, aşırı sinirli olma hali ve asabiyet
- Titreme, terleme ve aniden üşüme
- Kaygılı ve gergin bir ruh hali
- Duygu durum bozukluğu
- Sık sık baş dönmesi
- Bilincin işlevlerinde bozukluk
- Dudak ve dil çevresinde uyuşma
- Nabzın yükselmesi
- Şiddetli baş ağrısı
- Ağlama krizleri, uykuda kabus görme ve uyku problemleri
