Ödem Atma – Ödem Nasıl Atılır?

Ödem Nedir?

Ödem dokulardaki sıvının neden olduğu şişliktir. Genellikle ayaklarda, ayak bileklerinde ve bacaklarda görülür, ancak tüm vücudunuzu tutabilir. Farklı tıbbi durumlar vücudun belli bölgelerinde ödeme neden olabilir. Bunların bazıları yaşam tarzıyla ilgiliyken bazıları daha ciddi tıbbi sorunlarla ilgilidir.

Ödemin en yaygın sebepleri aşağıdakilerdir, fakat bunlara ek sayısız neden vardır:

• Çok fazla tuz yemek
• Güneş yanığı (ciltte ödeme neden olabilir)
• Kalp yetmezliği
• Böbrek hastalığı
• Sirozdan kaynaklanan karaciğer sorunları (karın bölgesinde ödeme neden olabilir)
• Gebelik
• Lenf düğümleriyle ilgili sorunlar, özellikle mastektomi sonrası
• Bazı ilaçlar
• Hava sıcak olduğunda ayakta durmak veya çok yürümek

Ödemi azaltmak için, sağlık uzmanınız otururken bacaklarınızı yukarıda tutmanızı, destek çorapları giymenizi, daha az tuz tüketmenizi veya idrar söktürücü denilen ilaçlardan almayı önerebilir. Fakat bu tip ilaçlar doktor tavsiyesi olmadan kullanılmamalıdır.

Ödem Belirtileri Nelerdir?

Ödem vücut dokularında sıvı birikmesidir. Fakat bu vücudun neredeyse her yerinde, farklı farklı nedenlerle görülebilir. Dolayısıyla tek bölgeyi ilgilendiren belirtilerden söz edilemez. Sıklıkla oluştuğu yerler eller, kollar, ayak bilekleri ve bacaklardır. Ödem belirtileri şu şekildedir:

• Vücudunuzda herhangi bir bölgenin şişmesi temel ödem belirtisidir. Bu doğrudan cildinizin şişmesi (güneş yanıklarında olduğu gibi) ya da deri altındaki dokularda şişlik (ayak bileklerinde olduğu gibi) şeklinde olabilir. Karaciğer sorunlarında karında şişlik, göbeğin büyümesi gibi belirtiler görülebilir.
• Gerilmiş ve parlak cilt ödem belirtisi olabilir. Dokularda biriken sıvılar derinin gerilmesine neden olabilir.
• Parmağınızla dokunduğunuz, hafif bastırdığınız bölgede oluşan çukurun bir süre görünür kalması ödem belirtisidir.

Ödem Neden Oluşur?

Kılcal damarlar herhangi bir nedenle sıvı sızdırdığında, bu sıvı çevresindeki dokularda birikir ve ödem oluşur. Bunun birçok nedeni olabilir. Kalp ve dolaşım sorunları, güneş yanıkları, yeme-içme alışkanlıkları gibi ciddi ya da geçici birçok faktör ödem ile belirti gösterebilir. Nedeni yaşam tarzınızla ilgiliyse birkaç basit önlemle giderilebilir. Eğer nedeni altta yatan bir hastalıksa, bu hastalığa yönelik bir tedaviye başlamanız gerekir.

Aşağıda ödeme neden olabilecek hafif durumları bulabilirsiniz:

İlgili İçerikler

Vitamin Takviyesi Almadan Önce Bilinmesi Gerekenler

İzomalt Nedir? Faydaları Nelerdir?

Vücudun Enerji İhtiyacı

Vücut Yağlanması

• Aynı duruşta uzun süre kalmak, uzun süre oturmak ya da ayakta durmak gibi
• Çok fazla tuz tüketmek
• Adet dönemini şiddetli belirtilerle atlatmak
• Hamilelik
• Bazı ilaçlar (genellikle geçicidir)
• Güneş altında korunmadan kalmak
• Alerjik reaksiyonlar

Bazı durumlarda ödem, bir hastalığın belirtisi olarak ortaya çıkar. Kalp, karaciğer, böbrek, dolaşım sistemi ya da beslenme sorunları ile ilgili birçok hastalık ödeme neden olabilir. Bunları diğer başlıkta bulabilirsiniz.

Ödeme Yol Açan Hastalıklar Nelerdir?

Ödem çoğu zaman yaşam tarzıyla ilgili etkenlerden ya da geçici durumlardan kaynaklansa da bazen bir hastalığın belirtisi olabilir. Böyle bir durumda altta yatan hastalığın tedavi edilmesi gerekir. Aşağıda ödeme neden olan hastalıkları bulabilirsiniz:

• Konjesif kalp yetmezliği: Bu hastalık kalp odacıklarında kan pompalama sorunlarını olmasıdır. Bu durumda kan bacak, bilek ve ayaklarda toplanır ve buralarda şişlikler ortaya çıkar. Aynı hastalık karın şişliğe ya da akciğer ödemine de neden olabilir.
• Siroz: Karaciğerin bazı nedenlerle hasar görmesi sonucunda oluşur. Sirozun en yaygın belirtilerinden biri karın boşluğunda sıvı birikmesi ve karnın şişmesidir.
• Böbrek hastalıkları: Böbreklerinizde oluşabilecek bazı sorunlar kan dolaşımında fazla sodyum olmasına neden olabilir. Bu durumda fazla sodyum ödeme yol açar. Nefrotik sendrom durumunda kanda albümin seviyelerinin azalması ödeme neden olur.
• Bacaklardaki damarlarda hasar: Bacak damarları herhangi bir nedenle zarar gördüğünde, bacaklardaki damarlarda yukarı çıkması gereken kan aşağıda kalabilir ve ödeme, şişliğe neden olabilir. Baldırda ağrı ile birlikte aniden ortaya çıkan bacak şişliği kan pıhtısına işaret ediyor olabilir, böyle bir durumda acilen doktora gitmeniz gerekir.
• Lenfatik sistem sorunları: Lenf sistemi vücuttaki sıvıların dokulardan temizlenmesini sağlayan sistemdir. Herhangi bir nedenle bu sistem zarar gördüğünde dokularda sıvı birikmesi kolaylaşır.
• Protein eksikliği: Şiddetli ve çok uzun süreli protein eksikliği vücutta ödeme neden olabilir. Fakat bu yaygın görülen bir sorun değildir.



Ödem Atma Yolları Nelerdir?

Ödem yaşam tarzıyla ilgili bir nedenden kaynaklanıyorsa evde uygulanabilecek basit adımlar azalmasına yardımcı olur. Bunlar ödemin hangi bölgede olduğuna göre değişir. Farklı bölgelerdeki ödemlere yönelik evde uygulanabilecek yöntemler:

• Hareket etmek: Uzun süre aynı pozisyonda kalmak (oturma ya da ayakta durma dâhil) ödemi artırır. Özellikle bacaklarda ve kollardaki ödem için hareket etmek kan dolaşımını iyileştirir ve şişliği azaltır. Gün içinde küçük egzersizler yapmayı deneyebilirsiniz.
• Bacakları ya da kolları yukarı kaldırmak: Bacak ve kollarda dolaşım çoğu zaman yukarı doğru akmak zorundadır. Kolları sürekli aşağıda tutmak, uzun süre ayakta kalmak dolaşımın bu ters yönlü hareketini zora sokabilir ve ödem oluşabilir. Dinlenirken bacak ve kolları kalp seviyesine kadar kaldırmak, uyurken bu uzuvların altına yastık koymak ödemin azalmasına yardımcı olur.
• Masaj: Bazı durumlarda masaj ödemin azalmasını kolaylaştırabilir. Kalp yönüne doğru hafif masaj lenflerin çalışmasını da kolaylaştırarak ödem atmanıza yardımcı olur.
  Daha az tuz tüketmek: Tuz vücutta su tutarak dokularda biriken sıvıların artmasına neden olur. Ödem sorunu yaşamamak ya da gidermek için yemeklerde daha az tuz kullanabilirsiniz.
• Bölgeyi korumak: Ödemin oluştuğu bölgedeki deri gergindir ve diğer bölgelere göre daha hassastır. Enfeksiyon gibi problemlere açık hale gelebilir. Bu bölgeyi iyi temizlenmiş, kuru ve kremle nemlendirilmiş halde tutmak, enfeksiyonlardan korumak için gereklidir.
• Bandajlama: Genellikle bölgedeki ödem hafifledikten sonra, tekrar etmemesi için elastik bandajlar kullanılır. Ayak ve bacaklar için varis çorapları, eller için elastik eldivenler ve bilekler için bandajlar kullanabilirsiniz. Bunlar sıvının bölgede tekrar toplanmasını önleyecek bir baskı uygular.

Hızlı Ödem Atmanın Yolları Nelerdir?

Vücudunuzdaki ödem bir hastalıktan kaynaklanıyorsa bunu gidermenin yolu hastalığın tedavisini gerçekleştirmektir. Eğer yaşam tarzı ile ilgili nedenle ortaya çıkıyorsa tuzu azaltmak, elleri ve bacakları kalp seviyesine (göğüs hizasına) kaldırarak dinlenmek, uzun süre aynı duruşta kalmamak ve hareketli olmak ödemi azaltmanın en etkili yollarıdır. Bunlara ek olarak aşağıdaki yöntemleri de uygulayabilirsiniz:

• Her gün en az 1,5 litre suyu aralıklarla içmeye özen göstermek vücudunuzun su depolamasını azaltır ve dengede kalmayı sağlar. Ödemi azaltmak için düzenli su içmeye dikkat edebilirsiniz.
• Tuzu azaltmak vücudun genelindeki ödemi azaltmanın en etkili yollarından biridir. Günde en fazla 2 çay kaşığı tuz tüketerek hızlıca ödem atabilirsiniz.
• Potasyum içeren besinleri daha fazla tüketmek ödemi azaltmaya yardımcı olabilir. Çünkü eksikliği yüksek tansiyon ve vücudun su tutmasına neden olabilir. Tatlı patatesler, kuru fasulye, muz, tavuk, Antep fıstığı, somon gibi besinler potasyum içerir.
• Elastik bandajlar ve varis çoraplarından faydalanabilirsiniz. Bunlar aynı bölgede tekrarlayan ödemi azaltmanın etkili bir yoludur.
• Kol ya da bacaklarınızda ödem varsa uyurken bu uzuvların altına yastık koyarak daha yükseğe kaldırabilirsiniz. Ödem olan bölgeye hafif masaj uygulamak da etkili olacaktır. Bunlar kan dolaşımını kolaylaştırır ve ödemi azaltır.
• Uzun süre ayakta kalıyorsanız dinlenme süreçlerinde uzanmak ve ayakları birkaç yastıkla yükseltmek ödemi ve varis riskini azaltır.
• Hareketsiz bir yaşamınız varsa ya da uzun süre oturmanız gerekiyorsa, mola süreçlerinde yürümek, hareket etmeye çalışmak, aralıklarla hafif egzersizler yapmak ödemi azaltır ve kan dolaşımınızı düzenler.
• Magnezyum içeren besinler tüketmek ödem sorunu yaşayanlar için faydalı olabilir. Bunlar badem, kaju, ıspanak, bitter çikolata ve brokoli gibi besinlerdir. Besinler yoluyla günde 200-400 miligram magnezyum almak ödemi azaltmaya yardımcı olur.
• Sağlıklı kilonuzun üzerinde bir kiloya sahipseniz kilo vermek ödemi atmanıza yardımcı olur. Özellikle bacak ve kollardaki ödemi azaltmak için fazla kiloları vermek etkilidir.

Ödem Attıran Yiyecekler Nelerdir?

Dokularda biriken fazla ödemi atmanın birçok yolu vardır. Bunların arasında bazı beslenme önlemleri de bulunur. Fakat ödem sorununun bir hastalıktan kaynaklanıp kaynaklanmadığını öğrenmek için bir doktora görünmek önemlidir. Bunun yanında aşağıdaki beslenme önlemlerini de uygulayabilirsiniz:

Maydanozun Faydaları
• Tuzu azaltmak: Daha az tuz tüketmek ödem atmanın en etkili yollarından biridir. Tuz vücutta sıvıyı tutar ve dokularda birikmesine neden olur. Kendinizi daha az tuza alıştırmak ve onun yerine limon, baharatlar ve sirke gibi tatlandırıcılar kullanmak önerilir.
• Magnezyum ve potasyum yönünden zengin besinler tüketmek ödemi azaltmaya yardımcı olur. Aşağıda potasyum ve magnezyum zengini, ödem attıran yiyecekleri bulabilirsiniz.
• Düzenli olarak günde 1,5 litre su içmek vücudun su tutma alışkanlığını azaltır. Düzensiz su içen birçok insan düzenli içmeye başladığında vücudundaki şişliklerin azaldığını gözlemler.

Farklı etkileri sayesinde ödem atmanızı kolaylaştıracak yiyeceklerden destek alabilirsiniz. Ödem attıran besinler şöyledir:

• Maydanoz: Bir tutam maydanozu 1-2 bardak suda 5 dakika kaynatıp limon ekleyerek bir içecek hazırlayabilirsiniz. Ödem attıran yaygın yöntemlerden biri olan bu içeceği sabah aç karnına içmek sıkça önerilir fakat günün her saati içilebilir.
• Muz
• Ispanak
• Fasulye
• Elma sirkesi
• Tuzsuz badem, kaju ve Antep fıstığı
• Bitter çikolata
• Brokoli
• Lahana
• Kereviz
• Zerdeçal
• Tavuk eti ve somon

Ödem Attıran Çaylar Nelerdir?

Ödem atmaya yardımcı olan çaylar metabolizmayı hızlandırmaları, idrar söktürücü etkileri, potasyum ya da magnezyum içermeleri, sıvı dengesi sağlamaları gibi nedenlerle etki eder. Altta yatan bir hastalığınız yoksa ve bu çaylardan kötü etkilenmenize neden olabilecek bir sağlık sorununuz yoksa ödem atmanıza yardımcı olabilirler. Fakat diğer temel önlemlerle birlikte uygulanması önerilir. Aşağıda hem lezzetli hem ödem attıran çay tarifleri bulabilirsiniz:

• Karahindiba Çayı
  Karahindiba idrar söktürücü ve antioksidan yönünden zengin bir bitkidir. Bu özelliği sayesinde dokulardaki ödemi atmak için en etkili çaylardan biri sayılır. 1 tutam kuru karahindibayı 1 bardak suda kaynatıp bal ile tatlandırabilirsiniz. Bunu günde iki kez içebilirsiniz.
• Maydanoz Çayı
  Ağrıyı azalmak, idrar söktürmek, ödemi hafifletmek gibi birçok etkisi olan bir çaydır. Aynı zamanda adet sancılarını da hafifletir ve kilo verme sürecinde yardımcı olur. Hazırlamak için, 1 tutam maydanozu 5 dakika kaynatıp ılıkken içebilirsiniz. Tatlandırmak için dilediğiniz kadar limon ekleyebilirsiniz.
• Elmalı Adaçayı
  Adaçayının rahatlatıcı etkisi ve elma ile ödem atmaya yardımcı olduğu kadar lezzetli bir çay hazırlayabilirsiniz. Bunun için gereken malzemeler; 1 tutam adaçayı, dilimlenmiş yarım elma, yarım tatlı kaşığı tarçındır. Tüm malzemeleri 1-2 bardak suda 5 dakika kaynatıp süzdükten sonra tüketebilirsiniz.
• Yeşil Çay
  Çoğu zaman içerdiği antioksidanlar nedeniyle önerilir. Fakat ödem atmanıza da yardımcı olabilir. Kuru yeşil çayı bir iki bardan suda demleyerek tüketebilirsiniz. Tatlandırmak için limon, bal ve nane gibi ek malzemeler kullanabilirsiniz.
• Tarçınlı Çay
  Ödem atmada ve metabolizmayı hızlandırmada etkisi olan birçok malzeme içerir. Yarım limonun suyu, yarım çay kaşığı tarçın ve kuru karanfili 1-2 bardak suda 5 dakika kaynatarak hazırlayabilirsiniz. Tarçın tadını sevmiyorsanız evde bulunan zencefil, zerdeçal gibi baharatlarla da hazırlayabilirsiniz.



Sık Sorulan Sorular

Ödem Attırıcı Su Nasıl Yapılır?

Ödem attırıcı su hazırlamanın birbirinden farklı yolu vardır. Öncelikle kişi sürekli olarak bu suyu tüketeceğinden içerisinde sevdiği ve tüketebileceği besinlerin olması son derece önemlidir. Antioksidan ve yağ yaktırıcı besinler arasından sevdiğiniz besinleri seçerek suyunuzu dilediğiniz gibi hazırlamanız mümkün. Bu sulardan en yaygın olanı 1 litre suyun içerisine maydanoz, karanfil, 1 adet çubuk tarçın, nane, yeşil elma ve limon dilimleri katıldıktan sonra üzerine demlenmiş yeşil çay ekleyerek yapılanıdır.

Ödem Attırıcı Su Ne Zaman İçilmeli?

Hazırlamış olduğunuz ödem attırıcı suyu sürekli olarak değil belirli aralıklarla tüketmeniz daha sağlıklı ve daha etkili olacaktır. Hazırlanılan ödem attırıcı çay öncelikle sabah aç karnına tüketilmelidir. Daha sonrasında öğünlerden 20 – 30 dakika önce günün belirli aralıklarında tüketilebilir. Akşam yemeğinden de 20 dakika önce bu suyu tüketmek ödem atmanız için oldukça fayda sağlayacaktır.

İdrar Yoluyla Ödem Atılır Mı?

Ödemi vücuttan atmanın birçok farklı yolu vardır. Terlenerek ödem atılabileceği gibi idrar yoluyla da ödem atmak mümkündür. Ödem attırmak için hazırlanan suları tüketmek ya da içerisinde antioksidan besin türleri bulunan çeşitli bitki çayları tüketmek ödemin idrar yoluyla atılmasına yardımcı olur.