Glutatyon, üç farklı amino asitten oluşan hayati bir proteindir. Vücut glutatyonu kendisi üretebilir; ayrıca ıspanak ve brokoli gibi gıdalar yoluyla da emilir. Amino asit neredeyse tüm metabolik süreçlerde yer alır ve detoksifikasyonu düzenler. Genellikle oksidatif stresten kaynaklanan bir glutatyon eksikliği durumunda, artık yeterli hücre enerjisi mevcut olmadığından kronik bitkinlik ve yorgunluk ortaya çıkar.
Glutatyon Miktarı Nasıl Artırılır?
Glutatyon öncüleri, özellikle de sülfür içeren amino asitler bakımından zengin gıdalar tüketerek glutatyonseviyenizi doğal yollarla artırabilirsiniz. Bunlar arasında peynir altı suyu protein tozu, çiğ turpgiller ve pırasanın yanı sıra merada yetiştirilen etler ve serbest dolaşan tavuklardan elde edilen yumurtalar yer alıyor.
Sağlıklı bir yaşam tarzı, yeterli uyku, etkili stres yönetimi ve düzenli egzersiz de vücuttaki glutatyon seviyelerini artırmaya yardımcı olur. Bazı insanlar da takviye olarak glutatyon alır.
Glutatyon Ne İşe Yarar?
- Serbest radikalleri ve hidrojen peroksiti zararsız hale getirir.
- Karaciğerde vücudun atık ürünlerini detoksifiye eder.
- Hücre bölünmesini ve hücre metabolizmasını kontrol eder.
- Lökotrien oluşumunu destekler.
- Amino asitleri hücrelere taşır.
Glutatyon bağışıklık sistemini güçlendirdiğinden, tüm hastalıklarda, ancak özellikle otoimmün
hastalıklarda ve oksidatif stresle ilişkili hastalıklarda faydalıdır. Bunlar şunları içerir:
- Obezite (şişmanlık)
- Arterioskleroz
- Diyabet
- Dejeneratif sinir hastalıkları
- Erkek doğurganlık sorunları
- Katarakt
- Kronik iltihaplar (romatizma, artrit vb.)
- Glutatyonun biyokimyasal aktif prensibi, yani hücrelerin detoksifikasyonu ve serbest radikallerin
temizlenmesi, tripeptidin terapötik amaçlar için kullanımına giderek daha fazla yol açmaktadır. - Bilimsel olarak kanıtlanmamış olsa da, yaşlanma karşıtı endüstri de glutatyondan faydalanmaktadır.
Konsantrasyon yaşla birlikte azaldığından, artan bir tedarikin cildin görünümünü gençleştirdiği ve rafine
ettiği düşünülmektedir.
Glutatyon Eksikliği Nedenleri Nelerdir?
Glutatyon (GSH) vücuttaki çeşitli süreçlerde yer alır, bu da glutatyon seviyelerinin anormal olması durumunda arızaların meydana gelebileceği anlamına gelir. Vücuttaki glutatyon eksikliğinden sadece tüm metabolizma etkilenmekle kalmaz, aynı zamanda glutatyon sentaz doğru şekilde çalışmazsa bağışıklık sistemi de zayıflayabilir.
- Bu nedenle vücutta çok az glutatyon bulunması çeşitli hastalıkların nedeni olabilir. Vücutta çok az glutatyon bulunan kişiler bağışıklık sistemi ile ilgili sorunlar yaşayabilir, genellikle yorgun ve halsiz hissedebilirler.
- Ciddi vakalarda, glutatyon eksikliği karaciğer ve diğer organlarda da hasara neden olabilir çünkü vücudun detoksifikasyonu düzgün bir şekilde gerçekleşmez. Glutatyonun (GSH) etkisi çoğu hastanın fark ettiğinden daha büyük ve daha önemlidir.
- Özetle, glutatyon eksikliği ve dolayısıyla çok düşük glutatyon seviyeleri hafif ila şiddetli ve kronik semptomlara ve hastalıklara yol açabilir, çünkü üç amino asit sistein, glisin ve glutamik asit diğer amino asitlerin taşınmasından, C ve E vitamini, B2 vitamini ve diğer önemli süreçlerin yeniden etkinleştirilmesinden sorumludur.
Glutatyon Tedavisi Ne İşe Yarar?
- Glutatyon terapisi, vücudu zararlı serbest radikallerden koruyarak vücudun savunma mekanizmasını destekler.
- DNA hasarına neden olabilen reaktif oksijen türlerini azaltır. Reaktif oksijen türevleri kanser, beyin hasarı ve enflamasyonda ana faktör olarak kabul edilir.
- Eklem ve kaslarda yaşanan ağrıların etkilerini azaltır.
- Cildi tazeler ve parlaklık katar.
- Yaşlanma etkilerini geciktirir.
- Tip 2 diyabet ve insülin direncinin neden olabileceği zararlı etkileri hafifletir.
- Düzenli ve yeterli uykunun kalitesini artırıcı etkiye sahiptir.
- Alzheimer hastalığının tedavisinde etkin bir rol oynar. Hastalığın neden olduğu etkileri en aza indirmeye yardımcı olur.
Sağlıklı insanlarda yapılan araştırmalar, testosteron düzeylerinin cinsel ilişkiden kısa bir süre sonra yükseldiğini ve seks yapılmayan dönemlerde azaldığını göstermektedir. Ayrıca, bu hem kadınlarda hem de erkeklerde görülür
Glutatyonun Faydaları Nelerdir?
- En yüksek glutatyon konsantrasyonu karaciğer ve böbreklerin yanı sıra bağırsaklarda ve akciğer doku sıvısında bulunur; GSH burada gıdalar veya çevresel etkiler yoluyla emilen toksik maddeleri ve solunan kirleticileri nötralize eder.
- Ayrıca, glutatyon tüm gastrointestinal sistemin mukoza zarlarında bulunur ve toksinleri organizma tarafından emilmeden önce orada yakalayıp nötralize edebilir.
- Glutatyon sadece akciğer dokusu sıvısında bir bariyer görevi görmekle kalmaz, aynı zamanda vücudun en önemli savunma zincirini oluşturan özel bağışıklık hücrelerinin etkisini de artırır 1,5.
- Glutatyon vücutta bir antioksidan görevi görür ve serbest radikallerle reaksiyona girerek onları zararsız hale getirir. GSH ayrıca vücuttaki diğer iki önemli antioksidan olan C ve E vitaminlerinin rejenerasyonunu da destekler. Böylece glutatyon sadece doğrudan hücrelerdeki oksidatif hasarı önlemekle kalmaz, aynı zamanda diğer güçlü antioksidanları da destekleyerek dolaylı olarak bir ekip gibi çalışır. Bu koruyucu işlev tüm ana organ sistemlerinde kalıcı olarak gerçekleşir – sadece karaciğer, böbrekler, bağırsaklar ve akciğerlerde değil, aynı zamanda beyin, kalp, iskelet kası, deri ve bağışıklık sisteminde de.
Glutatyon Tedavisi Nasıl Uygulanır?
- Glutatyon eksikliği bir yandan beslenme yoluyla, diğer yandan da enjeksiyonlar yoluyla tedavi edilebilir. Tablet almak genellikle yararlı değildir çünkü glutatyon hücreye ulaşmadan önce oksitlenir. Dahası, vücut çok hızlı bir şekilde dışarıdan beslenmeye geçer ve ayrıca vücudun kendi sentezini kısar, bu da eksikliği daha da kötüleştirebilir.
- Terapötik olarak etkili olan tek form asetil glutatyondur ve tablet olarak alındığında bağırsakta parçalanmadan hücre zarından geçebilir.
- Selenyumun artırılması da tavsiye edilir, ancak yeterli C vitaminine de dikkat etmelisiniz, çünkü her iki madde de vücudun kendi glutatyon üretimini teşvik eder.
Glutatyon Tedavisi Kullanım Alanları Nelerdir?
- Glutatyon tedavisi, sistein için bir acil durum rezervidir. Sistein, yetişkinlerde normalde karaciğerde oluşabilen bir amino asittir. Protein sentezinde, yani proteinlerin üretiminde önemli bir rol oynar.
- Vücut daha fazla miktarda sisteini kendisi üretir, ancak amino asit oksidasyon yoluyla sürekli ve geri döndürülemez bir şekilde kaybedildiğinden, eksiklikler meydana gelebilir. Bu durumda, glutatyon sisteine dönüştürülebilir.
- Yaklaşık üç gram sistein kanda glutatyon formunda dolaşır. Bu tedarik üç gün sürer. Glutatyon ayrıca taurin sentezi için de kullanılabilir. Taurin safra asitlerinin üretiminde rol oynar ve merkezi sinir sistemindeki sinyal iletimlerini etkiler. Taurin eksikliği bağışıklık yetersizliğine ve bağışıklık sisteminde bozukluklara yol açar.
Glutatyon İçeren Besinler Nelerdir?
Glutatyon vücudun kendisi tarafından üretilir. Etkisi son derece çeşitlidir ve her yerde bulunduğu için vücuttaki tüm hücreleri etkiler. Aslında ayrı olarak tedarik edilmesine gerek yoktur. Ancak vücudunuzun bu değerli antioksidanı yeterince üretmesine yardımcı olabilirsiniz. İyi haber şu ki, glutatyon içeren gıdaların tadı güzeldir, ucuzdur ve günlük diyete kolayca entegre edilebilir. Bu, cips veya cips şeklinde tedarikçi olarak bile uygun olan patatesi de içerir. Bazı glutatyon içeren besinlere şu besinler örnek verilebilir:
- Kuşkonmaz,
- Brokoli,
- Avokado,
- Domates,
- Patates,
- Papaya,
- Ispanak,
- Salatalık,
- Yulaf veya
- Kepekli buğday ekmeği.
Seviyenizi dengede tutmak istiyorsanız, et veya balıktan vazgeçmek zorunda değilsiniz. Sistein, glisin ve glutamin, bu son derece etkili bağışıklık sistemi destekleyicisinin oluşumunun temelini oluşturan üç amino asittir. Ayrıca balık, et ve tavuk yumurtasında da yüksek dozlarda bulunurlar.